Zanieczyszczenia powietrza to dla Polaków ogromne koszty

Według badania przeprowadzonego na zlecenie Europejskiej Koalicji na rzecz Zdrowia Publicznego (EPHA), polska rodzina ponosi spore koszty wynikające z zanieczyszczenia powietrza.

Publikacja: 08.04.2022 16:01

Zanieczyszczenia powietrza to dla Polaków ogromne koszty

Foto: Adobe Stock

Jak wynika z badania, koszty związane z zanieczyszczeniem powietrza pochodzącym z ogrzewania budynków mieszkalnych oraz gotowania, wynoszą dla przeciętnej polskiej rodziny 1 067 złotych rocznie. Stanowi to niemal dwukrotność średniej europejskiej, choć zarobki i koszty utrzymania w Polsce należą do najniższych. Wyższe kwoty wynikają głównie z faktu wykorzystywania w dużym stopniu silnie zanieczyszczającego powietrze węgla.

Największe koszty zanieczyszczenia powietrza odnotowuje się w miastach, a grupami najbardziej narażonymi na jego skutki są dzieci, osoby starsze, kobiety w ciąży oraz osoby cierpiące na choroby przewlekłe.

Zanieczyszczenie powietrza jest postrzegane jako największe zagrożenie środowiskowe dla zdrowia. Pył zawieszony PM2,5, będący jednym z szeregu przebadanych zanieczyszczeń, w 2019 roku odpowiadał za przedwczesne zgony niemal 40 tys. Polaków.

W 2018 roku, czyli ostatnim roku, dla którego dostępne są dane, Polska poniosła koszty zanieczyszczenia powietrza w wysokości 15,4 mld złotych. 64 proc. tych kosztów zostało wygenerowanych przez stosunkowo niewielką liczbę urządzeń grzewczych na węgiel, z kolei piece na drewno odpowiadały za 23 proc. kosztów zdrowotnych. Źródło znacznego zanieczyszczenia powietrza stanowiły również piece i kotły olejowe.

Jak wynika z analizy, każdy kocioł lub piec węglowy przyczynił się do zwiększenia całkowitych kosztów zdrowotnych w Polsce o 4 919 zł, w porównaniu z kwotą 580 zł w przypadku niektórych kotłów na drewno, 56 zł w przypadku gruntowych pomp ciepła oraz całkowitym brakiem kosztów w przypadku kolektorów słonecznych.

Pomimo wniosków płynących z badań oraz faktu, że zanieczyszczenie pochodzące z budynków mieszkalnych generuje większe koszty zdrowotne niż te spowodowane przez transport, ustawodawcy w dużej mierze pomijają ogrzewanie i gotowanie jako źródła zanieczyszczenia powietrza.

Zmianom mają jednak ulec przepisy prawa unijnego. Jeszcze w tym roku Unia Europejska planuje zaostrzenie przepisów Dyrektywy w sprawie jakości powietrza atmosferycznego, na podstawie której Bruksela wymusza na rządach państw członkowskich redukcję zanieczyszczenia. Zaostrzeniu mają ulec też normy Ekoprojektu, zakazujące stosowania nieefektywnych urządzeń grzewczych. EPHA apeluje do rządu i samorządów, aby zachęcały do przechodzenia z ogrzewania opartego na paliwach kopalnych na alternatywy przyjazne dla środowiska i klimatu.

Jak wynika z raportu, zastąpienie kotłów węglowych pompami ciepła mogłoby 75-krotnie obniżyć koszty zdrowotne, przypadające na jedno polskie gospodarstwo domowe, niemal je eliminując. Autorzy raportu ostrzegają jednak, że tzw. ekologiczne kotły wodorowe nie stanowią alternatywy znacząco czystszej w porównaniu do kotłów olejowych.

Polska jest jednym z państw, których rządy zobowiązały się do zmniejszenia zależności energetycznej od Rosji oraz do zwiększenia wykorzystania odnawialnych źródeł energii i efektywności energetycznej. Unia Europejska planuje utworzyć Społeczny Fundusz Klimatyczny z budżetem w wysokości 72 mld euro. Od 2025 roku ma on wesprzeć mieszkańców Europy w przejściu na czystsze formy energii wykorzystywanej w gospodarstwach domowych oraz przyczynić się m.in. do zmniejszenia ubóstwa energetycznego.

Smog
Prawnicy pozywają Polskę. Żądają 300 tysięcy złotych za brak walki ze smogiem
Materiał Promocyjny
Jaką Vitarą na różne tereny? Przewodnik po możliwościach Suzuki
Smog
Miasta w Polsce z najgorszą jakością powietrza. Nowy ranking pokazuje zmianę
Smog
Raport: Polskie miasta nie spełniają norm jakości powietrza. Gdzie najgorzej?
Smog
Badanie: stan powietrza w polskich miastach coraz lepszy. Polacy uważają inaczej
Materiał Promocyjny
Warta oferuje spersonalizowaną terapię onkologiczną
Smog
Smog w Polsce bardziej uderza w kobiety. Zaskakujące ustalenia polskich badaczy
Materiał Promocyjny
Psychologia natychmiastowej gratyfikacji w erze cyfrowej