Najstarsze okazy sztuki prehistorycznej znikają przez sól

Ulewne deszcze występujące na przemian z długimi okresami suszy sprawiają, że zabytki, które mogły powstać nawet 45 tysięcy lat temu, są coraz bardziej zagrożone zniszczeniem.

Publikacja: 17.05.2021 16:07

Najstarsze okazy sztuki prehistorycznej znikają przez sól

Foto: Fot: Cahyo/ Unsplash

Katastrofa klimatyczna niszczy zabytkową sztukę – kondycja starożytnych obrazów ludzi i zwierząt w Indonezji, wykonanych między 25.000 a 45.000 lat temu, coraz bardziej się pogarsza. Mówiąc wprost, zmiany klimatyczne prowadzą do rozpadu tych bezcennych dzieł sztuki, a fakt, że znajdują się w najbardziej dynamicznym pod względem pogody, monsunowym regionie świata, nie ułatwia sytuacji.

Czytaj też: Powierzchnia do upraw herbaty może zmniejszyć się o 40%

Konserwacja sztuki jaskiniowej na wyspie Sulawesi staje się coraz trudniejsza z uwagi na sezonowe opady deszczu w połączeniu z postępującą suszą. Zdecydowanie są to dzieła warte zachowania, stanowią bowiem najprawdopodobniej najstarsze okazy sztuki prehistorycznej ze scenami narracyjnymi. Jak twierdzą naukowcy, malowidła odkryte w latach 50. ubiegłego wieku stanowią „jedyny w swoim rodzaju i niezastąpiony zapis wczesnej kultury artystycznej człowieka w mało zrozumianym regionie”.

Najstarsze obrazy to głównie szablony morwy i czerwonych dłoni, a także dzieła przedstawiające zwierzęta, podczas gdy nowsza sztuka została wykonana z czarnego węgla drzewnego i zawiera małe wizerunki postaci ludzkich a także udomowionych zwierząt, takich jak psy oraz symbole geometryczne i abstrakcyjne. Jedna scena, która według naukowców jest najstarszym zapisem strategii łowieckiej, ukazuje kilka postaci ludzkich pędzących dzikie zwierzęta do myśliwych.

Zgodnie z najnowszymi badaniami, postępująca degradacja malowideł skalnych jest związana z osadzaniem się na ścianach kryształków soli, które następnie rozszerzają się i kurczą wraz ze wzrostem i spadkiem temperatury. To zaś powoduje stopniowy rozpad skały, a zdaniem naukowców – sprzyjają mu dodatkowo zmiany klimatyczne.

„W prawie wszystkich miejscach, w których znajdują się wczesne dzieła sztuki, szablony odręczne i motywy figuratywne są silnie dotknięte złuszczaniem ścian wapiennych jaskiń i powierzchni sufitu, z których składa się płótno artystów” – twierdzą autorzy badania. „Coraz więcej danych ilościowych i niepotwierdzonych sugeruje, że tempo złuszczania rośnie”.

Kryształy soli rozszerzają się łatwiej przy występowaniu powtarzających się okresów wyjątkowej wilgoci na przemian z okresami długotrwałej suszy. I mimo, że w Indonezji występowanie obu stanów jest typowe dla regionu, to wskutek zmian klimatycznych, sytuacja staje się coraz bardziej dramatyczna – znajduje się tam około 300 znanych miejsc sztuki jaskiniowej.

Poza destrukcyjną rolą kryształków soli, naukowcy za postępujące zniszczenia zabytkowych malowideł skalnych w Indonezji, obwiniają również zanieczyszczenia i inne niedogodności spowodowane pobliskimi kopalniami wapienia.

Katastrofa klimatyczna niszczy zabytkową sztukę – kondycja starożytnych obrazów ludzi i zwierząt w Indonezji, wykonanych między 25.000 a 45.000 lat temu, coraz bardziej się pogarsza. Mówiąc wprost, zmiany klimatyczne prowadzą do rozpadu tych bezcennych dzieł sztuki, a fakt, że znajdują się w najbardziej dynamicznym pod względem pogody, monsunowym regionie świata, nie ułatwia sytuacji.

Czytaj też: Powierzchnia do upraw herbaty może zmniejszyć się o 40%
Pozostało 83% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Kup teraz
Planeta
Raport: producenci ropy i gazu z Morza Północnego ignorują cele klimatyczne
Planeta
Zmiany klimatu w górach. Czy to był jeden z ostatnich sezonów narciarskich?
Planeta
„Zima stulecia” u sąsiada Rosji. Miliony zwierząt padły z powodu mrozu
Planeta
Rok 2024 może przynieść kolejne rekordy temperatur. Będzie „czerwony alarm”?
Planeta
Jedno z największych miast świata zagrożone brakiem wody. Nadciąga „dzień zero”?