„Bąbel ciepła” na oceanie. Eksperci: „Dzieje się coś niezwykłego”

Najnowsze dane przedstawione przez BBC we współpracy z Copernicus Climate Change Service (C3S) – projekt realizowany przez Europejskie Centrum Prognoz Średnioterminowych na zlecenie Unii Europejskiej – wskazują, że średnia temperatura powierzchni wody w regionie północnego Pacyfiku była tego lata wyższa o 0,25 st. C od dotychczasowego rekordu, który padł w 2022 r. Eksperci podkreślają, że tak duży wzrost temperatur odnotowano na obszarze około dziesięciokrotnie większym niż Morze Śródziemne. Zwracają także uwagę, iż większość modeli klimatycznych tego nie przewidywała. 

Choć zmiany klimatu zwiększają prawdopodobieństwo występowania morskich fal upałów, naukowcy przyznają, że zjawisko to jest dla nich wyjątkowo trudne do wyjaśnienia. „Z całą pewnością na północnym Pacyfiku dzieje się coś niezwykłego” – mówi w rozmowie z BBC Zeke Hausfather, klimatolog z amerykańskiej grupy badawczej Berkeley Earth. 

Czytaj więcej

Oceany i lodowce

Powierzchnia oceanów coraz cieplejsza. Naukowcy dowiedli, że wzrost temperatury przyspieszył o 400 proc.

Temperatura powierzchni oceanów rośnie w coraz szybszym tempie. To jeden z głównych objawów zmian...

Fala ciepła na Pacyfiku

Dla badaczy nie jest zaskoczeniem, że oceany stają się coraz cieplejsze. Badania wskazują, że globalne ocieplenie – spowodowane m.in. emisją dwutlenku węgla i innych gazów cieplarnianych – potroiło liczbę dni, w których występują ekstremalne upały. Jednak – jak zauważają naukowcy – większość modeli klimatycznych nie przewidywała aż tak wysokich temperatur w wodach północnego Pacyfiku. Analiza przeprowadzona przez Berkeley Earth – amerykańską organizację zajmującą się analizą i monitorowaniem zmian klimatycznych na świecie – wykazała, że temperatury obserwowane w sierpniu miały mniej niż 1 proc. szansy na wystąpienie. 

Eksperci zaznaczają, że część tego zjawiska tłumaczą naturalne wahania pogody – latem 2025 r. obserwowano bowiem słabsze niż zwykle wiatry, które sprzyjały zatrzymywaniu ciepła w warstwach powierzchniowych oceanu. Jednak – jak podkreślają badacze – nie wyjaśnia to skali anomalii. „To z pewnością nie jest tylko naturalna zmienność. Musi się tu dziać coś więcej” – mówi Hausfather. 

Naukowcy mają różne hipotezy dotyczące ocieplania się północnego Pacyfiku. Jedną z nich jest zmiana paliw wykorzystywanych w żegludze morskiej. Do 2020 r. statki emitowały duże ilości dwutlenku siarki, który tworzył w atmosferze aerozole odbijające promieniowanie słoneczne, co ograniczało wzrost temperatur. Po wprowadzeniu „czystszych” paliw efekt chłodzenia osłabł. „Wydaje się, że to właśnie siarka jest głównym czynnikiem napędzającym ocieplenie w tym regionie” – oceniają badacze. 

Ciekawa jest także inna hipoteza, która przedstawiona została w badaniu opublikowanym w tym roku w czasopiśmie „Communications Earth & Environment”. Sugeruje ona, iż za nagrzewanie się północnego Pacyfiku mogą odpowiadać prowadzone w chińskich miastach działania, mające na celu ograniczenie zanieczyszczenia powietrza. Zdaniem badaczy redukcja emisji zanieczyszczeń, które dotychczas odbijały promienie słoneczne, mogła przyczynić się do nagrzewania oceanów

Czytaj więcej

Oceany i lodowce

Ziemia przekroczyła pierwszy klimatyczny punkt krytyczny. Eksperci biją na alarm

Z nowego raportu Global Tipping Points wynika, że Ziemia osiągnęła pierwszy katastrofalny punkt k...

Ocieplenie północnego Pacyfiku wpłynie na pogodę w Europie?

Naukowcy podkreślają, że fala upałów na północnym Pacyfiku miała wpływ na pogodę po obu stronach oceanu. Zdaniem ekspertów przyczyniła się ona prawdopodobnie do letnich fal upałów w Japonii i Korei Południowej oraz burz w Stanach Zjednoczonych. „W Kalifornii obserwowaliśmy potężniejsze burze, ponieważ ciepłe wody oceanu dostarczają energii i wilgoci” – wyjaśnia prof. Amanda Maycock z Uniwersytetu w Leeds. „Szczególnie istotne są tak zwane rzeki atmosferyczne – pasma powietrza zawierające duże ilości wilgoci, które czerpią energię z oceanu. Gdy wody są cieplejsze, mogą one przynosić na ląd więcej deszczu, a zimą – śniegu” – dodaje. 

Zdaniem prof. Maycock, ocieplanie się północnego Pacyfiku może wpłynąć także na pogodę w Europie. „Choć obecne warunki koncentrują się nad północnym Pacyfikiem, mogą one generować w atmosferze fale, które zmieniają pogodę w północnym Atlantyku i w Europie” – mówi. „Może to sprzyjać powstawaniu wyżów nad kontynentem, które przynoszą chłodniejsze masy powietrza z Arktyki” – zaznacza.