Sebastian Walerysiak, Viessmann: Wszystko zależy od energii

Materiał powstał we współpracy z Viessmann

Dekarbonizacja systemu energetycznego ma zasadnicze znaczenie dla osiągnięcia celów klimatycznych na rok 2030. Jak duży, biorąc pod uwagę strukturę zużycia energii w budynkach jednorodzinnych, jest potencjał tych zmian?

Aby ograniczyć negatywny wpływ człowieka na środowisko konieczne jest przejście z paliw kopalnych na odnawialne źródła energii (OZE). Droga transformacji energetycznej, którą przemierzamy, jest wyboista, lecz możliwości zmian są duże.

Biorąc pod uwagę strukturę zużycia energii, według danych CEEB (2022) największy udział w bilansie energetycznym Polski mają gospodarstwa domowe. Szacuje się, że tylko 26 proc. systemów grzewczych pracujących w polskich domach i mieszkaniach nie przyczynia się w znaczny sposób do zanieczyszczenia powietrza, a jedynie 2 proc. można zaliczyć do ekologicznych źródeł ciepła. Ok. 55 proc. domów jednorodzinnych ogrzewanych jest paliwem stałym (33 proc. węglem i 22 proc. drewnem).

Istnieje zatem ogromny potencjał do modernizacji i zredukowania zużycia paliw kopalnych oraz energii cieplnej. Stwarza to możliwość znacznego obniżenia kosztów eksploatacji domowych systemów grzewczych i ogromnej redukcji emisji zanieczyszczeń.

Jak dużą rolę w procesie przemian energetycznych odgrywają pompy ciepła?

Z uwagi na to, że w przyszłości budynki mają charakteryzować się zerowym zużyciem energii netto, a od 2030 r. również zeroemisyjnością – zgodnie z nowelizacją dyrektywy UE w sprawie charakterystyki energetycznej budynków – kluczową funkcję w transformacji energetycznej odgrywają instalacje, które dostarczają energię z OZE. Biorąc pod uwagę niezależność energetyczną oraz neutralność pod względem emisji CO2, najważniejszą rolę w tym procesie wciąż pełnią pompy ciepła, które większość energii przekazywanej do budynku pobierają z otoczenia – gruntu, powietrza lub wody.

Pompy ciepła to jedyna technologia umożliwiająca ogrzewanie i chłodzenie budynków, jak również podgrzewanie wody użytkowej, przy wykorzystaniu energii neutralnej dla środowiska i charakteryzująca się wysoką efektywnością. Wraz ze wzrostem udziału czynników niskoemisyjnych w strukturze produkcji energii elektrycznej, pompy ciepła umożliwiają coraz większą dekarbonizację ciepłownictwa i w perspektywie najbliższych kilkudziesięciu lat stwarzają szanse wytwarzania ciepła w 100 proc. ze źródeł odnawialnych. W połączeniu z systemami fotowoltaicznymi mogą zapewniać także niezależność energetyczną, która w obecnym kontekście geopolitycznym i klimatycznym jest niezwykle ważna.

Przestawienie sektora ogrzewania budynków na urządzenia zasilane elektrycznością pochodzącą ze źródeł odnawialnych pozwoli uczynić system elektroenergetyczny neutralnym klimatycznie, co w połączeniu z integracją systemów ciepłowniczych, elektrycznych, transportowych itp. może doprowadzić do znacznej redukcji emisji CO2 i wyeliminować spalanie paliw kopalnych.

Elektryfikacja z OZE jest kluczem zmian, jednak odejście od paliw kopalnych w szybkim tempie w przypadku naszego kraju wciąż nie jest możliwe. Jaką rolę w takiej sytuacji pełnią kotły gazowe?

Rola gazu ziemnego w transformacji energetycznej, w perspektywie najbliższych kilkudziesięciu lat wciąż jest istotna. Jako paliwo przejściowe może on przyczynić się do znacznej redukcji emisji CO2.