Zanieczyszczenia powietrza to dla Polaków ogromne koszty

Według badania przeprowadzonego na zlecenie Europejskiej Koalicji na rzecz Zdrowia Publicznego (EPHA), polska rodzina ponosi spore koszty wynikające z zanieczyszczenia powietrza.

Publikacja: 08.04.2022 16:01

Zanieczyszczenia powietrza to dla Polaków ogromne koszty

Foto: Adobe Stock

Jak wynika z badania, koszty związane z zanieczyszczeniem powietrza pochodzącym z ogrzewania budynków mieszkalnych oraz gotowania, wynoszą dla przeciętnej polskiej rodziny 1 067 złotych rocznie. Stanowi to niemal dwukrotność średniej europejskiej, choć zarobki i koszty utrzymania w Polsce należą do najniższych. Wyższe kwoty wynikają głównie z faktu wykorzystywania w dużym stopniu silnie zanieczyszczającego powietrze węgla.

Największe koszty zanieczyszczenia powietrza odnotowuje się w miastach, a grupami najbardziej narażonymi na jego skutki są dzieci, osoby starsze, kobiety w ciąży oraz osoby cierpiące na choroby przewlekłe.

Zanieczyszczenie powietrza jest postrzegane jako największe zagrożenie środowiskowe dla zdrowia. Pył zawieszony PM2,5, będący jednym z szeregu przebadanych zanieczyszczeń, w 2019 roku odpowiadał za przedwczesne zgony niemal 40 tys. Polaków.

W 2018 roku, czyli ostatnim roku, dla którego dostępne są dane, Polska poniosła koszty zanieczyszczenia powietrza w wysokości 15,4 mld złotych. 64 proc. tych kosztów zostało wygenerowanych przez stosunkowo niewielką liczbę urządzeń grzewczych na węgiel, z kolei piece na drewno odpowiadały za 23 proc. kosztów zdrowotnych. Źródło znacznego zanieczyszczenia powietrza stanowiły również piece i kotły olejowe.

Jak wynika z analizy, każdy kocioł lub piec węglowy przyczynił się do zwiększenia całkowitych kosztów zdrowotnych w Polsce o 4 919 zł, w porównaniu z kwotą 580 zł w przypadku niektórych kotłów na drewno, 56 zł w przypadku gruntowych pomp ciepła oraz całkowitym brakiem kosztów w przypadku kolektorów słonecznych.

Pomimo wniosków płynących z badań oraz faktu, że zanieczyszczenie pochodzące z budynków mieszkalnych generuje większe koszty zdrowotne niż te spowodowane przez transport, ustawodawcy w dużej mierze pomijają ogrzewanie i gotowanie jako źródła zanieczyszczenia powietrza.

Zmianom mają jednak ulec przepisy prawa unijnego. Jeszcze w tym roku Unia Europejska planuje zaostrzenie przepisów Dyrektywy w sprawie jakości powietrza atmosferycznego, na podstawie której Bruksela wymusza na rządach państw członkowskich redukcję zanieczyszczenia. Zaostrzeniu mają ulec też normy Ekoprojektu, zakazujące stosowania nieefektywnych urządzeń grzewczych. EPHA apeluje do rządu i samorządów, aby zachęcały do przechodzenia z ogrzewania opartego na paliwach kopalnych na alternatywy przyjazne dla środowiska i klimatu.

Jak wynika z raportu, zastąpienie kotłów węglowych pompami ciepła mogłoby 75-krotnie obniżyć koszty zdrowotne, przypadające na jedno polskie gospodarstwo domowe, niemal je eliminując. Autorzy raportu ostrzegają jednak, że tzw. ekologiczne kotły wodorowe nie stanowią alternatywy znacząco czystszej w porównaniu do kotłów olejowych.

Polska jest jednym z państw, których rządy zobowiązały się do zmniejszenia zależności energetycznej od Rosji oraz do zwiększenia wykorzystania odnawialnych źródeł energii i efektywności energetycznej. Unia Europejska planuje utworzyć Społeczny Fundusz Klimatyczny z budżetem w wysokości 72 mld euro. Od 2025 roku ma on wesprzeć mieszkańców Europy w przejściu na czystsze formy energii wykorzystywanej w gospodarstwach domowych oraz przyczynić się m.in. do zmniejszenia ubóstwa energetycznego.

Jak wynika z badania, koszty związane z zanieczyszczeniem powietrza pochodzącym z ogrzewania budynków mieszkalnych oraz gotowania, wynoszą dla przeciętnej polskiej rodziny 1 067 złotych rocznie. Stanowi to niemal dwukrotność średniej europejskiej, choć zarobki i koszty utrzymania w Polsce należą do najniższych. Wyższe kwoty wynikają głównie z faktu wykorzystywania w dużym stopniu silnie zanieczyszczającego powietrze węgla.

Największe koszty zanieczyszczenia powietrza odnotowuje się w miastach, a grupami najbardziej narażonymi na jego skutki są dzieci, osoby starsze, kobiety w ciąży oraz osoby cierpiące na choroby przewlekłe.

Pozostało 81% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Kup teraz
Smog
Apel aktywistów do Donalda Tuska w sprawie smogu. „To cios w polskie rodziny”
Smog
Smog w jednej z czołowych metropolii UE. Ograniczenia dla aut i mieszkańców
Smog
Smog w Polsce. Znowu oddychamy najgorszym powietrzem w Europie
Smog
Smog znowu nad Polską: fatalna jakość powietrza. Normy przekroczone o 325 proc.
Smog
Zanieczyszczone powietrze zwiększa ryzyko wystąpienia demencji i udaru