Rządy krajów UE będą pozywane za zanieczyszczone powietrze?

Zdaniem Juliane Kokott, rzeczniczki generalnej TSUE, obywatele UE mogą pozywać rządy za niezrealizowane obietnice w kwestii jakości powietrza.

Publikacja: 06.05.2022 16:35

Rządy krajów UE będą pozywane za zanieczyszczone powietrze?

Foto: AdobeStock

Według doradczyni Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej Juliane Kokott, rządy krajów Unii Europejskiej mogą zostać pociągnięte do odpowiedzialności, jeśli poziomy zanieczyszczenia powietrza przekraczają dopuszczalne poziomy. W sytuacji, gdy rządy krajów Unii Europejskiej nie wywiązały się z zobowiązań dotyczących jakości powietrza i zagrażają zdrowiu ich obywateli, ci mogą pozywać rządy o odszkodowanie.

Kokott podkreśliła również, że często biedniejsze społeczności żyją i pracują na obszarach silnie zanieczyszczonych i szczególnie potrzebują ochrony sądowej. Zauważyła też, że obecnie rządy są w stanie uniknąć odpowiedzialności, jeśli są w stanie udowodnić, że limity zanieczyszczeń zostałyby nadal przekroczone, nawet w sytuacji posiadania przez nie stosownego planu dotyczącego jakości powietrza.

Opinia rzeczniczki generalnej TSUE została wydana w kontekście toczącej się sprawy obywatela Paryża, który domaga się 21 mln euro odszkodowania za uszczerbek na zdrowiu spowodowany zanieczyszczeniem powietrza. W latach 2010-2020 Paryż przekroczył unijne limity prawne dotyczące zanieczyszczenia dwutlenkiem azotu. Rozpatrujący sprawę Administracyjny Sąd Apelacyjny w Wersalu zwrócił się do Trybunału z pytaniem, czy osoby fizyczne mogą ubiegać się o takie odszkodowanie.

Czytaj więcej

Jedynie 3 proc. miast ma powietrze spełniające normy WHO

Zdaniem prawniczki związanej z organizacją ClientEarth, Irminy Kotiuk, opinia rzeczniczki generalnej potwierdza, że ludzie mają indywidualne prawo do czystego powietrza i mogą na jego podstawie dochodzić odszkodowań po spełnieniu określonych testów.

„Osoby mają prawo do oddychania czystym i zdrowym powietrzem i istnieją specjalne przepisy UE, które mają to zagwarantować. Ale w całym bloku rządy zawodzą ludzi, z konsekwencjami na całe życie i szokującymi wskaźnikami przedwczesnych zgonów. To prawne potwierdzenie, że istnieją sposoby na pociągnięcie tych, którzy są u władzy do odpowiedzialności, jest wielkim przełomem w walce o czyste i zdrowe powietrze” – uważa Kotiuk.

Według Europejskiej Agencji Środowiska zanieczyszczenie powietrza jest odpowiedzialne za około 300 tys. przedwczesnych zgonów rocznie w Europie.

Unia Europejska pracuje nad nowelizacją dyrektywy w sprawie jakości powietrza atmosferycznego (AAQD), stanowiącej kluczowy dokument w kwestii zanieczyszczenia powietrza. Nowe limity mają zostać dopasowane do rygorystycznych wymogów Światowej Organizacji Zdrowia w tym zakresie. Zdaniem prawników ClientEarth, nowe prawo powinno w jasny sposób określać podstawy rozliczania rządów przez obywateli w kwestii szkód wyrządzonych ich zdrowiu oraz życiu przez nielegalne zanieczyszczenie powietrza.

„Ludzie w całej Unii Europejskiej cierpią z powodu kumulacji szkód wynikających z ciągłego narażenia na zanieczyszczenie powietrza. Musimy wyjść poza epokę, w której jest to w jakiś sposób uznawane za akceptowalne. Mechanizmy prawne mające na celu pociągnięcie osób odpowiedzialnych do odpowiedzialności są główną częścią drogi naprzód” – uważa Irmina Kotiuk.

Według doradczyni Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej Juliane Kokott, rządy krajów Unii Europejskiej mogą zostać pociągnięte do odpowiedzialności, jeśli poziomy zanieczyszczenia powietrza przekraczają dopuszczalne poziomy. W sytuacji, gdy rządy krajów Unii Europejskiej nie wywiązały się z zobowiązań dotyczących jakości powietrza i zagrażają zdrowiu ich obywateli, ci mogą pozywać rządy o odszkodowanie.

Kokott podkreśliła również, że często biedniejsze społeczności żyją i pracują na obszarach silnie zanieczyszczonych i szczególnie potrzebują ochrony sądowej. Zauważyła też, że obecnie rządy są w stanie uniknąć odpowiedzialności, jeśli są w stanie udowodnić, że limity zanieczyszczeń zostałyby nadal przekroczone, nawet w sytuacji posiadania przez nie stosownego planu dotyczącego jakości powietrza.

2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Kup teraz
Smog
Raport: Niemal wszyscy w Europie oddychają toksycznym powietrzem
Materiał Promocyjny
Podróżuj ekologicznie! Program Fundusze Europejskie dla zrównoważonej mobilności
Smog
Jakość powietrza w Polsce: Miniony sezon grzewczy najlepszy od pięciu lat
Smog
W tych miastach Polacy nie mieli czym oddychać zimą. Ranking smogu
Smog
Najaktywniejsze gminy programu „Czyste Powietrze”. Ranking wymiany kopciuchów
Materiał Promocyjny
„Skoro wiemy, że damy radę, to zróbmy to”. Oto ludzie, którzy tworzą Izerę
Smog
Walka ze smogiem na razie nieskuteczna
Smog
Niemal cała planeta oddycha zanieczyszczonym powietrzem