Chiny wstrzymują projekty zasilane węglem

Największy na świecie emitent dwutlenku węgla hamuje wydawanie nowych zezwoleń na budowę elektrowni węglowych.

Publikacja: 05.09.2024 00:01

Odnawialne źródła energii w 2024 r. mają w Chinach stanowić ponad 40 proc. całkowitej zainstalowanej

Odnawialne źródła energii w 2024 r. mają w Chinach stanowić ponad 40 proc. całkowitej zainstalowanej mocy wytwórczej

Foto: AdobeStock

Według Międzynarodowej Agencji Energetycznej całkowite emisje CO2 Chin przekroczyły łączne emisje gospodarek rozwiniętych już w 2020 r., a w 2023 r. były o 15 proc. wyższe. Kraj odpowiada za 30 proc. globalnych emisji gazów cieplarnianych oraz 90 proc. wzrostu emisji CO2 od 2015 r.

W 2023 r. na całym świecie liczba projektów związanych z budową elektrowni węglowych spadła po raz drugi z rzędu, jednak Chiny nie poddały się globalnym trendom. Jak wynika z raportu Global Energy Monitor, kraj rozpoczął budowę 70 GW nowych mocy węglowych, co stanowi czterokrotny wzrost od 2019 r. Poza Chinami na świecie rozpoczęto budowy elektrowni węglowych, które razem miałyby generować 4 GW mocy.

Ta dynamika rozbudowy elektrowni zasilanych węglem stoi w sprzeczności z deklaracjami prezydenta Xi Jinpinga, który w 2021 r. obiecał „ścisłą kontrolę” nowych mocy węglowych. Celem Chińskiej Partii Komunistycznej jest z kolei wycofanie 30 GW energii węglowej do 2025 r., z czego dotąd wycofano zaledwie 9 GW.

Wydaje się jednak, że kraj planuje nadrobić zaległości w zakresie celów klimatycznych. Nowy raport Centrum Badań nad Energią i Czystym Powietrzem (CREA) oraz Global Energy Monitor wskazuje, że Chiny zaczynają ograniczać wydawanie pozwoleń na budowę elektrowni węglowych. Jak wynika z analizy, w pierwszym półroczu 2024 r. kraj ograniczył wydawanie pozwoleń na budowę nowych mocy węglowych aż o 83 proc. w stosunku do tego samego okresu w roku poprzednim. W efekcie wydano zgodę na dodanie jedynie 9 GW mocy węglowych. O 38 proc. spadła też liczba projektów budowy nowych mocy węglowych oraz reaktywacji starszych elektrowni węglowych. Jak czytamy w raporcie, to „obiecujący znak”, że dynamiczny rozwój chińskich mocy OZE osłabia ambicje węglowe kraju.

Chiny doskonale radzą sobie z realizacją własnych celów klimatycznych w tym zakresie i znajdują się na dobrej drodze do osiągnięcia celów na 2030 r. o pięć lat wcześniej. W 2020 r. zobowiązały się do zbudowania 1200 GW mocy odnawialnych do 2030 r., tymczasem utrzymując obecne tempo ich dodawania, już w 2026 r. będą mogły pochwalić się 1000 GW jedynie energii słonecznej. Spektakularny rozwój globalnych instalacji odnawialnych w 2023 r. był w ogromnej mierze napędzany przez Chiny. Według danych Międzynarodowej Agencji Energetycznej w 2022 r. Chiny zainstalowały mniej więcej tyle samo mocy słonecznych co reszta świata razem wzięta, a rok później podwoiły swoje moce. Jeszcze dekadę temu paliwa kopalne stanowiły dwie trzecie miksu energetycznego Chin, dziś wynoszą mniej niż połowę.

Inwestycje w niskoemisyjne źródła energii są w dużej mierze efektem obaw Chin przed coraz częstszymi intensywniejszymi anomaliami pogodowymi. W ciągu ostatnich lat kraj wielokrotnie mierzył się z niebezpiecznymi falami upałów, suszą oraz powodziami. Rządowi eksperci alarmują, że pogłębiający się kryzys klimatyczny będzie prowadził do coraz większych ekstremów pogodowych. Według danych chińskiego Ministerstwa Zasobów Wodnych w br. główne rzeki doświadczyły 25 poważnych powodzi, co stanowi rekord od czasu rozpoczęcia prowadzenia rejestrów w 1998 r.

Sceptycznie do decyzji chińskiego rządu podchodzą natomiast eksperci z organizacji Greenpeace East Asia z siedzibą w Pekinie. Jak zauważa szefowa projektu Gao Yuhe, choć już od 2022 r. obserwowano intensywny wzrost mocy odnawialnych w kraju, jednocześnie wciąż wzrastała liczba wydawanych pozwoleń na budowę kolejnych mocy węglowych.

– Czy chińskie prowincje spowalniają dopuszczenie węgla, ponieważ zatwierdziły już tak wiele projektów węglowych w tym pięcioletnim okresie planowania? Czy też są to ostatnie tchnienia energii węglowej w transformacji energetycznej, w której węgiel stał się coraz bardziej niepraktyczny? Tylko czas może to pokazać – uważa ekspertka i podkreśla, że bez zdecydowanych działań w zakresie wspierania rozwoju OZE oraz zapobiegania dalszej ekspansji węgla odchodzenie od nowych projektów węglowych może się okazać tymczasowe.

Jak podaje China Electricity Council (CEC), do końca 2024 r. energia wiatrowa i słoneczna mają stanowić ponad 40 proc. całkowitej zainstalowanej mocy wytwórczej Chin. Na koniec czerwca kraj dysponował łącznie 1180 GW mocy wiatrowej i słonecznej, co stanowi 38,4 proc. całkowitej mocy Chin. Do 2060 r. źródła energii inne niż paliwa kopalne mają stanowić 80 proc. miksu energetycznego kraju.

Jak podaje think tank Ember, podczas gdy w USA oraz rozwiniętych gospodarkach UE zużycie energii elektrycznej utrzymuje się na stałym poziomie lub spada, w Chinach wciąż rośnie, średnio o 5,7 proc. rocznie. W pierwszej połowie tego roku wzrost zużycia energii sięgnął tam ponad 8 proc. w stosunku do 2023 r. Według danych CEC wzrost do końca roku ma wynieść 6,5 proc., czyli więcej, niż wynosi obecne całkowite zużycie energii elektrycznej w Niemczech.

Według Międzynarodowej Agencji Energetycznej całkowite emisje CO2 Chin przekroczyły łączne emisje gospodarek rozwiniętych już w 2020 r., a w 2023 r. były o 15 proc. wyższe. Kraj odpowiada za 30 proc. globalnych emisji gazów cieplarnianych oraz 90 proc. wzrostu emisji CO2 od 2015 r.

W 2023 r. na całym świecie liczba projektów związanych z budową elektrowni węglowych spadła po raz drugi z rzędu, jednak Chiny nie poddały się globalnym trendom. Jak wynika z raportu Global Energy Monitor, kraj rozpoczął budowę 70 GW nowych mocy węglowych, co stanowi czterokrotny wzrost od 2019 r. Poza Chinami na świecie rozpoczęto budowy elektrowni węglowych, które razem miałyby generować 4 GW mocy.

Pozostało 85% artykułu
Ekotrendy
Budowlana sieć powiązań i współpracy
Ekotrendy
PGE chce wydawać 4 mld zł rocznie na inwestycje w sieci
Ekotrendy
PGE chce najpóźniej w przyszłym roku wydzielić aktywa węglowe
Ekotrendy
Miasta w dobie zmiany klimatu
Materiał Promocyjny
Klimat a portfele: Czy koszty transformacji zniechęcą Europejczyków?
Ekotrendy
Możemy przejąć węglowe aktywa energetyki