„Klimatyczny bicz” uderza w największe miasta na świecie. Niepokojący raport

Katerina Michaelides z Uniwersytetu w Bristolu oraz Michael Singer z Uniwersytetu w Cardiff przeprowadzili badanie, w ramach którego przeanalizowali 112 miast – w tym 100 najbardziej zaludnionych – w różnych zakątkach świata.

Chcieli sprawdzić, w jakim stopniu dotykają je skutki zmian klimatu. Wnioski ekspertów nie są zbyt optymistyczne – wskazują, że w 95 procent miejsc, będących przedmiotem analizy, z roku na rok przejścia między okresami suszy a występowaniem powodzi stają się coraz bardziej gwałtowne i dotkliwe.

Według naukowców efekty tych zmian mogą być wręcz katastrofalne. „Nasze badanie pokazuje, że zmiany klimatyczne przebiegają dramatycznie różnie w zależności od regionu” - zaznacza w raporcie z badania prof. Michaelides. Prof. Singer – współautor analizy – nazwał zaś wnioski z badania „globalnym dziwaczeniem” (ang. global weirding). „Analizujemy największe miasta świata, więc mówimy o naprawdę ogromnej liczbie ludzi, którzy odczuwają skutki tych zjawisk” – zauważa. 

Czytaj więcej

Klimat i ludzie

USA uderzają w kraje najbardziej narażone na zmiany klimatu. Decyzja Trumpa

Stany Zjednoczone wycofały się z zarządu funduszu ONZ, który został powołany, by wspierać kraje n...

Zmiany klimatu dotykają mieszkańców największych miast na świecie

Naukowcy przeanalizowali zachodzące zmiany wykorzystując do tego wskaźnik SPEI, łączący dane dotyczące opadów i parowania. Badanie obejmowało okres od 1983 do 2023 roku. Jeśli w danym mieście w ostatnich dwóch dekadach znacznie – o co najmniej 12 – zwiększyła się liczba miesięcy z ekstremalnie suchą pogodą, a jednocześnie znacząco zmniejszyła się liczba miesięcy z ulewami (lub odwrotnie), uznano, że przeszło ono tzw. „klimatyczne przełączenie”. Natomiast miasta, w których w tym czasie pojawiło się wyraźnie więcej miesięcy – co najmniej pięć – zarówno z suszami, jak i z ulewnymi deszczami, określono jako dotknięte „klimatycznym biczem”.

Jak zaznaczają naukowcy, zmiany klimatyczne przyczyniają się do powstawania zarówno ekstremalnych susz, jak i gwałtownych ulew. W miastach, gdzie infrastruktura wodna już teraz jest osłabiona – takich jak Karaczi w Pakistanie czy Chartum w Sudanie – skutki zmian są szczególnie dotkliwe, a wzrost temperatur – spowodowany m.in. emisją paliw kopalnych – prowadzi dodatkowo do intensyfikacji tych zjawisk. „Cieplejsze powietrze może zatrzymać więcej pary wodnej, co skutkuje zarówno dłuższymi okresami suszy, jak i silniejszymi opadami” – zaznaczają naukowcy. „Ludzie w Kenii zmagali się przez lata z suszą, tracąc plony i bydło, a następnie doświadczali powodzi, które niszczyły infrastrukturę, zatruwały wodę i powodowały choroby” – zauważa prof. Michaelides.

Analiza danych z ostatnich czterech dekad wykazała, że 17 miast na świecie doświadczyło zjawiska nazywanego „klimatycznym biczem” (ang. climate whiplash). Chodzi tu o częstsze warunki ekstremalne – zarówno suche, jak i wilgotne. Najsilniejsze zmiany odnotowano w Hangzhou w Chinach, Dżakarcie w Indonezji oraz w Dallas w USA. Dotkniętymi zmianami klimatu miastami są jednak także m.in. Bagdad, Bangkok, Melbourne i Nairobi.

Jak wynika z badania, 24 miasta na świecie w XXI wieku przeszły też dramatyczne – jak wskazują naukowcy – przejścia między skrajnościami. Największe zmiany – z wilgotnych na suche – występowały w Kairze w Egipcie, Madrycie w Hiszpanii i w Rijadzie w Arabii Saudyjskiej. Z kolei miasta takie jak Surat w Indiach oraz Kano w Nigerii doświadczyły przechodzenia z suchych do bardziej wilgotnych warunków.

Eksperci podkreślają, że miasta o największym wzroście zagrożeń klimatycznych – i jednocześnie o najwyższej wrażliwości społecznej – to Chartum w Sudanie, Faisalabad w Pakistanie i Amman w Jordanii. Wysoką podatność wykazuje jednak również pakistańskie Karaczi, które zmaga się z coraz bardziej ekstremalnymi opadami.

Czytaj więcej

Planeta

Upada nadzieja klimatologów. Czeka nas rok z rekordowymi upałami?

Najnowsze dane Światowej Organizacji Meteorologicznej (WMO) wskazują, że zjawisko La Niña, które...

Naukowcy alarmują: Czas działać 

Badacze zwracają uwagę, że wyniki ich badań są zgodne z ustaleniami Międzyrządowego Zespołu ds. Zmian Klimatu (IPCC). „Już kilka dziesiątych stopnia sprawia, że nasze życie staje się coraz bardziej zagrożone przez ekstremalne zjawiska pogodowe, takie jak fale upałów, susze i ulewne deszcze” – podkreśla w raporcie z badania prof. Sonia Seneviratne z ETH Zurich. „Zagrożenie globalnym ‘dniem zero’ jest coraz większe – co się stanie, gdy cztery miliardy ludzi już borykających się z niedoborem wody osiągnie punkt krytyczny? Musimy działać teraz, aby społeczności mogły się odbudować po katastrofach i przygotować na przyszłość” – dodaje Sol Oyuela, dyrektor wykonawcza WaterAid.