Zrównoważone projektowanie. Polskie studentki w finale konkursu

W dniach 13 i 14 kwietnia w Pracowni Przewrotu Kopernikańskiego przy Centrum Nauki Kopernik w Warszawie miał miejsce ogólnopolski finał 18. edycji Architecture Student Contest, organizowany przez Grupę Saint-Gobain. Podczas wydarzenia autorzy wszystkich najlepszych zdaniem Jury projektów mieli za zadanie przedstawienie swoich prac podczas 5-minutowych prezentacji. Na tej podstawie, po burzliwych obradach, przyznane zostały nagrody za I, II i III miejsce na podium, a także wyróżnienia w kategoriach „Zrównoważony rozwój”, „Design” i „Innowacje” oraz nagrodę specjalną. Podczas obrad Jury, studenci oraz ich promotorzy wysłuchali autorskiego wykładu arch. Agnieszki Kalinowskiej-Sołtys, Prezes Stowarzyszenia Architektów Polskich, partnera i członka zarządu APA Wojciechowski Architekci, z zakresu zrównoważonego projektowania i wellbeingu, zmniejszania śladu węglowego obiektów i certyfikacji środowiskowych BREEAM, LEED, Well.

Zwyciężczyniami krajowego finału konkursu zostały Magdalena Kazulak i Konstancja Staniecka, reprezentantki Wydziału Architektury Politechniki Wrocławskiej pod patronatem dr hab. inż. arch. Anny Bać, które stworzyły projekt „Yellow”. Nagrodę w wysokości 3 tysięcy złotych za zajęcie pierwszego miejsca wręczyła przewodnicząca Jury, arch. Ewa P. Porębska, redaktor naczelna miesięcznika Architektura Murator i uznana krytyczka, kuratorka oraz międzynarodowa ekspertka w dziedzinie architektury. Zwyciężczynie awansowały tym samym do finału międzynarodowego, który rozegra się między 26 a 28 czerwca w malowniczej Lizbonie. Druga nagroda powędrowała do Aleksandry Tądel i Magdaleny Strauchmann z Politechniki Wrocławskiej za pracę „Obieg”, która dodatkowo została wyróżniona w kategorii „Zrównoważony Rozwój”. Trzecie miejsce przyznano studentkom Politechniki Warszawskiej, Daryi Golod i Verze Platonavej, za projekt „Miradouro clementina”. Wyróżnienie w kategorii „Design” otrzymały Kalina Zawada i Nikola Czech z Politechniki Wrocławskiej (projekt „Aisle”), wyróżnienie w kategorii „Innowacje” trafiło w ręce Michała Kolonko i Kajetana Rakoczy z Politechniki Śląskiej („Stairway Garden”). Nagrodą specjalną jury uhonorowało projekt „Individualmente” autorstwa Zofii Sobieraj i Bartosza Michałowskiego z Politechniki Wrocławskiej.

Ogólnopolskie finały Architecture Student Contest 2023 w Pracowni Przewrotu Kopernikańskiego w Warszawie.

Tegoroczne zadanie konkursowe składało się z 3 wyzwań projektowych i polegało na opracowaniu propozycji rewitalizacji działki wchodzącej w skład obszaru urbanistycznego Składowiska Odpadów Boavista w Lizbonie, należącej obecnie do Urzędu Miasta i wykorzystywanej jako siedziba służb miejskich, z przeznaczeniem na cele publiczne i kulturalne. Założeniem było przekształcenie przedmiotowego obszaru w lokalne centrum kultury zorientowane na sztukę audiowizualną poprzez rewitalizację istniejącego budynku i utworzenie w tym miejscu nowej Lizbońskiej Wideoteki, usytuowanej w pobliżu szkół artystycznych i Kinoteki w słynnej dzielnicy Bairro Alto (budynek A), zaprojektowanie budynku mieszkalno-usługowego (budynek B), a także łącznika i zielonej przestrzeni między obiektami.

Projekt musiał być zgodny z wytycznymi Miejskiego Planu Urbanistycznego i wpisywać się w krajobraz okolicy, wyróżniać innowacyjnym i zrównoważonym charakterem, być racjonalny z ekonomicznego punktu widzenia, posiadać pełną analizę cyklu życia budynków (LCA) z określeniem ich śladu węglowego, a także spełniać wytyczne techniczne opracowane przez Grupę Saint-Gobain.

„Yellow”, zwycięski projekt ogólnopolskiego etapu Architecture Student Contest 2023 autorstwa Magdaleny Kazulak i Konstancji Stanieckiej, studentek Wydziału Architektury Politechniki Wrocławskiej.

– Brawurowo i dynamicznie zaprezentowana przed publicznością praca „Yellow” autorstwa Magdaleny Kazulak i Konstancji Stanieckiej zdobyła jednogłośne uznanie Jury. Projekt charakteryzuje się oryginalną i świetnie uzasadnioną koncepcją - zrozumieniem procesów miastotwórczych, analizą usytuowania działki w mieście, wykorzystaniem kodów kolorystycznych przestrzeni, użyciem rodzimej zieleni spontanicznej, budowaniem właściwych relacji pomiędzy tym, co nowe, a tym, co zastane. Wszystko ukazane poprzez serię szkiców, schematów i eleganckich wizualizacji. Także kwestie techniczne zostały opracowane właściwie w stosunku do zadania konkursowego. Projektowany zespół przestrzenny zapada w pamięć i wyróżnia się w otoczeniu, stanowiąc ciekawe uzupełnienie zastanej tkanki – uzasadnia arch. Ewa P. Porębska.

– Jako promotorka prac studentek i studentów od wielu lat biorących udział w konkursie Architecture Student Contest bardzo popieram inicjatywy, w których młodzi ludzie pogłębiają swoje umiejętności i zdobywają doświadczenia projektowe. Uważam, że architekci są w sposób szczególny odpowiedzialni za dobrostan ludzi i planety, a uczestnicy ASC mieli doskonałą okazję zmierzyć się z tym problemem. Edycja w Lisbonie jest szczególnie ciekawa, ponieważ zadanie zakładało projekt obiektu mieszkalno-usługowego o ustalonych gabarytach i rewitalizację budynku istniejącego w zwartej tkance miejskiej w sąsiedztwie realizacji znanych architektów o światowej renomie, a to nielada wyzwanie – powiedziała dr hab. inż. arch. Anna Bać, profesorka na Wydziale Architektury Politechniki Wrocławskiej.

Tak o swoim projekcie mówią same autorki: – „Yellow” skupia się na tym, by przyciągnąć użytkowników i prowadzić ich przez zieleń, której tak brakuje w miastach, do kultury, czyli lizbońskiego centrum audiowizualnego. Bryła projektowanego budynku mieszkalnego powstała poprzez pocięcie jej na moduły i obrócenie równolegle do ulicy. Dzięki temu uzyskałyśmy miejsca o ekspozycji południowej, w których zaprojektowałyśmy kominy solarne. W ten sposób powstała nam zrównoważona, plisowana fasada. Inspirując się zrewaloryzowanymi ulicami Lizbony, tj. Pink Street i Blue Street, zaprojektowałyśmy Yellow Street. Kolor żółty nieprzypadkowo znalazł się także na elewacji naszego budynku. Lizbona to nie tylko słynne płytki azulejos, ale także słońce, żółte tramwaje, barwne budynki. Od wieków portugalskie domy pokrywano żółtym pigmentem, również słynny Plac Comércio otoczony jest zabudową w tym słonecznym kolorze.

W tym roku prace konkursowe oceniało Jury w składzie: arch. Ewa P. Porębska – przewodnicząca jury polskiej edycji ASC 2023, arch. Anna Barwińska i arch. Joanna Klimasz (Baza Group) – zwyciężczynie światowego finału ASC 2019, dr inż. arch. Michał Pierzchalski – KAPE S.A., Michał Ciesielski – Dyrektor Marki, Komunikacji i Cyfryzacji Saint-Gobain w Polsce, Benedykt Korduła – Strategic Marketing & Innovations Director Saint-Gobain Solutions oraz Piotr Wereski i Sławomir Kocur – eksperci Systemów PreFab Saint-Gobain Solutions.

Celem Architecture Student Contest jest zachęcanie studentów architektury z całego świata do prezentowania autorskich pomysłów aktywnego ratowania zdegradowanej planety poprzez wdrażanie w życie innowacyjnych technologii oraz materiałów budowlanych, realnie zwiększających efektywność energetyczną budynków i ograniczających ich wbudowany ślad węglowy oraz emisję gazów cieplarnianych do atmosfery.