Raport: Polskie miasta nie spełniają norm jakości powietrza. Gdzie najgorzej?

Jakość powietrza w europejskich miastach w ostatnich dwóch dekadach wyraźnie się poprawiła, ale sporo jest jeszcze do zrobienia – twierdzą autorzy najnowszego raportu Europejskiej Agencji Środowiskowej (EEA). Jak wygląda sytuacja w polskich miastach?

Publikacja: 06.09.2024 12:17

W bazie EEA znajdują się dane dla 43 polskich miast.

W bazie EEA znajdują się dane dla 43 polskich miast.

Foto: Jacek Dyląg Unsplash

Europejska Agencja Środowiskowa (EEA) opublikowała swój nowy raport dotyczący jakości powietrza w europejskich miastach. Dane, które znalazły się w raporcie, zebrano z ponad 500 stacji monitorujących poziom zanieczyszczeń w latach 2022-2023.

Wnioski z badań nie są zbyt optymistyczne – wskazują bowiem, że jedynie w 13 miastach w Europie średnie stężenia drobnych cząstek stałych były niższe od wytycznych Światowej Organizacji Zdrowia (WHO). Polska w tym raporcie nie wypadła zbyt dobrze. 

Jakość powietrza w polskich miastach. Ranking Europejskiej Agencji Środowiskowej

Dzięki European City Air Quality Viewer – platformie EEA, która dostarcza najbardziej aktualnych informacji na temat jakości powietrza w Europie – udało się sklasyfikować 375 miast od najczystszego do najbardziej zanieczyszczonego w Europie. Ranking powstał dzięki wykorzystaniu danych o długoterminowym stężeniu pyłów zawieszonych PM2.5 – to bowiem rodzaj zanieczyszczenia mający najbardziej negatywny wpływ na zdrowie człowieka.

Czytaj więcej

Przełomowa decyzja sądu: rząd ma obowiązek walczyć ze zmianami klimatycznymi

W czołowej dziesiątce rankingu EEA znalazły się miasta z krajów skandynawskich – między innymi w Rejkiawik oraz Tallin – a także dwie miejscowości z Portugalii. Pozycję 11. i 12. zajęły zaś odpowiednio stolice Szwecji i Finlandii. Okazało się, że najgorszym powietrzem oddychają natomiast mieszkańcy Europy południowej, południowo-wschodniej i środkowej. Wśród nich znaleźli się niestety Polacy.

Czytaj więcej

Badanie: stan powietrza w polskich miastach coraz lepszy. Polacy uważają inaczej

Jakość powietrza w Polsce. Które miasta nie spełniają norm WHO?

W bazie EEA znajdują się dane dla 43 polskich miast. Spośród nich najlepiej wypadła Zielona Góra (180. pozycja) – to jedyne miasto w naszym kraju, które może pochwalić się zadowalającą jakością powietrza (PM2.5 = 10,0 μg/m3).

Na kolejnych miejscach znalazły się Suwałki i Koszalin, które uzyskały średnią wartość stężenia PM2.5 na poziomie 10,2 oraz 10,5 μg/m3. Miasta te znalazły się na granicy przyjętej klasyfikacji – dlatego też uznano, iż jakość powietrza już tu tylko umiarkowana. W tej samej kategorii znalazło się także jeszcze 15 polskich miejscowości, w tym między innymi Gdańsk, Bydgoszcz, Wrocław oraz Warszawa. 

Pozostałe miejsca w Polsce, które znalazły się w rankingu – jak wynika z zestawienia – mają słabą jakość powietrza. Ostatnie pięć pozycji zajęły: Łomża, Piotrków Trybunalski, Żory, Częstochowa i Nowy Sącz. Średnie stężenie PM2.5 wyniosło tam od 20,0 do 24,0 μg/m3. 

Raport wskazuje, że polskie miasta – wraz z włoskimi – zajmują dolne miejsca listy EEA. Zestawienie zamyka jednak Slavonski Brod w Chorwacji. Jest to jedyna miejscowość, gdzie stężenie PM2.5 przekroczyło 25,0 μg/m3 – to graniczna wartość podawana w dyrektywie unijnej dla słabej jakości powietrza.

Czytaj więcej

Smog w Polsce bardziej uderza w kobiety. Zaskakujące ustalenia polskich badaczy

Zanieczyszczenie powietrza: jedno z największych zagrożeń dla zdrowia w UE

Według sierpniowej analizy opublikowanej przez serwis monitoringu atmosfery Copernicus (CAMS), w ubiegłym roku Europa doświadczyła aż pięciu znaczących epizodów zanieczyszczenia powietrza. Doprowadzić miały one do przekroczenia obecnych dziennych limitów Unii Europejskiej lub wartości docelowych oraz wytycznych Międzynarodowej Organizacji Zdrowia (WHO).

W ubiegłym roku w Europie odczuwalne były między innymi wpływy El Nino, a wyższe temperatury utrzymywały się od początku czerwca do połowy września. Wrzesień okazał się najcieplejszym miesiącem w historii pomiarów w Europie. Intensywne upały wywarły silny wpływ na jakość powietrza na kontynencie, m.in. przez wzrostu stężenia ozonu w czerwcu, co doprowadziło do podwyższonego poziomu zanieczyszczenia przez prawie trzy tygodnie.

W lutym odnotowano także poważny epizod zanieczyszczenia pyłem zawieszonym PM2.5, który trwał ponad 3 tygodnie i doprowadził do przekroczenia progów docelowych na znacznych obszarach Europy, obejmując również Polskę. 

Niemały wpływ na ubiegłoroczne zanieczyszczenia w Europie miały także liczne pożary lasów w Grecji. W raporcie uwzględniono też połączony epizod zanieczyszczenia ozonem i PM, który dotknął zachodnią, południową, centralną, północną i wschodnią Europę we wrześniu i zbiegł się w czasie z intruzją pyłu z Afryki Północnej. Jako znaczący odnotowano również grudniowy epizod zanieczyszczenia PM, który dotknął środkową, południową i wschodnią Europę.

Zanieczyszczenie powietrza wciąż pozostaje jednym z największych środowiskowych zagrożeń dla zdrowia w Unii Europejskiej.Zanieczyszczenie powietrza wciąż jest jednym z największych środowiskowych zagrożeń dla zdrowia w Unii Europejskiej. Z danych Europejskiej Agencji Środowiska (EEA) wynika, że w 2021 roku w krajach należących do Unii Europejskiej zanieczyszczone powietrze zabiło ponad 500 tysięcy osób. Jak podkreślają eksperci, połowy zgonów można było uniknąć, ograniczając zanieczyszczenie do zalecanych limitów.

Europejska Agencja Środowiskowa (EEA) opublikowała swój nowy raport dotyczący jakości powietrza w europejskich miastach. Dane, które znalazły się w raporcie, zebrano z ponad 500 stacji monitorujących poziom zanieczyszczeń w latach 2022-2023.

Wnioski z badań nie są zbyt optymistyczne – wskazują bowiem, że jedynie w 13 miastach w Europie średnie stężenia drobnych cząstek stałych były niższe od wytycznych Światowej Organizacji Zdrowia (WHO). Polska w tym raporcie nie wypadła zbyt dobrze. 

Pozostało 92% artykułu

Ten artykuł przeczytasz z aktywną subskrypcją rp.pl

Zyskaj dostęp do ekskluzywnych treści najbardziej opiniotwórczego medium w Polsce

Na bieżąco o tym, co ważne w kraju i na świecie. Rzetelne informacje, różne perspektywy, komentarze i opinie. Artykuły z Rzeczpospolitej i wydania magazynowego Plus Minus.

Smog
Badanie: stan powietrza w polskich miastach coraz lepszy. Polacy uważają inaczej
Smog
Smog w Polsce bardziej uderza w kobiety. Zaskakujące ustalenia polskich badaczy
Smog
Zaskakujący efekt poprawy jakości powietrza: Ziemia ociepla się jeszcze szybciej
Smog
Nowa „stolica smogu” w Europie. Lekarze i eksperci apelują o pilne działanie
Smog
Polski sukces w walce ze smogiem. Czego uczy przykład miasta pod Warszawą?