Powodzenie zielonej transformacji zależy od każdego z nas

Materiał partnera: Bank Ochrony Środowiska S.A.

Transformacja energetyczna to bowiem nie tylko duże inwestycje, jak modernizacja sieci elektroenergetycznych, budowa elektrowni jądrowej, unowocześnienie transportu, przemysłu czy budownictwa. To także szereg rozwiązań wymagających wdrożenia na poziomie miast, gmin, naszych domów, tworzące system tzw. energetyki rozproszonej.

Dążenie do zeroemisyjności będzie istotnym elementem budowania konkurencyjności europejskich gospodarek. Nowoczesne i czyste źródła energii, oprócz tego, że są przyjazne środowisku, będą również zdecydowanie tańsze. To w przyszłości pozytywnie wpłynie na ceny usług, produktów, a klientom indywidualnym przyniesie znaczne oszczędności w portfelu.

Zanim jednak zielona transformacja stanie się opłacalna i dostarczy oczekiwanych korzyści, proces zmian wymagać będzie inwestycji. Szacunkowe wyliczenia dla Polski, uwzględniające tylko sektor energetyczny, zaczynają się na poziomie kilkuset miliardów złotych. Patrząc szerzej, jeśli dodamy do tego transformację transportu, przemysłu i budownictwa, koszty mogą wzrosnąć do nawet 1,5 bln zł.

Ramy prawne i finanse

Patrząc globalnie, to państwo pełni kluczową rolę w tworzeniu ram prawnych zielonej transformacji – ono bowiem, w oparciu o regulacje prawne, wyznacza kierunek zmian i motywuje do działań proekologicznych oraz finansowania inicjatyw związanych z ochroną środowiska. Jednocześnie na zasadzie komplementarności, to sektor finansowy, oferując zielone obligacje, kredyty, pożyczki, może być także jednym z kół zamachowych całego procesu przemian.

Banki i inwestorzy instytucjonalni od lat promują dobre praktyki, a także dzielą się swoim doświadczeniem w zakresie praktycznego stosowania nowych regulacji. Pionierem w dziedzinie CSR i ESG jest w Polsce właśnie Bank Ochrony Środowiska, który nieprzerwanie od ponad trzech dekad aktywnie angażuje się w finansowanie przyjaznych środowisku inwestycji.

Oprócz wieloletniego doświadczenia wyróżnikiem banku jest unikalne know-how, a przede wszystkim narzędzia, np. badające tzw. zysk energetyczny, które bank efektywnie wykorzystuje w swojej bieżącej działalności. Dodatkowo w każdym ze swoich centrów biznesowych bank oferuje kompleksową pomoc specjalistów – inżynierów ekologów, którzy doradzają klientom na każdym etapie realizacji inwestycji przyjaznej środowisku.

Znaczenie energetyki rozproszonej

Zielona transformacja to właśnie nie tylko te największe inwestycje, to także bardzo ważne równoczesne działania podejmowane lokalnie. One często określane są mianem energetyki rozproszonej, która tworząc zróżnicowaną sieć źródeł energii, umożliwia ich efektywne wykorzystanie.

Jak zaplanować innowacyjne przedsięwzięcie modernizacyjne, by optymalnie wykorzystać zasoby i lokalne warunki? Tu Bank Ochrony, wraz z zespołem swoich inżynierów ekologów, może przyjść z pomocą.

Dzięki rozproszeniu źródeł energii, takich jak farmy fotowoltaiczne, małe elektrownie wiatrowe czy biogazownie, możliwe jest zaspokajanie popytu na energię w sposób bardziej zrównoważony i mniej uzależniony od dużych, centralnych elektrowni opartych na paliwach kopalnych. Co to daje? Zmniejsza straty związane z transportem energii na dużych odległościach, zwiększa elastyczność i odporność systemów energetycznych na zakłócenia i kryzysy.

Rozwój energetyki rozproszonej wspiera decentralizację rynku energii. Umożliwia włączenie lokalnych społeczności, czyli finalnych odbiorców, w cały proces transformacji. To daje im większą kontrolę nad własnym zużyciem i konsumpcją energii. W efekcie przynosi też mniejsze koszty.

Uwaga, samorządy!

Istotną rolę do odegrania w zielonej transformacji mają więc także samorządy terytorialne, które w dużej mierze odpowiedzialne są za realizację polityki klimatycznej na poziomie lokalnym. To do nich należy dostosowanie infrastruktury do wymogów zielonej transformacji (na przykład poprzez rozwój sieci transportu publicznego opartego na odnawialnych źródłach energii), wspieranie lokalnego biznesu, poprawę energooszczędności budynków użyteczności publicznej oraz tworzenie nowoczesnej infrastruktury energetycznej. Rola samorządów w promowaniu proekologicznych zmian będzie niezaprzeczalnie rosła w kolejnych latach.

Równocześnie, my wszyscy, szczególnie właściciele nieruchomości, mamy do odegrania specjalną rolę. Co możemy zrobić? Możemy wymienić piece, przeprowadzić termomodernizację budynków czy przejść na transport elektryczny. To nie tylko wpłynie pozytywnie na efektywność energetyczną, ale i przyczyni się do zmniejszenia emisji gazów cieplarnianych. Działajmy lokalnie, miejmy wpływ globalnie!

Jak kluczowa jest rola obywateli w transformacji energetycznej, pokazuje międzynarodowe badanie firmy doradczej EY pt. „Konsumenci chcą czystej energii: jak wypełnić lukę między zainteresowaniem a działaniem?” (oryg. „Consumers want clean energy: How do we close the gap between interest and action?”). Wynika z niego, że powodzenie transformacji energetycznej aż w 70 proc. zależy od tego, w jakim stopniu zmienimy swoje zachowania, styl życia oraz podejście do zużycia energii.

Publikacja zwraca uwagę na konieczność promocji idei transformacji i zachęcanie społeczeństwa do działań na rzecz środowiska, gdyż tylko 30 proc. konsumentów twierdzi, że może zrobić więcej niż obecnie na rzecz wprowadzenia zrównoważonych zmian w swoim życiu. Aż dwie trzecie obywateli nie czuje potrzeby zwiększania swojego zaangażowania w działania na rzecz poprawy środowiska, w którym żyjemy.

Inwestycja w zdrowie i niższe rachunki

Wnioski z badania EY mogą być niepokojące, szczególnie jeśli weźmiemy pod uwagę fakt, że Polska od lat zalicza się do światowej czołówki krajów z najbardziej zanieczyszczonym powietrzem. Niezmiennie, szczególnie niepokojąco wygląda sytuacja w południowych województwach naszego kraju, co potwierdzają statystyki.

Jednym z trzech województw, w którym występuje najwięcej przekroczeń średniorocznego poziomu docelowego dla benzo(a)pirenu (BaP), jest województwo śląskie. W regionie tym znajdują się również miasta z czołówki miejscowości z najwyższym rocznym stężeniem pyłu PM10 i największą liczbą dni smogowych.

Misja BOŚ wytycza kierunek innowacyjny, dlatego nie ustajemy w pozyskiwaniu środków na jeszcze bardziej efektywne finansowanie inwestycji proekologicznych, także w woj. śląskim. Sięgamy m.in. po środki unijne z programu InvestEU, które idealnie wkomponowują się w ofertę BOŚ, uzupełniając dotychczasowe możliwości finansowania transformacji energetycznej, dostępne w naszym banku. Stawiamy na kredyty, zielone obligacje i elektromobilność. Nieustannie rozwijamy nowe, proekologiczne produkty dopasowane do indywidualnych potrzeb naszych klientów.

Razem z Wojewódzkim Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach przygotowaliśmy dla mieszkańców województwa śląskiego specjalną ofertę wsparcia. EKOKredyt to produkt dla właścicieli domów jednorodzinnych oraz zarządzających wspólnotami mieszkaniowymi. Dzięki niemu można zmodernizować nieruchomość, dofinansować instalację paneli fotowoltaicznych, pomp ciepła, dokonać termomodernizacji budynków czy zbudować przydomową oczyszczalnię ścieków. Razem z WFOŚiGW wspieramy i promujemy przejście na czystszą energię z OZE w regionie.

Oprocentowanie jest atrakcyjne i konkurencyjne, gdyż wynosi jedynie 6,8 proc. w skali roku*, a prowizja przygotowawcza to 1,5 proc. kwoty udzielonego kredytu. Kwota finansowania to maksymalnie 500 tys. zł, z okresem spłaty do 12 lat. Co istotne, dzięki EKOkredytowi można sfinansować kilka inwestycji, np. termomodernizację i wymianę źródeł ciepła, a wcześniejsza spłata czy nadpłata kredytu nie wiążą się z żadnymi dodatkowymi kosztami.

Oferta może być szczególnie interesująca dla osób, które w swoich domach posiadają kotły na paliwa stałe (tzw. kopciuchy) i na mocy uchwały antysmogowej z 2017 roku są zobowiązane do ich wymiany. To również doskonała propozycja dla osób uprawnionych do otrzymywania deputatu węglowego, który obecnie w większości zastępowany jest ekwiwalentem pieniężnym.

To z kolei pomaga zebrać odpowiednie środki na wymianę źródła ciepła na bardziej efektywne i ekologiczne, a także na termomodernizację. Obecnie, widzimy to wszyscy, ceny węgla szybują w górę, więc taka inwestycja nabiera dodatkowego ekonomicznego sensu. Co więcej, planowane wycofanie wsparcia finansowego dla kotłów na paliwa gazowe czy olejowe, perspektywa zamykania kopalń, problemy z przyłączeniami gazowymi mogą skłaniać do szukania bardziej nowoczesnych i przyjaznych środowisku rozwiązań.

Nasza odpowiedzialność

Odpowiedź na wyzwanie, jakim jest zielona transformacja, to aktywne zaangażowanie na rzecz środowiska każdego z nas – zarówno w codziennych decyzjach, jak i w długofalowych działaniach. Ono ma realny wpływ na zmiany dokonujące się w kierunku zrównoważonego rozwoju.

Takie działanie jest w interesie nas wszystkich, a wysiłek włożony już teraz, może przynieść namacalne korzyści, zarówno dla nas, jak i dla przyszłych pokoleń. Warto pamiętać, że instytucje finansowe oferują korzystne i elastyczne rozwiązania, które mogą być impulsem do realizacji ekologicznych celów.

Korzystanie z dostępnych form finansowania umożliwi nie tylko inwestowanie w poprawę jakości powietrza, którym dziś oddychamy, ale też w poprawę jakości środowiska i obniżenie kosztów życia w przyszłości.

^{*Stopa redyskontowa weksli NBP, która na dzień 14.10.24 r. wynosiła 5,80% + 1,0 p.p.}