Prawnicy pozywają Polskę. Żądają 300 tysięcy złotych za brak walki ze smogiem

Fundacja ClientEarth pozywa Polskę za brak zwalczania smogu. Prawnicy reprezentują dwóch chorych na astmę, żądają dla nich 300 tys. zł na zadośćuczynienie i zwrot kosztów leczenia. Polskie powietrze nie spełnia nawet norm krajowych.

Publikacja: 28.11.2024 17:31

Smog w Krakowie w 2023 roku.

Smog w Krakowie w 2023 roku.

Foto: PAP/Łukasz Gągulski

ClientEarth Polska reprezentuje dwoje chorych na astmę, 55-letniego p. Andrzeja z Rybnika oraz 5-letniego chłopca spod Torunia. W ich imieniu fundacja wytoczyła proces Skarbowi Państwa za wieloletnie zaniechania w walce ze smogiem, których efektem jest pogarszający się stan ich zdrowia. W imieniu chorych prawnicy domagają się zadośćuczynienia za utratę zdrowia oraz odszkodowania za koszty leczenia (200 tys. zł na rzecz pana Andrzeja oraz 100 tys. zł na rzecz 5-letniego chłopca).

– Po raz pierwszy w Polsce sąd będzie musiał zbadać, czy istnieje bezpośredni związek między zanieczyszczeniem powietrza a poważnymi schorzeniami. Pozwy pokazują, że brak szybkich i skutecznych działań na rzecz poprawy jakości powietrza to problem systemowy. Jego konsekwencje zdrowotne ponoszą Polki i Polacy, w szczególności najsłabsi, czyli dzieci, kobiety w ciąży, osoby starsze czy chore - informują prawnicy w swoim komunikacie.

Czytaj więcej

Polacy mogą liczyć na odszkodowania za zanieczyszczenie środowiska

– Powietrze w Polsce jest nadal złej jakości. Nie spełnia nie tylko zaostrzonych kilka lat temu standardów rekomendowanych przez Światową Organizację Zdrowia, ale na znacznej części terytorium kraju również norm określonych przez krajowe przepisy, co narusza nasze prawa podstawowe – w tym prawo do życia i zdrowia – mówi Agnieszka Warso-Buchanan, radczyni prawna i członkini zarządu Fundacji Client Earth Prawnicy dla Ziemi. Wskazuj, że prawa do życia i zdrowia są zarówno przez przepisy kodeksu cywilnego w zakresie dóbr osobistych, jak i przez Europejską Konwencję Praw Człowieka, a ta konwencja jest w Polsce notorycznie łamane z powodu braku skutecznych działań państwa na rzecz walki ze smogiem. Dlatego Client Earth będzie się domagała, by sąd uznał, że za te zaniedbania odpowiada, także finansowo, Skarb Państwa.

Client Earth Polska jest filią działającej w 60 krajach fundacji „ClientEarth Prawnicy dla Ziemi”,  wskazują, że w ciągu sześciu lat od wyroku Trybunału Sprawiedliwości UE z 2018 r. przeciwko Polsce w sprawie jakości powietrza, działania kolejnych rządów są zbyt wolne, a przekroczenia norm jakości powietrza w Polsce wciąż należą do najwyższych w Unii Europejskiej.

Czytaj więcej

Miasta w Polsce z najgorszą jakością powietrza. Nowy ranking pokazuje zmianę

Smog w Polsce: fundacja pozywa Skarb Państwa

Jeden z klientów, których reprezentuje dziś fundacja, pochodzi z Rybnika, który do niedawna był jednym z najbardziej zanieczyszczonych w Polsce. Mężczyzna od ponad 20 lat cierpi na astmę i inne choroby układu oddechowego, musi stale przyjmować leki. – Każda zima oznacza zaostrzenie choroby – bez inhalatora i leków nie jestem w stanie normalnie funkcjonować. Zdarzało się, że nie mogłem wyjść z domu, bo powietrze, którym oddychałem, przypominało truciznę. Smog to codzienność, która niszczy zdrowie nas wszystkich, a obecne działania są niewystarczające. Najbiedniejsi nie otrzymują wystarczającego wsparcia finansowego i organizacyjnego na wymianę źródeł ogrzewania, a ci, którzy inwestują w ekologiczne rozwiązania, nadal zmuszeni są oddychać zanieczyszczonym powietrzem – mówi pan Andrzej, pokrzywdzony w sprawie.

Drugi z klientów reprezentowanych w tej sprawie, chłopiec, również zmaga się z astmą. Smog w sezonie grzewczym zaostrza jego problemy z oddychaniem, a rodzina ponosi wysokie koszty leczenia. – Mój syn każdego dnia zmaga się z chorobą, która odbiera mu dzieciństwo – zwykłe wyjście na dwór może zaostrzyć jego dolegliwości, więc często staramy się unikać przebywania na zewnątrz w sezonie grzewczym. Czyste i bezpieczne powietrze to nie luksus, to potrzeba, bez której normalne życie dla niego staje się niemożliwe. Przecież mój syn ma prawo do normalnego życia – do zabawy i beztroski, jak każdy 5-latek” – mówi Urszula, matka chłopca.

Aż jedna trzecia przypadków astmy dziecięcej jest wynikiem działania smogu – wynika z danych analizy WHO oraz Europejskiego Towarzystwa Oddechowego. CE przytacza dane amerykańskiego ośrodka badawczego Uniwersytetu w Chicago (Air Quality Life Index), według którego gdyby jakość powietrza w Toruniu spełniała zalecenia WHO,  mieszkańcy miasta zyskaliby średnio 10 dodatkowych miesięcy życia. Mieszkańcy Rybnika – aż dwa lata. Do szczególnie szkodliwych składników smogu należą pył PM2.5 oraz dwutlenek azotu (NO₂), który zaostrza przebieg astmy.

Czytaj więcej

Nowe dane na temat jakości powietrza na świecie. „Błędne koło zmian klimatycznych”

ClientEarth Polska reprezentuje dwoje chorych na astmę, 55-letniego p. Andrzeja z Rybnika oraz 5-letniego chłopca spod Torunia. W ich imieniu fundacja wytoczyła proces Skarbowi Państwa za wieloletnie zaniechania w walce ze smogiem, których efektem jest pogarszający się stan ich zdrowia. W imieniu chorych prawnicy domagają się zadośćuczynienia za utratę zdrowia oraz odszkodowania za koszty leczenia (200 tys. zł na rzecz pana Andrzeja oraz 100 tys. zł na rzecz 5-letniego chłopca).

– Po raz pierwszy w Polsce sąd będzie musiał zbadać, czy istnieje bezpośredni związek między zanieczyszczeniem powietrza a poważnymi schorzeniami. Pozwy pokazują, że brak szybkich i skutecznych działań na rzecz poprawy jakości powietrza to problem systemowy. Jego konsekwencje zdrowotne ponoszą Polki i Polacy, w szczególności najsłabsi, czyli dzieci, kobiety w ciąży, osoby starsze czy chore - informują prawnicy w swoim komunikacie.

Pozostało 83% artykułu
Smog
Miasta w Polsce z najgorszą jakością powietrza. Nowy ranking pokazuje zmianę
Smog
Raport: Polskie miasta nie spełniają norm jakości powietrza. Gdzie najgorzej?
Smog
Badanie: stan powietrza w polskich miastach coraz lepszy. Polacy uważają inaczej
Smog
Smog w Polsce bardziej uderza w kobiety. Zaskakujące ustalenia polskich badaczy
Materiał Promocyjny
Przewaga technologii sprawdza się na drodze
Smog
Zaskakujący efekt poprawy jakości powietrza: Ziemia ociepla się jeszcze szybciej
Walka o Klimat
„Rzeczpospolita” nagrodziła zasłużonych dla środowiska