Najstarsze okazy sztuki prehistorycznej znikają przez sól

Ulewne deszcze występujące na przemian z długimi okresami suszy sprawiają, że zabytki, które mogły powstać nawet 45 tysięcy lat temu, są coraz bardziej zagrożone zniszczeniem.

Publikacja: 17.05.2021 16:07

Najstarsze okazy sztuki prehistorycznej znikają przez sól

Foto: Fot: Cahyo/ Unsplash

Katastrofa klimatyczna niszczy zabytkową sztukę – kondycja starożytnych obrazów ludzi i zwierząt w Indonezji, wykonanych między 25.000 a 45.000 lat temu, coraz bardziej się pogarsza. Mówiąc wprost, zmiany klimatyczne prowadzą do rozpadu tych bezcennych dzieł sztuki, a fakt, że znajdują się w najbardziej dynamicznym pod względem pogody, monsunowym regionie świata, nie ułatwia sytuacji.

Czytaj też: Powierzchnia do upraw herbaty może zmniejszyć się o 40%

Konserwacja sztuki jaskiniowej na wyspie Sulawesi staje się coraz trudniejsza z uwagi na sezonowe opady deszczu w połączeniu z postępującą suszą. Zdecydowanie są to dzieła warte zachowania, stanowią bowiem najprawdopodobniej najstarsze okazy sztuki prehistorycznej ze scenami narracyjnymi. Jak twierdzą naukowcy, malowidła odkryte w latach 50. ubiegłego wieku stanowią „jedyny w swoim rodzaju i niezastąpiony zapis wczesnej kultury artystycznej człowieka w mało zrozumianym regionie”.

Najstarsze obrazy to głównie szablony morwy i czerwonych dłoni, a także dzieła przedstawiające zwierzęta, podczas gdy nowsza sztuka została wykonana z czarnego węgla drzewnego i zawiera małe wizerunki postaci ludzkich a także udomowionych zwierząt, takich jak psy oraz symbole geometryczne i abstrakcyjne. Jedna scena, która według naukowców jest najstarszym zapisem strategii łowieckiej, ukazuje kilka postaci ludzkich pędzących dzikie zwierzęta do myśliwych.

Zgodnie z najnowszymi badaniami, postępująca degradacja malowideł skalnych jest związana z osadzaniem się na ścianach kryształków soli, które następnie rozszerzają się i kurczą wraz ze wzrostem i spadkiem temperatury. To zaś powoduje stopniowy rozpad skały, a zdaniem naukowców – sprzyjają mu dodatkowo zmiany klimatyczne.

„W prawie wszystkich miejscach, w których znajdują się wczesne dzieła sztuki, szablony odręczne i motywy figuratywne są silnie dotknięte złuszczaniem ścian wapiennych jaskiń i powierzchni sufitu, z których składa się płótno artystów” – twierdzą autorzy badania. „Coraz więcej danych ilościowych i niepotwierdzonych sugeruje, że tempo złuszczania rośnie”.

Kryształy soli rozszerzają się łatwiej przy występowaniu powtarzających się okresów wyjątkowej wilgoci na przemian z okresami długotrwałej suszy. I mimo, że w Indonezji występowanie obu stanów jest typowe dla regionu, to wskutek zmian klimatycznych, sytuacja staje się coraz bardziej dramatyczna – znajduje się tam około 300 znanych miejsc sztuki jaskiniowej.

Poza destrukcyjną rolą kryształków soli, naukowcy za postępujące zniszczenia zabytkowych malowideł skalnych w Indonezji, obwiniają również zanieczyszczenia i inne niedogodności spowodowane pobliskimi kopalniami wapienia.

Planeta
„Klimatyczny bicz” uderza w największe miasta na świecie. Niepokojący raport
Planeta
Efekt „brudnego lustra” przyspiesza zmiany klimatyczne. Nowe zagrożenie
Planeta
Zmiany klimatu stwarzają zagrożenie dla satelitów. Nowe wyniki badań
Planeta
Upada nadzieja klimatologów. Czeka nas rok z rekordowymi upałami?
Materiał Promocyjny
Współpraca na Bałtyku kluczem do bezpieczeństwa energetycznego
Planeta
Warstwa ochronna Ziemi się regeneruje. Przełomowe badania dotyczące Antarktydy
Materiał Promocyjny
Sezon motocyklowy wkrótce się rozpocznie, a Suzuki rusza z 19. edycją szkoleń