Badanie: Zmiany klimatu wpływają na wielkość mózgu. Im cieplej, tym mniejszy

Naukowcy z Muzeum Historii Naturalnej w Los Angeles przeprowadzili badanie, z którego wynika, że istnieje korelacja pomiędzy rozmiarem mózgu człowieka a zmianami klimatycznymi. Eksperci są zdania, że globalne ocieplenie sprawia, że nasze mózgi się kurczą.

Publikacja: 28.06.2023 13:25

Badanie: Zmiany klimatu wpływają na wielkość mózgu. Im cieplej, tym mniejszy

Foto: AdobeStock

W ramach badania naukowcy z Muzeum Historii Naturalnej w Los Angeles poddali analizie próbki pochodzące od niemal 300 przedstawicieli homo sapiens, żyjących na przestrzeni ostatnich 50 tysięcy lat. Wyniki badania są dość zaskakujące – wskazują bowiem, że ludzie, którzy żyli w klimacie chłodniejszym mieli z reguły większe mózgi, a w cieplejszym – mniejsze.

Czytaj więcej

Zmiany klimatu sprawiają, że rodzice zastanawiają się, czy chcą mieć więcej dzieci

Im wyższa temperatura, tym mniejszy jest ludzki mózg?

Jak czytamy, w Holocenie, czyli najmłodszej, trwającej współcześnie epoce geologicznej, w okresach ocieplenia ludzie rodzili się z mniejszymi mózgami. Żyjący zaś na przykład w późnym Plejstocenie – epoce lodowcowej – mieli przeciętnie większe mózgi. - Podczas analizy wzorów czasoprzestrzennych okazało się, że odpowiedź adaptacyjna rozpoczęła się ok. 15 tys. lat temu i może trwać do obecnych czasów - podkreślił Jeff Stibel, który kierował zespołem naukowców przeprowadzających badanie. 

Co to oznacza? Badanie wskazuje, że nasze mózgi zaczęły się kurczyć ponad 10 tys. lat przed powstaniem cywilizacji egipskiej. Jedynie w okresie Holocenu mózg człowieka skurczył się o około 10 procent w porównaniu z poprzednią epoką. 

Według ekspertów nie bez znaczenia na rozmiar mózgu są także czynniki takie jak wilgotność powietrza czy opady. Badacze podkreślają jednak, że największy wpływ na ich rozmiar ma bez wątpienia średnia temperatura powietrza.

Stibel zaznacza, że badanie sugeruje, iż w odpowiedzi na zmiany klimatu zarówno rozmiar ciała, jak i mózgu, poddawane są selekcji naturalnej. - Pytanie, czy jeden fenotyp jest wybierany bezpośrednio, a drugi jedynie reaguje na korelację ewolucyjną - powiedział. 

„Biorąc pod uwagę, że zmiany temperatury bezpośrednio wpływają na rozmiar ludzkiego mózgu, obecny okres przyspieszonego ocieplenia może prowadzić do zwiększonej presji ewolucyjnej na mózg” – czytamy w badaniu. Eksperci wskazują, że na Ziemi jest obecnie cieplej niż kiedykolwiek w ciągu ostatnich 125 tysięcy lat. Nasza planeta ociepla się nienaturalnie szybko – w ciągu ostatniego stulecia ociepliła się około 10 razy szybciej niż średni wzrost temperatury po każdej epoce lodowcowej.

Czytaj więcej

Upały 100 razy bardziej prawdopodobne przez zmiany klimatu

Zmiany klimatu wpływają na wielkość ciała 

Opublikowane wcześniej badania wskazywały, że budowa ludzkiego ciała jest silnie powiązana ze zmieniającym się klimatem. W ciągu ostatniego miliona lat nasi przodkowie skutecznie zaadaptowali się do otoczenia. Zespół naukowców z Uniwersytetu Cambridge w Wielkiej Brytanii i Uniwersytetu w Tybindze w Niemczech wskazywał jednak wówczas, że zmiany wielkości mózgu nie były związane z temperaturą. Zdaniem badaczy klimat miał w tym przypadku zdecydowanie mniejszy wpływ niż na rozmiar ciała. „Jeśli chodzi o rozmiar mózgu, odkryliśmy, że większe mózgi znaleziono w stabilniejszych środowiskach” – podkreślali badacze. „Mózg, w porównaniu do swojej wielkości i masy, zużywa bardzo dużo energii, więc nie mógłby rosnąć, gdyby brakowało mu składników odżywczych. Dlatego mózgi pierwszych przedstawicieli z grupy Homo najszybciej rozwijały się w bardziej otwartych siedliskach, gdzie nasi przodkowie polowali na duże ssaki” – wyjaśniali i podkreślali, że oznacza to, iż czynniki, takie jak dodatkowe wyzwania poznawcze, bardziej zróżnicowana dieta oraz bardziej zaawansowana technologia, były prawdopodobnie głównymi czynniki zmiany wielkości mózgu.

Eksperci z Muzeum Historii Naturalnej w Los Angeles, chcąc dowiedzieć się jeszcze więcej na temat korelacji pomiędzy rozmiarem mózgu człowieka a zmianami klimatycznymi, będą kontynuowali badania na ten temat.

W ramach badania naukowcy z Muzeum Historii Naturalnej w Los Angeles poddali analizie próbki pochodzące od niemal 300 przedstawicieli homo sapiens, żyjących na przestrzeni ostatnich 50 tysięcy lat. Wyniki badania są dość zaskakujące – wskazują bowiem, że ludzie, którzy żyli w klimacie chłodniejszym mieli z reguły większe mózgi, a w cieplejszym – mniejsze.

Im wyższa temperatura, tym mniejszy jest ludzki mózg?

Pozostało 90% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Kup teraz
Klimat i ludzie
Naukowcy: Pracujesz zdalnie? Pomagasz zmniejszyć emisje CO2
Materiał Promocyjny
Zwinny, wyrazisty i dynamiczny. SUV, który bryluje na europejskich salonach
Klimat i ludzie
Koncerny paliwowe reklamują się u influencerów. Chcą pokazać, że nie są takie złe
Klimat i ludzie
Co czwarty kurort narciarski w Europie zagrożony przez zmiany klimatu
Klimat i ludzie
Roczny ślad węglowy z korzystania z elektroniki w Polsce to średnio 2,6 tony CO2
Klimat i ludzie
OECD: Kobiety dużo bardziej narażone na skutki "brudnej" energetyki
Materiał Promocyjny
Nowe finansowanie dla transportu miejskiego w Polsce Wschodniej