Polska i Szwecja ramię w ramię przeciwko lasom

Polski rząd wspólnie ze wspieranym przez skrajnie prawicową partię, rządem Szwecji dąży do zablokowania zmian w dyrektywie OZE, które ograniczą spalanie drzew w elektrowniach.

Publikacja: 11.02.2023 14:10

Polska i Szwecja ramię w ramię przeciwko lasom

Foto: AdobeStock

Podpisany przez Polskę i 9 innych państw UE list wspiera stanowisko Szwecji i podważa wypracowane zmiany na rzecz ochrony lasów i klimatu. „To stawianie interesów lobby bioenergetycznego ponad interes obywateli i obywatelek” – alarmują aktywiści.

- Rewizja dyrektywy OZE jest na finiszu, wszystkie pozytywne zmiany mogą zostać usunięte, w efekcie problem marnowania drewna w energetyce nie zostanie rozwiązany a kryzys klimatyczny będzie się pogłębiać. W tej chwili sektor bioenergii, dzięki dopłatom do spalania drewna i lukom w prawie skutecznie konkuruje o surowiec z przemysłem przetwórstwa drzewnego i gospodarstwami domowymi. Brakuje jasnych zasad: w elektrowniach powinny być spalane wyłącznie odpady drzewne. Jeśli zmiany nie zostaną wprowadzone - zwiększy się zagrożenie braku opału, niszczenia polskiego przemysłu przetwórstwa drewna, dalszej eksploatacji lasów oraz kryzysu klimatycznego – ostrzega Augustyn Mikos, ekspert Koalicji Klimatycznej, kampanier Pracowni na rzecz Wszystkich Istot.

Czytaj więcej

UE planuje ograniczyć wycinkę drzew. Szwedzi są przeciwko

Szwecja torpeduje prace nad dyrektywą

W trwających negocjacjach trójstronnych (między Parlamentem Europejskim, Komisją Europejską i Radą UE) dotyczących rewizji dyrektywy OZE Szwecja postanowiła wykorzystać swoją uprzywilejowaną pozycję (prezydencja w Radzie UE) przedstawiając stanowisko, którego przyjęcie oznaczałoby w praktyce brak zmian: dalsze dotowanie spalania drewna w zakładach energetycznych na przemysłową skalę i traktowania wytworzonej tak energii za odnawialną. Stanowisko spotkało się z ostrą krytyką organizacji pozarządowych oskarżających Szwecję o działanie wbrew demokratycznemu procesowi decyzyjnemu Unii Europejskiej pod dyktando szczególnie mocnego w tym państwie lobby bioenergetycznego.

- Sprawujące prezydencję państwo powinno działać jako "uczciwy pośrednik", stawiający się ponad własnym interesem narodowym i facylitujący proces uzgadniania wspólnego stanowiska państw członkowskich UE. Władzę, w uważanej powszechnie za progresywną, Szwecji objął w zeszłym roku wspierany przez skrajnie prawicową partię Szwedzkich Demokratów rząd, którego jedną z pierwszych decyzji była likwidacja ministerstwa środowiska i włączenie go w struktury ministerstwa Przedsiębiorczości i Innowacji. Polski rząd wspierając stanowisko Szwecji popiera działania antyprzyrodnicze i zagrażające ochronie klimatu – mówi Augustyn Mikos.

Czytaj więcej

W ciągu 50 lat Polska może stać się terenem nieprzyjaznym dla sosny i brzozy

Business as usual

Dziesięć państw członkowskich UE, w tym Polska wystosowało wspólne stanowisko dotyczące negocjacji w sprawie dyrektywy OZE. List najlepiej podsumowuje następujący, zaczerpnięty z niego cytat: "(...) należy skreślić definicję pierwotnej biomasy drzewnej oraz proponowane przez Parlament Europejski ograniczenia". W praktyce oznacza to poparcie dla dalszego wspierania finansowego spalania przemysłowych ilości drewna w elektrowniach i traktowanie tej energii za zeroemisyjną i odnawialną. Stanowisko to również spotkało się z krytyką organizacji pozarządowych.

Brak zmian to dalsze spalanie lasów w energetyce

Uznawanie drewna za odnawialne źródło energii i miliardowe dopłaty do jego spalania doprowadziły do bardzo szybkiego rozwoju sektora bioenergetyki. W Polsce elektrownie spalają 140 razy więcej drewna niż 15 lat temu. Naukowcy i organizacje ekologiczne apelują o wprowadzenie zmian w dyrektywie OZE - zaprzestanie uznawania drewna z lasu za OZE i skończenie z dopłatami do tego źródła energii, by ochronić lasy i klimat. Zgodnie z ustaleniami raportu Wspólnego Centrum Badawczego przy Komisji Europejskiej, spalanie drewna jest bardziej emisyjne nawet od węgla czy gazu. Spalanie biomasy drzewnej przyczynia się także do wzrostu zanieczyszczenia powietrza a jej pozyskanie w lasach szkodzi różnorodności biologicznej.

- W trwających negocjacjach trójstronnych nad rewizją dyrektywy OZE kluczowe jest rola Rady UE. We wrześniu ubiegłego roku Parlament EU przyjął ambitne klimatycznie poprawki. Aby zmiany te weszły w życie, niezbędna jest jednak również zgoda Rady, czyli państw członkowskich UE. Przewodząca Radzie Szwecja a także Polska i pozostałe kraje, które podpisały list, są hamulcowymi zmian. Apelujemy do polityków - pomóżcie lasom i ludziom, nie branży biomasowej – mówi Augustyn Mikos.

Lasy
Grzybowa anomalia w polskich lasach. Eksperci są zaniepokojeni
Lasy
„Złodzieje drzew”. Nowe zjawisko we Francji. Zapowiedź ekokatastrofy?
Lasy
Projekty sadzenia lasów w Afryce w ogniu krytyki. „To niszczenie ekosystemów”
Lasy
Drzewa zaczynają „kaszleć” dwutlenkiem węgla. To skutek zmian klimatu
Materiał Promocyjny
Jak kupić oszczędnościowe obligacje skarbowe? Sposobów jest kilka
Lasy
Wycinka lasów tropikalnych Amazonii wyhamowała. Najlepszy wynik od lat