To był najcieplejszy czerwiec w historii zachodniej Europy. Dwie fale upałów

Copernicus Climate Change Service (C3S), realizowany przez Europejskie Centrum Prognoz Średnioterminowych na zlecenie Unii Europejskiej, publikuje comiesięczne biuletyny klimatyczne informujące o zmianach obserwowanych globalnych temperatur powietrza przy powierzchni, pokrywy lodu morskiego i zmiennych hydrologicznych. Wszystkie zgłoszone odkrycia opierają się na analizach komputerowych wykorzystujących miliardy pomiarów z satelitów, statków, samolotów i stacji pogodowych na całym świecie.

Najnowsze dane opublikowane przez C3S pokazują, jak poważna jest sytuacja. Przede wszystkim – miniony czerwiec był w zachodniej Europie najcieplejszym w historii pomiarów. Upały nie ograniczyły się jednak jedynie do atmosfery – w czerwcu wyjątkowo wysoka była też temperatura powierzchni morza w zachodnim basenie Morza Śródziemnego.

Czytaj więcej

Zdrowie

Rekordowe upały w Europie. Dane pokazują gwałtowny wzrost liczby zgonów

Naukowcy z Imperial College London i London School of Hygiene & Tropical Medicine ustalili, że zm...

Upały: Rekordowy czerwiec 2025 roku w Europie

Jak zaznaczają eksperci, nasz kontynent doświadczył w ubiegłym miesiącu dwóch poważnych fal upałów. Pierwsza wystąpiła w dniach 17–22 czerwca, a druga – jeszcze intensywniejsza – na przełomie czerwca i lipca, osiągając rekordowo wysokie temperatury pomiędzy 30 czerwca a 2 lipca.

Eksperci Copernicus Climate Change Service (C3S) zauważają, że podczas drugiej fali upałów temperatury powietrza w niektórych krajach zachodniej Europy przekroczyły 40°C. W Hiszpanii czy Portugalii termometry wskazywały wówczas nawet 46°C. Skąd tak wysokie temperatury?

Badacze wyjaśniają, że obie fale upałów związane były z „kopułami ciepła”. To zjawisko meteorologiczne, w którym pasma wysokiego ciśnienia utrzymują się nad danym regionem przez dłuższy czas, zatrzymując ciepłe powietrze i powodując wzrost temperatury. To prowadzi do ekstremalnych upałów, które mogą trwać kilka dni, a nawet tygodni. Jak zauważa C3S, zjawiska te przyczyniły się nie tylko do wzrostu zanieczyszczenia powietrza ozonem, ale również do zwiększonego ryzyka pożarów.

Z raportu naukowców wynika też, że w regionie zachodniej Europy najwyższą średnią temperaturę zanotowano 30 czerwca. Było to 24,9°C – nowy rekord dla czerwca. Tę samą wartość zanotowano też 1 lipca. Jak podaje C3S, „jest to jedna z najwyższych dziennych temperatur odnotowanych w regionie podczas lata”. „Wyższe wartości występowały jedynie w szczytowym okresie sezonu (między połową lipca a połową sierpnia) podczas fal upałów w latach 2003, 2018, 2019, 2022 i 2023” – czytamy.

Badacze zaznaczają także, że w okresie od 17 czerwca do 2 lipca średnia temperatura na większości obszarów zachodniej Europy – w tym w Hiszpanii, Portugalii, Francji i Wielkiej Brytanii – była najwyższa dla tego okresu roku od co najmniej 1979 roku.

Czerwiec 2025 okazał się najcieplejszym czerwcem w historii zachodniej Europy – średnia miesięczna temperatura wyniosła bowiem 20,49°C, czyli aż o 2,81°C więcej niż średnia z lat 1991–2020. Jak podaje C3S, rekord z 2025 roku „nieznacznie przewyższył poprzedni rekord z czerwca 2003 roku”, bo o zaledwie 0,06°C. Co ważne, zarówno czerwiec 2003, jak i czerwiec 2025 są przypadkami skrajnymi – trzeci najcieplejszy czerwiec – w 2017 roku – był już o 0,7 do 0,8°C chłodniejszy.

Czytaj więcej

Planeta

Zmiany klimatu w Europie zbierają żniwo. Przerażające dane

Pogłębiający się kryzys klimatyczny wywiera szereg negatywnych skutków na środowisko, zdrowie pub...

Upały w Europie. Eksperci ostrzegają przed „tropikalnymi nocami”

Jak informuje C3S, w czerwcu odnotowano też ponadprzeciętne temperatury odczuwalne oraz większą liczbę dni ze stresem cieplnym. W wielu regionach południowej i zachodniej Europy – zwłaszcza w Portugalii, Hiszpanii, Francji, Włoszech oraz na Bałkanach – temperatury odczuwalne przekraczały 38°C, co odpowiada kategorii „bardzo silnego stresu cieplnego”. Na północny wschód od Lizbony temperatura odczuwalna sięgnęła 48°C, czyli o 7°C więcej niż przeciętnie w czerwcu. Eksperci klasyfikują to zjawisko jako „ekstremalny stres cieplny”.