Banki w Polsce stają się zielone. Następny cel to dekarbonizacja portfela

Największy bank w Polsce – PKO BP – w nowej strategii rozwoju ogłoszonej w październiku ustalił osiągnięcie celu „net-zero” do 2050 r. I nie jest tu wyjątkiem, bo dążenie do pełnej neutralności klimatyczną staje się w sektorze standardem. Jak banki chcą tego dokonać?

Dążenie do bycia w pełni zielonymi w przypadku sektora finansowego ma dwa główne aspekty. Z jednej strony to inicjatywy dotyczące działalności własnej, z drugiej zaś strony – te dotyczące produktów bankowych, czyli portfela kredytowego.

„Dekarbonizacja” portfela kredytowego

Ten drugi obszar jest znacznie trudniejszy. Portfel kredytowy ma największy udział w całkowitych emisjach sektora, ale jego „dekarbonizacja” jest zależna od procesu „dekarbonizacji” klientów banków i całej gospodarki. Niemniej w tym zakresie dzieje się bardzo dużo.

– Chcemy aktywnie uczestniczyć w transformacji naszych klientów i wspierać ich działania w kierunku dążenia do neutralności klimatycznej – zaznacza Karolina Jagodzińska-Szynkura, menedżer ds. klimatu i dekarbonizacji w Credit Agricole Bank Polska. – Dlatego już teraz oferujemy im produkty zielone i zrównoważone na preferencyjnych warunkach – dodaje.

– Od ponad 30 lat jesteśmy proekologicznym bankiem nastawionym na promowanie nieemisyjnych źródeł. Cel ten potwierdzamy na co dzień, przygotowując coraz bardziej innowacyjną i „proekologiczną” ofertę produktów dla klientów – podkreśla też Bank Ochrony Środowiska.

Czytaj więcej

Szczyt klimatyczny

Bilion dolarów rocznie to za mało. Eksperci o rosnących kosztach zmian klimatu

Nowy raport Niezależnej Grupy Ekspertów Wysokiego Szczebla ds. Finansowania Klimatycznego (IHLEG) wykazał prawdziwą skalę potrzeb klimatycznych gospodarek rozwijających się. Eksperci podkreślili, że finanse powinny zostać zapewnione zarówno przez podmioty publiczne, jak i prywatne.

W BOŚ Banku to cała gama kredytów i gwarancji skierowanych szczególnie do firm, MŚP oraz samorządów, na projekty służące ochronie środowiska oraz realizacji celów zrównoważonego rozwoju. BOŚ deklaruje, że jego cel strategiczny to 50 proc. udziału kredytów proekologicznych w saldzie banku do 2026 r. Dodatkowo bank zapewnia szczególnie ważne eksperckie wsparcie dla swoich klientów, podejmuje działania edukacyjne itp.

Podobnie dzieje się oczywiście w całym sektorze. Kredyty na proekologiczne przedsięwzięcia dostępne są i dla osób fizycznych (np. na instalacje OZE, pompy ciepła, termomodernizację domów i mieszkań itp.), jak dla przedsiębiorstw (tych dużych i małych).

Banki stawiają tu sobie konkretne, wymierne cele. Przykładowo grupa mBank chce dostarczyć 10 mld zł zielonego finansowania (na odnawialne źródła energii, dekarbonizację, gospodarkę obiegu zamkniętego, elektromobilność etc.) do końca 2025 r. (w tym 5 mld zł to kredyty od mBanku), czy zwiększyć roczną sprzedaż hipotek na nieruchomości zgodne ze standardem NZEB-10% do 18 proc. kredytów hipotecznych ogółem udzielanych przez mBank.

Czy banki finansują węgiel

Grupa Millennium – w swojej nowej strategii do 2028 r. – zadeklarowała wsparcie transformacji energetycznej klientów przez zapewnienie 5 mld złotych na finansowanie zrównoważonych projektów. – Finansujemy projekty przyjazne dla środowiska i energooszczędne, w tym projekty związane z zastąpieniem energetyki węglowej niskoemisyjnymi źródłami energii – zaznacza Magdalena Trzynadlowska, dyrektorka Departamentu Zrównoważonego Rozwoju w Banku Millennium.

– Zdefiniowaliśmy również listę sektorów i działalności, których nie finansujemy – podkreśla dyrektor. Bank nie udziela więc kredytów dla nowych kopalni węgla oraz inwestycji w energetykę opartą na źródłach węglowych. Nowe finansowanie w sektorze energetycznym jest zaś możliwe tylko wtedy, gdy służy zaangażowaniu w niewęglowe źródła energii, a także transformacji energetycznej na niewęglowe źródła energii. W całym portfelu kredytowym Banku Millennium udział tych związanych z sektorem wydobywania węgla, produkcji energii opartej na węglu czy wydobywania ropy naftowej już obecnie jest minimalne.

Podobnie brak nowego finansowania wydobycia węgla energetycznego i nowych bloków węglowych deklaruje m.in. BOŚ.

„Zielone” banki to także szczególna dbałość o zmniejszenie własnego negatywnego wpływu na środowisko i pod tym względem sektor jest bardzo zaawansowany. Niektóre organizacje deklarują osiągnięcie neutralności klimatycznej w tym zakresie do 2040 czy nawet 2030 r.

W tym obszarze podejmowanych jest bardzo wiele różnych inicjatyw. Jakie to konkretnie działania? Najprostsze dotyczą chyba redukcji zużywanego papieru i plastiku. Najprostsze, bo tu akurat pomaga postępująca cyfryzacja życia, w tym usług finansowych. Nie potrzeba więc wielkich inwestycji, a jeśli już, to jest raczej praca nad dalszym ucyfrowieniem procesów bankowych.

Ciekawym przedsięwzięciem jest zapewnianie tzw. drugiego życia różnym środkom trwałym (np. komputery, telefony). W BOŚ wycofane z eksploatacji sprzęty mogą też być przekazane podmiotom zewnętrznym – placówkom naukowym, edukacyjnym, oświatowym, wychowania, kultury, ochrony zdrowia i pomocy społecznej oraz charytatywno-opiekuńczym.

Elektryczne auta we flocie

Ograniczeniu emisji CO2 ma też służyć wymiana floty samochodowej – pojazdy spalinowe sukcesywnie zastępowane są pojazdami niskoemisyjnymi. Przykładowo, jak podaje Anna Miazga, Chief Sustainability Officer mBanku, grupa obecnie dysponuje 90 autami elektrycznymi i 22 hybrydami typu plug-in. Ładowarki do pojazdów elektrycznych instalowane są w głównych siedzibach: 51 ładowarek w Warszawie, 6 w Łodzi i 10 w innych placówkach. A do 2030 r. mBank planuje redukcję emisji związanych z paliwami o 42 proc. do 2030 roku i 100 proc. do roku 2040.

Dalej banki starają ograniczyć marnotrawstwo energii w swoich biurowcach i placówkach, co przy kilkudziesięciu tysiącach miejsc pracy w sektorze jest pewnym wyzwaniem.

Ale proces zwiększania efektywności energetycznej budynków oczywiście trwa. To m.in. wymiana oświetlenia na energooszczędne, instalacja systemów automatycznego oszczędzania prądu, wody czy ciepła, wszelkie prace z zakresu termomodernizacji, zmiana sposobu ogrzewania, zastosowanie wentylacji z rekuperacją itp.

Czysta energia w bankach

Szczególnie ważną inicjatywą jest tu wykorzystywanie energii tylko ze źródeł odnawialnych, a im więcej, tym lepiej. Przykładowo PKO BP chwali się, że na koniec 2023 r. w obiektach banku zainstalowanych było już 28 mikroinstalacji fotowoltaicznych, a  zakupiona energia ze źródeł wiatrowych i słonecznych (z gwarancją pochodzenia) stanowiła już 97,6 proc. zużycia energii przez bank.

Również m.in. BOŚ Bank czerpie energię elektryczną wyłącznie z OZE, co jest w 100 proc. potwierdzone gwarancjami pochodzenia OZE. – Mamy też własną farmę wiatrową MS Wind o mocy zainstalowanej 6 MW, która w znacznej mierze pokrywa nasze zapotrzebowanie na energię elektryczną – deklaruje bank.

Mniejsze czy większe ekoprojekty w bankach można by wymieniać jeszcze długo. Pytanie, czy to raczej chwyt marketingowy i poprawa wizerunku, czy rzeczywista dbałość o środowisko.

Bankowcy podkreślają, że to żaden chwyt, tylko wzięcie odpowiedzialności na swoje barki. – Jako lider w swojej branży rozumiemy odpowiedzialność banku za środowisko naturalne, w którym wszyscy funkcjonujemy – podkreśla Marzena Nowogródzka, p.o. dyrektorki Departamentu Zrównoważonego Rozwoju ESG PKO Banku Polskiego. – Zależy nam także na potrzebach klientów i inwestorów, którzy oczekują działań zgodnych z zasadami ESG – dodaje.