Chińskie zabytki zagrożone zmieniającym się klimatem

Raport opublikowany przez Greenpeace ostrzega, że ekstremalne zjawiska pogodowe, wywołane
pogłębiającym się kryzysem klimatycznym, coraz bardziej zagrażają starożytnym chińskim reliktom
sakralnym w północno-zachodniej prowincji Gansu w Chinach.

Publikacja: 19.07.2023 11:08

Chińskie zabytki zagrożone zmieniającym się klimatem

Foto: Adobe Stock

Pochodzącym z IV wieku świątyniom jaskiniowym Dunhuang w północno-zachodniej prowincji Gansu przez ponad tysiąc lat udało się przetrwać wojny, trzęsienia ziemi, burze piaskowe oraz akty wandalizmu. Teraz jednak eksperci z organizacji Greenpeace ostrzegają, że znajdujące się w nich starożytne dzieła sztuki mogą ulec zniszczeniu w wyniku gwałtownie postępujących zmian klimatu.

Badanie oceniające wpływ konsekwencji ocieplającego się klimatu na chińskie relikty przeprowadzili naukowcy z National Climate Center oraz Dunhuang Research Academy we współpracy z Greenpeace.

Czytaj więcej

Chiny przygotowują się na falę upałów

Ekstremalne zjawiska pogodowe, takie jak nadmierne opady, mają destrukcyjny wpływ na cenne zabytki. Jak ustalili naukowcy, od 2000 roku suma opadów w prowincji Gansu ogólnie wzrosła, jednocześnie jednak spadła liczba dni z opadami, co oznacza większą liczbę opadów ekstremalnych. Również temperatury w prowincji Gansu wzrosły szybciej niż średnia światowa (o 0,28°C co dekadę w latach 1961-2021).

Naukowcy alarmują, że zauważalny jest już negatywny wpływ zmieniających się warunków klimatycznych na wyjątkowe eksponaty. Rosnąca wilgotność przyspiesza krystalizację oraz gromadzenie się soli na powierzchni cennych malowideł ściennych, co prowadzi do ich łuszczenia się i odrywania się od ściany. Cieknąca woda również zniszczyła część obrazów, z kolei gwałtowne powodzie doprowadziły do zawalenia się niektórych jaskiń. W 2012 roku poważnemu uszkodzeniu z powodu powodzi i lawin błotnych uległy Groty Mogao. W klasztorze Zhangye wilgotność powietrza w grocie świątyni Jinta osiągnęła aż 93 proc., co stwarza warunki do rozkładu, gnicia oraz erozji. Przechowywane tam malowidła naskalne oraz posągi wykazywały rozległe uszkodzenia spowodowane erozją wodną, a także łuszczeniem się i odrywaniem od ściany.

Jaskinie i groty Dunhuang są wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Zawierają się obrazy, rzeźby i biblioteki zwojów przechowywane przez lokalny klasztor. Klasztory w jaskiniach Zhangye są obiektami dziedzictwa narodowego.

Publikacja raportu Greenpeace zbiegła się w czasie z przeprowadzaniem przez Chiny czwartego ogólnokrajowego badania dziedzictwa kulturowego, którego celem jest ustalenie stanu historycznych artefaktów tego kraju. Jak ostrzega Li Zhao, starsza badaczka we wschodnioazjatyckim oddziale Greenpeace, do czasu zakończenia badania, część cennych artefaktów Gansu może ulec całkowitemu zniszczeniu.

To nie jedyne chińskie zabytki, które mogą nie przetrwać zmieniających się warunków klimatycznych. Jak poinformowała w czerwcu pekińska grupa ekologiczna Friends of Nature, wyższe poziomy opadów w normalnie suchej północnej prowincji Shanxi odbiły się również na starożytnych budynkach, z których niektóre mają ponad 1000 lat. W 2021 roku zawaliła się świątynia Jinci i groty Tianlongshan, a stare wieże i mury w prowincji ucierpiały z powodu niezwykle ulewnego deszczu. Według władz Shanxi zniszczeniu uległo łącznie 1783 zabytków.

– Chociaż wciąż pracujemy nad udokumentowaniem, zrozumieniem i zachowaniem tych fragmentów naszej historii, rozpuszczają się one na naszych oczach. To bolesna rzeczywistość wpływu zmian klimatycznych – stwierdziła Li Zhao. Podkreśliła również, że choć chińscy urzędnicy i naukowcy są coraz bardziej świadomi zagrożeń, jakie dla kultury i sztuki stanowi kryzys klimatyczny, to wciąż brakuje konkretnych działań, zarówno w zakresie monitorowania skutków ekstremalnych wydarzeń pogodowych, jak i działań prewencyjnych.

Pochodzącym z IV wieku świątyniom jaskiniowym Dunhuang w północno-zachodniej prowincji Gansu przez ponad tysiąc lat udało się przetrwać wojny, trzęsienia ziemi, burze piaskowe oraz akty wandalizmu. Teraz jednak eksperci z organizacji Greenpeace ostrzegają, że znajdujące się w nich starożytne dzieła sztuki mogą ulec zniszczeniu w wyniku gwałtownie postępujących zmian klimatu.

Badanie oceniające wpływ konsekwencji ocieplającego się klimatu na chińskie relikty przeprowadzili naukowcy z National Climate Center oraz Dunhuang Research Academy we współpracy z Greenpeace.

Pozostało 85% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Architektura
Arena Gliwice w maksymalnym stopniu ekologiczna
Architektura
Zrównoważone projektowanie. Polskie studentki w finale konkursu
Architektura
Lepiej dobrze sprawdzić energochłonność budynku
Architektura
Najemcy wymagają ekocertyfikatów. Każdy może być zielony
Materiał Promocyjny
Dzięki akcesji PKB Polski się podwoił