MATERIAŁ POWSTAŁ WE WSPÓŁPRACY Z AMAZON
Amazon w latach 2012–2023 przeznaczył na rozwój w Polsce ponad 30 mld zł – wynika z raportu Keystone. To ponad 7 mln zł inwestowanych każdego dnia w lokalną gospodarkę, m.in. w miejsca pracy, innowacyjne technologie, logistykę oraz wspieranie małych i średnich firm. Dodatkowo autorzy raportu wskazują, że każda złotówka zainwestowana przez Amazon w Polsce wygenerowała szacunkowo 1,01 zł wartości dodanej i przyczyniła się do wzrostu krajowego PKB, co dało łącznie ponad 31 mld zł.
Inwestycje w ludzi
– Budując biznes w Polsce, staliśmy się integralną częścią życia Polaków i jesteśmy z tego dumni. Dlatego przyczyniamy się do rozwoju transformacji cyfrowej i edukacji, dbając lokalnie o zrównoważony rozwój, jak też wspierając donacjami polskie organizacje pożytku publicznego. Polska jest kluczową lokalizacją dla dalszego rozwoju Amazon w Europie i planujemy nadal inwestować tutaj w nadchodzących latach – mówi Katarzyna Ciechanowska-Ciosk, Country Leader Amazon.pl. – Dotyczy to zarówno centrów logistycznych i sklepu, jak również subskrypcji Amazon Prime, która – oprócz darmowych i szybkich przesyłek milionów produktów z Amazon.pl – obejmuje również Prime Video, w tym kolejne polskie produkcje filmowe.
Inwestycje to nie tylko wpływy do budżetu i wzrost PKB, Amazon stworzył w naszym kraju ok. 70 tys. bezpośrednich i pośrednich miejsc pracy. Oznacza to, że z tytułu jedynie wypłaty wynagrodzeń do gospodarki trafiło ponad 19 mld zł.
To tylko jedna strona zaangażowania Amazon w gospodarkę, firma ma bowiem na koncie liczne inicjatywy na rzecz lokalnych społeczności i zrównoważonego rozwoju. Plany w tym zakresie są także bardzo ambitne – firma uruchamia fundusz społecznościowy o wartości ok. 1,1 mln zł na poprawę dostępu do wysokiej jakości edukacji, w szczególności programów STEM.
Dodatkowo w 2025 r. Amazon ogłosi pierwszy polski projekt realizowany w ramach globalnego funduszu Right Now Climate Fund (RNCF). Firma planuje przeznaczyć około 3,8 mln zł na inicjatywę, której celem będzie odbudowa i ochrona naturalnych ekosystemów.
– Rozwiązania oparte na przyrodzie to ważny obszar, w którym firmy mogą dokonać zmian na dużą skalę. Planujemy zainwestować w projekt przyrodniczy w Polsce, który nie tylko przywróci i ochroni naturalne ekosystemy, ale także przyniesie korzyści lokalnym społecznościom – podkreśla Sławomir Płonka, dyrektor regionalny ds. operacji Amazon w regionie CEE.
Fundusz RNCF finansuje projekty w lokalnych społecznościach, wykorzystujących rozwiązania oparte na przyrodzie, które mogą pomóc złagodzić skutki zmian klimatu, zwiększyć różnorodność biologiczną i wprowadzić tereny zielone na obszarach miejskich.
Cel to zeroemisyjność
Od 2019 r. Amazon jest współtwórcą i jednym z pierwszych sygnatariuszy Deklaracji Klimatycznej, w ramach której zobowiązał się do osiągnięcia zerowej emisji CO2 netto do 2040 r., czyli dziesięć lat przed terminem określonym w Porozumieniu Paryskim. Aby zrealizować ten cel, firma podejmowała szereg aktywności, angażując się w projekty z zakresu energii odnawialnej, elektryfikując transport, rozwijając zrównoważone dostawy, redukując materiały opakowaniowe i odpady z tym związane, stawiając na recykling, wprowadzając prośrodowiskowe rozwiązania w centrach logistycznych oraz zachęcając klientów do wybierania certyfikowanych produktów, zgodnych z ideą zrównoważonego rozwoju.
Szybko rozwijające się firmy, takie jak Amazon, muszą mierzyć swoją intensywność emisji CO2, aby wiedzieć, czy ich inwestycje idą we właściwym kierunku. Firma wykorzystuje w tym celu wskaźnik intensywności emisji CO2, który pokazuje, że w 2023 r. zmniejszyła swój całkowity ślad węglowy o 3 proc., redukując jednocześnie intensywność generowania CO2 o 13 proc.
Jednym z najefektywniejszych sposobów na przyspieszenie transformacji energetycznej, a tym samym redukcję śladu węglowego, są odnawialne źródła energii. Amazon jako największy na świecie – według BloombergNEF – nabywca energii pochodzącej z OZE, istotnie wspiera ambitne plany polskiego rządu w zakresie ekologizacji sieci elektroenergetycznej.
– Do transformacji należy podchodzić bardzo szeroko i przekrojowo. W tym jest i gospodarka obiegu zamkniętego, zaangażowanie w OZE, efektywność energetyczna i dekarbonizacja transportu. Właściwie te wszystkie elementy razem składają się na ten proces – mówi Mariusz Mielczarek, dyrektor ds. regulacji sektora publicznego w Europie Środkowo-Wschodniej w Amazon.
Amazon z zieloną energią
Odnawialne źródła energii to jeden z priorytetów firmy, która w 2022 r. podpisała jedną z największych wówczas umów na zakup energii odnawialnej z farmy fotowoltaicznej w Miłkowicach o mocy 87 MW. W 2024 r. portfel projektów OZE Amazon w Polsce rozszerzyła pierwsza umowa w obszarze energii wiatrowej, która zakłada zakup 53 MW mocy czystej energii z dwóch farm w Jastrowiu i Okonku. Będą one generować około 113 tys. MWh energii rocznie, co wystarczyłoby do zasilenia ponad 50 tys. polskich gospodarstw domowych w skali roku.
Z kolei w 2021 r. Amazon uruchomił w Świebodzinie zrobotyzowane centrum logistyczne z 3900 paneli fotowoltaicznych na jego dachu, co pozwala m.in. na zasilanie części obiektu. Łączna moc tej instalacji wynosi 1,75 MW, a łączna moc wszystkich projektów Amazon w Polsce w obszarze OZE wynosić będzie ponad 140 MW.
Globalnie firma przeznaczyła miliardy dolarów na ponad 500 projektów solarnych i wiatrowych, które łącznie są w stanie wygenerować energię wystarczającą do zasilenia 21,9 mln domów w UE. To właśnie m.in. dzięki tym dokonaniom Amazon już w 2023 r. osiągnął cel, jakim było zasilanie całej swojej działalności w 100 proc. energią odnawialną. Firmie udało się tego dokonać siedem lat przed pierwotnie zakładanym – na 2030 r. – terminem.
– Od początku wiedzieliśmy, że nasza droga do zerowej emisji dwutlenku węgla netto będzie pełna wyzwań. Jednak – jak ma to miejsce w odniesieniu do wszystkich naszych celów długoterminowych – optymistycznie i z ogromnym zaangażowaniem skupiamy się na ich osiągnięciu. Tym bardziej jesteśmy usatysfakcjonowani faktem, że już możemy pochwalić się pierwszymi, wymiernymi osiągnięciami w zakresie zrównoważonego rozwoju – komentuje Sławomir Płonka.
Firma mimo osiągnięcia tak ważnego celu, jakim jest zasilanie całej swojej globalnej działalności w 100 proc. energią odnawialną – nadal będzie intensywnie inwestować w projekty związane z energią słoneczną i wiatrową, badając jednocześnie inne bezemisyjne źródła, takie jak energia jądrowa – ale też źródła hydroelektryczne i geotermalne – magazynowanie energii oraz nowe technologie, które mogą pomóc w zasilaniu działalności przez nadchodzące dziesięciolecia.
Amazon już inwestuje w magazyny energii, aby gromadzić i oszczędzać energię odnawialną do wykorzystania, gdy inne źródła energii mogą być niedostępne – na przykład w nocy lub w okresach wysokiego zapotrzebowania – oraz aby pomóc poprawić stabilność sieci. W 2023 r. firma dodała do swojego portfolio w Stanach Zjednoczonych siedem projektów solarnych połączonych z systemami magazynowania energii w akumulatorach. Obecnie posiada 1,3 GW mocy magazynowania, w porównaniu z 445 MW w 2022 r.
Na polu OZE i magazynowania energii wyzwaniem jest także konieczność modernizacji i rozbudowy sieci przesyłowych i dystrybucyjnych dla integracji rozproszonych źródeł OZE. To również rozwój inteligentnych sieci energetycznych (smart grid) i systemów zarządzania popytem. Ciekawym kierunkiem są także morskie farmy wiatrowe. Amazon podkreśla, że uruchomienie farm wiatrowych (lądowych i morskich) spowoduje spadek cen na rynku energii, poprawi też profil energii generowanej w OZE. Profil słoneczny i wiatrowy uzupełniają się, a kombinacja tych technologii jest niezwykle korzystna. Wzrost liczby tych źródeł w krajowym systemie będzie jednak wymagał pojawienia się w nim większej liczby sterowalnych i elastycznych źródeł, które zastąpią wycofywane jednostki węglowe.
Jednocześnie w okresie przejściowym wzrośnie rola gazu, istotna będzie rola magazynów. Potrzebne są nie tylko magazyny krótkoterminowe, ale przede wszystkim te długoterminowe. Obecnie wielkie nadzieje pokładane są w tzw. sector couplingu, czyli wykorzystywaniu innych sektorów do stabilizowania sytuacji w KSE. Bardzo duży potencjał w tym zakresie istnieje w sektorze ciepłowniczym i wykorzystywaniu magazynów ciepła.
Zmiana dla konsumenta
Zrównoważony rozwój to nie tylko wielkie projekty związane z odnawialnymi źródłami energii. To cała sieć aktywności, które przyczyniają się do realnej i długofalowej poprawy wpływu na środowisko czy lokalne społeczności. Amazon ma się w tym zakresie czym pochwalić, ponieważ prowadzi wiele proklienckich inicjatyw prośrodowiskowych.
Klientocentryzm to fundamentalna zasada w Amazonie, zgodnie z którą wszystkie decyzje i działania firmy mają na celu zapewnienie możliwie najlepszego doświadczenia zakupowego klienta. Oznacza to nieustanne skupienie się na zrozumieniu jego potrzeb i oczekiwań, a następnie projektowanie produktów, usług i procesów, aby je spełnić. Amazon wierzy, że to prowadzi do tworzenia jak najlepszych proklienckich rozwiązań. Tak też się dzieje w kontekście aktywności związanych ze zrównoważonym rozwojem, a najlepszym i najbardziej obrazowym przykładem jest tu chociażby ograniczanie przez Amazon materiałów opakowaniowych.
W dążeniu do bardziej proekologicznej przyszłości firma wdrożyła m.in. program Climate Pledge Friendly (CPF), który pomaga odkrywać i kupować produkty z certyfikatami zrównoważonego rozwoju. W 2023 r. w globalnie dostępnych do kupienia w sklepach Amazon było ponad 1,4 mln produktów CPF, co dało wzrost o 157 proc. w porównaniu z 2022 r. Z kolei oferta skierowana do polskich klientów zawiera ponad 65 tys. produktów z logo liścia.
– Produkty z certyfikowanymi cechami zrównoważonego rozwoju są ważne dla polskich klientów. Dlatego dla nas kluczowe jest to, aby byli dobrze poinformowani o znaczeniu tych certyfikatów. Amazon stara się być dla klientów wzorem przejrzystości, wyraźnie oznaczając przy produktach cechy zgodne z ideą zrównoważonego rozwoju. Ułatwiamy tym samym zakupy i eliminujemy z procesu konieczność jakichkolwiek domysłów – podkreśla Katarzyna Ciechanowska-Ciosk.
Warto w tym miejscu przypomnieć, że fundusz venture capital Climate Pledge Fund zarządzany przez Amazon i The Climate Pledge inwestuje środki finansowe – poza logistyką, transportem, produkcją i magazynowaniem energii – również w rolnictwo, poszukując inwestycji z obszaru mających wpływ na klimat. W 2023 r. Climate Pledge Fund dokonał dziewięciu inwestycji, obejmujących szeroki zestaw kategorii, w tym artykuły spożywcze i rolnictwo (Windfall Bio).
Jednocześnie Amazon zachęca klientów, by dawali rzeczom „drugie życie”, w czym ma pomóc uruchomiony w 2024 r. sklep na Amazon.pl – „Napraw to sam”. Jego oferta ma ułatwić klientom samodzielną naprawę przedmiotów, dzięki dostępnym tam, gotowym zestawom naprawczym.
Również w 2024 r. Amazon uruchomił program „Używane jak nowe i recykling”. To oferta używanych produktów, które nadal są w dobrym stanie technicznym, często w znacząco obniżonej cenie względem ich nowych odpowiedników. Dodatkowo Amazon.pl oferuje programy zwrotów, które umożliwiają klientom odesłanie zużytego sprzętu elektronicznego w celu jego utylizacji. W ten sposób firma nie tylko ułatwia konsumentom odpowiedzialne pozbywanie się zużytych urządzeń, ale także przyczynia się do redukcji problemu związanego z rosnącą ilością elektroodpadów.
Zrównoważony rozwój w Amazon przekłada się również na projektowanie urządzeń elektrycznych, tj. Echo, Fire czy Kindle, które firma planuje kompleksowo. Analizuje ich cały cykl życia – od produkcji, przez sposób użytkowania, aż po zakończenie ich eksploatacji. Do końca 2023 r. ponad 67 proc. urządzeń Echo i Fire TV wyposażono w tryb Low Power – funkcję, która zmniejsza zużycie energii w okresach bezczynności. Specjaliści firmy pracują także nad aktualizacją umożliwiającą wprowadzenie tej funkcji do starszych generacji urządzeń, będących już w użytkowaniu.
Odpowiedzialne dostawy
Amazon – równolegle z opcją zrównoważonych zakupów – szuka coraz lepszych sposobów na redukcję materiałów opakowaniowych, przy jednoczesnym wykorzystywaniu tych, które mogą zostać ponownie przetworzone. Jednorazowe plastikowe opakowania zastąpiono w Europie, w tym w Polsce, kartonowymi i papierowymi nadającymi się w 100 proc. do recyklingu. Co więcej, już ponad 50 proc. przesyłek realizowanych w EU trafia do klientów Amazon w minimalistycznym ekologicznym opakowaniu, tj. torba papierowa czy koperta tekturowa, a niekiedy – jak w przypadku 700 mln przesyłek od 2019 r. – bez dodatkowego opakowania Amazon. Wszystko za sprawą programu „Ships in Product Packaging” (SIPP), dzięki któremu produkty mogą być wysyłane bez dodatkowego opakowania Amazon. To nie tylko pozwala zmniejszyć ilość odpadów, ale także wagę przesyłek, co z kolei ogranicza emisję spalin z dostaw oraz ilość materiałów do recyklingu.
W efekcie, od 2015 r. Amazon zmniejszył średnią wagę opakowania na przesyłkę o 43 proc., eliminując tym samym ponad 3 mln ton materiałów, w tym prawie 0,5 mln ton w samym 2023 r. Dla wyobrażenia sobie skali to tyle, co 297 wież Eiffla czy 500 tys. dorosłych słoni afrykańskich.
Jednocześnie firma do realizacji zamówień wykorzystuje na całym świecie już ponad 24 tys. samochodów elektrycznych. W samym 2023 r. dostarczyła z ich wykorzystaniem 680 mln przesyłek. Z kolei w ciągu pięciu lat, licząc od 2022 r., Amazon inwestuje ponad 1 mld euro w elektryfikację swojej europejskiej sieci transportowej, więc liczba elektryków na drogach będzie jeszcze rosnąć. Cel to 100 tys. elektrycznych pojazdów dostawczych Amazon do 2030 r. na całym świecie.
Osiągnięcia na tym polu już są bardzo duże, a czasami dotyczą rzeczy wydawałoby się prostych i podstawowych. W efekcie ogromnego zaangażowania Amazon w projekty prośrodowiskowe, tylko w 2023 r. w Europie udało się firmie skrócić średnią odległość pokonywaną przez każdą paczkę w ramach sieci middle mile o 25 km w porównaniu z 2022 r. Przekłada się to znacząco na mniejsze obciążenie dla środowiska. Regionalizacja sieci zmniejsza liczbę przejechanych mil i przekazań przesyłek. Tylko od początku 2024 r. odległość między magazynami Amazon a domami klientów zmniejszyła się o 15 proc., a liczba punktów odbioru w sieci middle mile spadła o 12 proc.
– W transporcie wyzwań jest wciąż więcej. Dotyczą dostępu do sieci – dodaje Mariusz Mielczarek. – Transport się nie zdekarbonizuje, jeśli nie będzie inwestycji w infrastrukturę. Dziś regulacje są, państwa wiedzą, że mają poczynić kroki w kierunku inwestycji, ale to się dzieje bardzo wolno, a w niektórych krajach w ogóle i to nawet wzdłuż głównych korytarzy transportowych.
Jednak większy problem obejmuje transport ciężki i ciężarówki dostawcze. Na razie takich pojazdów w Amazon jest 25. – Ale to są dopiero początki, cele ambitne, a horyzont czasowy dość krótki – mówi Mariusz Mielczarek.
Dlatego dekarbonizacja transportu jest jednym z najważniejszych obszarów e-commerce, wymagających działań na rzecz zrównoważonego rozwoju. W tym kontekście kluczowa staje się redukcja emisji zanieczyszczeń wynikających z dostarczania przesyłek do klientów.
Wiedza i doświadczenie
Amazon doskonale wie, że walka ze zmianami klimatycznymi to jedno z największych wyzwań naszych czasów. Wymaga wspólnych wysiłków i koordynacji na wielu płaszczyznach – od polityki i gospodarki aż po edukację i świadomość społeczną.
– Tylko dzięki zrozumieniu skali zjawiska, pomysłowości oraz innowacyjności możemy skuteczniej pokonywać wszelkie wyzwania. Z tą samą wytrwałością podchodzimy do realizacji najważniejszych celów środowiskowych i społecznych, dążąc do tego, aby każdy dzień był lepszy dla naszych klientów, pracowników, społeczności i planety. Robimy wszystko, by zrównoważony rozwój był integralną częścią naszych operacji biznesowych i priorytetowym elementem naszej strategii ESG, wyznaczając nam efektywną i zrównoważoną drogę rozwoju – podsumowuje Katarzyna Ciechanowska-Ciosk.
Pracując nad rozwiązaniami zapewniającymi klientom najlepsze możliwe doświadczenie zakupowe, przy jednoczesnych wysiłkach w celu uzyskania zerowego poziomu emisji CO2 netto, Amazon podejmuje nie tylko własne inicjatywy, ale współpracuje też z wieloma podmiotami, by urealnić postęp w zakresie dekarbonizacji.
Klienci sklepu internetowego także mają wiele możliwości by zrobić bardziej ekologiczne zakupy
Amazon to nie tylko centra logistyczne, służące do obsługi zamówień konsumentów ze sklepu internetowego. To również centra danych spółki Amazon Web Services, które są także projektowane – w tym serwery i sprzęt – pod kątem wydajności, odporności i mniejszego śladu węglowego. Od zasilania serwerów, po metody ich chłodzenia to właśnie wydajność jest głównym celem każdego elementu globalnej infrastruktury chmurowej AWS. Nieustanny nacisk na innowacje i zwiększanie wydajności sprawiają jednocześnie, że przedsiębiorcy i organizacje – po przeniesieniu się z lokalnego środowiska do centrów danych AWS – mogą znacznie zmniejszać ślad węglowy wynikający z ich obciążeń związanych z AI i uczeniem maszynowym. Nowe badania wskazują jednocześnie, że infrastruktura AWS jest do 4,1 razy bardziej wydajna niż lokalna, a gdy obciążenia są zoptymalizowane w AWS, związany z nimi ślad węglowy można zmniejszyć nawet o 99 proc.
Nowe technologie, takie jak generatywna sztuczna inteligencja, które będą wymagały dużych mocy obliczeniowych, a co za tym idzie także energii elektrycznej, to również wyzwanie dla zrównoważonego rozwoju. Amazon też na nie odpowiada, zapowiadając dalsze inwestycje w energię odnawialną, jak i badania innych, bezemisyjnych jej źródeł, w tym energii jądrowej. Cel to zachowanie równowagi, a ten ostatni przykład to najbardziej niezawodne i stabilne źródło energii w sieci. Amazon niedawno podpisał umowę z Talen Energy, w ramach której kupuje część energii produkowanej przez ich elektrownię jądrową w Pensylwanii, aby pomóc w zasilaniu centrów danych w regionie.
Pokazuje to, jak bardzo zróżnicowane są źródła energii dla firmy, która wybiera te ekologiczne.
Bardziej ekologiczne centra dystrybucji
Niezwykle ważne jest również to, co Amazon robi dla zmniejszenia swojego wpływu na środowisko. To m.in. liczne działania w jego centrach logistycznych w Polsce, których od września 2024 r. jest już 11. W ich wypadku kluczowe jest ograniczenie zużycia energii elektrycznej, choćby dzięki temu, że wszystkie lampy w tych obiektach działają w technologii LED. To jednak tylko jeden z elementów tego rodzaju aktywności, firma zainstalowała także czujniki ruchu, uruchamiające oświetlenie w szatniach i toaletach czy też przy wiatach przystankowych oraz na mniej uczęszczanych ścieżkach.
Działają one także w miejscach, w których pracują roboty, ponieważ nie potrzebują one światła do tego, by wykonywać swoją pracę. Oświetlenie uruchamia się dopiero wówczas, gdy w danym sektorze urządzenia zarejestrują obecność człowieka. Wprowadzono również systemowe wyłączanie się monitorów na nieużywanych stacjach.
Starania o środowisko to nie tylko redukcja zużycia energii, ale także odpowiedzialna gospodarka wodna. Efektywne zarządzanie tymi zasobami przekłada się choćby na to, że w 2023 r. w USA zostały ustanowione nowe standardy projektowania konstrukcji centrów logistycznych tak, aby zmniejszyć zużycie wody w pomieszczeniach o 40 proc. Jest to możliwe choćby dzięki kranom z zamontowanymi perlatorami wody czy samowyłączające się baterie umywalkowe. By kompleksowo podejść do kwestii efektywności energetycznej, firma zainstalowała także ładowarki do samochodów elektrycznych na wybranych parkingach centrów dystrybucji, w tym też w Polsce.
MATERIAŁ POWSTAŁ WE WSPÓŁPRACY Z AMAZON
