Japończycy stworzyli plastik, którym mogą żywić się ryby. Przełom w ekologii

Tworzywo sztuczne, które ma pamięć kształtu, a na dodatek rozkłada się w wodzie morskiej na składniki, którymi mogą się żywić organizmy żyjące w morzach i oceanach. Japoński wynalazek może okazać się przełomowy.

Publikacja: 16.11.2023 07:03

Japończycy stworzyli plastik, którym mogą żywić się ryby. Przełom w ekologii

Foto: Brian Yurasits Unsplash

Tworzywa sztuczne stały się tak powszechne, że nie wyobrażamy sobie bez nich życia. Rezygnacja z ich wykorzystywania jest praktycznie niemożliwa. I choć mają one wiele zalet, przez co są powszechnie wykorzystywane w różnych gałęziach przemysłu, to jednocześnie są także bardzo poważnym zagrożeniem dla środowiska. Ich odpady nierzadko rozkładają się setki lat, czemu obojętni nie pozostają badacze.

Od lat trwa rywalizacja o to, komu uda się stworzyć tworzywa sztuczne bardziej przyjazne środowisku. Japońscy badacze pokazali rozwiązanie, które może okazać się przełomem w tej dziedzinie.

Biodegradowalny plastik, którym mogą żywić się ryby

Na stworzeniu bardziej zrównoważonych tworzyw sztucznych w ostatnim czasie pracował między innymi zespół naukowców z Uniwersytetu Tokijskiego, który – zdaniem ekspertów – dokonał przełomu. Japońscy badacze zaprezentowali właśnie efekt swoich prac. To synteza plastiku na bazie witrimeru (stosunkowo nowa klasa tworzyw sztucznych ze zdolnością samonaprawy) z żywicy epoksydowej.

Czytaj więcej

Papierowe kubki również szkodzą środowisku

VPR (Vitrimer Incorporated with Polyrotaxane) – bo tak nazywa się tworzywo, o którym mowa – jest nowym rodzajem plastiku, który dzięki dodaniu cząsteczki polimerów rotaksanowych (rotaksanów) jest zarówno wytrzymały, jak i elastyczny. Materiał ten zachowuje kształt w niskich temperaturach, ale może być także wielokrotnie przekształcany w temperaturach powyżej 150 st. Cel., nie tracąc przy tym na wytrzymałości.

Materiał ten jest także ponad pięciokrotnie bardziej odporny na pękanie niż typowe ekologiczne tworzywo sztuczne. Szybko się regeneruje, odzyskując swoją pierwotną formę, a także może być znacznie szybciej recyklingowany chemicznie.

Zastosowanie ciepła oraz rozpuszczalnika rozkłada VPR na surowe składniki. VPR ma jednak jeszcze jedną unikalną cechę – zdolność do biodegradacji w środowisku morskim. To zupełna nowość wśród materiałów tego typu.

Jak podkreślają naukowcy, zanurzenie VPR w wodzie morskiej na 30 dni spowodowało biodegradację w 25 procentach. Polirotaksan rozpadł się na składniki, które mogą być źródłem pożywienia dla organizmów morskich.

Przełom w ekologii. Plastik, który rozkłada się w wodzie morskiej

Jak mówi główny autor badania Shota Ando, cytowany przez portal onegreenplanet.org, „VPR jest o niebo lepszy od typowych witrimerów z żywicy epoksydowej”. „Jest ponad pięć razy mocniejszy, naprawia się 15 razy szybciej, dwukrotnie szybciej zmienia kształt i dziesięć razy szybciej poddaje się recyklingowi. Ponadto jest to pierwszy tego rodzaju produkt, który bezpiecznie ulega biodegradacji w środowisku morskim” – podkreśla. 

Zdaniem ekspertów materiał zastosowanie znaleźć może w inżynierii, modzie, robotyce, ale także medycynie. „Możliwość naprawy uszkodzeń poprzez zastosowanie ciepła otwiera całkiem nowe perspektywy dla utrzymania infrastruktury, jak również przemysłu samochodowego, dzięki swoim właściwościom pamięci kształtu oraz elastyczności” – czytamy. 

Naukowcy mają teraz zamiar nawiązać współpracę z rozmaitymi firmami, by ocenić, jak w praktyce sprawdza się VPR. Będą także kontynuowali badania nad tym i podobnymi materiałami. 

Tworzywa sztuczne stały się tak powszechne, że nie wyobrażamy sobie bez nich życia. Rezygnacja z ich wykorzystywania jest praktycznie niemożliwa. I choć mają one wiele zalet, przez co są powszechnie wykorzystywane w różnych gałęziach przemysłu, to jednocześnie są także bardzo poważnym zagrożeniem dla środowiska. Ich odpady nierzadko rozkładają się setki lat, czemu obojętni nie pozostają badacze.

Od lat trwa rywalizacja o to, komu uda się stworzyć tworzywa sztuczne bardziej przyjazne środowisku. Japońscy badacze pokazali rozwiązanie, które może okazać się przełomem w tej dziedzinie.

Pozostało 81% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Tworzywa sztuczne
Które firmy produkują najwięcej odpadów plastikowych? Na liście znane koncerny
Tworzywa sztuczne
Konferencja „SILab'24”: Jak zatrzymać tworzywa sztuczne z dala od środowiska?
Tworzywa sztuczne
Konferencja SILab’24 w Warszawie. Jaka przyszłość czeka tworzywa sztuczne?
Tworzywa sztuczne
„Łzy syreny” na plażach w Hiszpanii. Katastrofa ekologiczna po wypadku na morzu
Tworzywa sztuczne
Ile nanoplastiku jest w wodzie butelkowanej? Zaskakujące wyniki nowego badania
Materiał Promocyjny
Dzięki akcesji PKB Polski się podwoił