Główny klimatolog NASA: upały w 2023 roku wywołał „tajemniczy” czynnik

Eksperci Copernicus Climate Change Service (C3S) potwierdzili, że miniony rok był najcieplejszym w historii pomiarów – w 2023 roku odnotowano wyjątkowy wzrost temperatur na całym świecie. 

Choć nie jest tajemnicą, że działalność człowieka znacząco przyczynia się do ocieplenia planety, to część ekspertów uważa, że doprowadziła ona do znacznie poważniejszych skutków niż można było się spodziewać. Niektórzy z nich w związku z tym są zdania, że przyczyna takich upałów może być jeszcze inna.  Tak uważa między innymi czołowy klimatolog NASA Gavin Schmidt, który w rozmowie z agencją AFP wspomniał o nowych „tajemniczych” procesach, które miały wpływ na stan klimatu w 2023 roku. 

Klimatolog z NASA o rekordowych upałach w 2023 roku

Dane unijnej usługi programu Copernicus w zakresie zmiany klimatu (C3S) potwierdziły już, że ubiegły rok był najcieplejszym na świecie w historii pomiarów. Średnia globalna temperatura zbliżyła się do granicy 1,5°C – poziomu, który naukowcy uznali za krytyczny. Ubiegły rok był o około 1,48°C cieplejszy niż wynosi długoterminowa średnia.

Czytaj więcej

Oceany i lodowce

Oceany rekordowo ciepłe piąty rok z rzędu. „To zapowiedź przyszłych losów Ziemi”

2023 był piątym rokiem z rzędu, w którym temperatury oceanów były rekordowo wysokie. Naukowcy ost...

W raporcie podsumowującym zmiany klimatu C3S zaznaczyło, że ekstremalne zjawiska klimatyczne występują głównie z powodu szczytowego stężenia gazów cieplarnianych oraz El Niño – zjawiska klimatycznego charakteryzującego się nieregularnymi zmianami temperatury wody w części Pacyfiku. W efekcie wystąpienia El Niño oraz innych czynników, niektóre regiony świata narażone są na zagrożenia takie jak fale upałów, susze, pożary, ulewne deszcze, powodzie czy osiadanie gruntu.

Mimo że badania poświęcone zmianie klimatu i globalnemu ociepleniu są bardzo rozwinięte i naukowcy mniej więcej wiedzą, czego możemy się spodziewać, to część z nich zaznacza, że rekordy temperatur w 2023 bardzo ich niepokoją. Jak podkreślił w rozmowie z agencją AFP główny klimatolog NASA, tak duży wzrost temperatur wskazywać może na pewne „tajemnicze” nowe procesy, które zachodzą. 

„Spójrzmy – z odpowiedniej perspektywy – na to, co czym mieliśmy do czynienia w 2023 roku. To nie był zwykły rekord. To był rekord, który rekordowo pobił poprzedni rekord” - powiedział Gavin Schmidt. „Zaczęliśmy od La Niña, zjawiska na tropikalnym Pacyfiku. I tak było aż do marca. A potem, w maju, zaczęliśmy obserwować rozwój El Niño, ciepłej fazy tego cyklu” - dodał. „Zwykle wpływa to na temperatury dopiero w następnym roku. Jednak już w roku 2023 zaobserwowaliśmy, że wraz z El Niño temperatury na całym świecie zdawały się rosnąć w znacznie większym stopniu niż kiedykolwiek wcześniej” – zauważył ekspert z NASA. 

Jak podkreślił Schmidt, badacze rozumieją długoterminowe trendy, których przyczyną są emisje gazów cieplarnianych i dzialalność człowieka. Dodał także, że spodziewał się, że tak będzie – dekada po dekadzie, aż przestaniemy emitować gazy cieplarniane do atmosfery, czego dotąd nie zrobiliśmy. „Ale to, co wydarzyło się w 2023 roku, to było coś jeszcze. I jest to znacznie większe większe zjawisko, niż się spodziewamy” - stwierdził ekspert NASA. 

Rekordowe upały w 2023 roku: jakie były przyczyny?

Jak powiedział naukowiec, na całym świecie badacze wymieniali się e-mailami i dyskutowali, przyglądając się temu, jak rosną temperatury. „Ludzie mówili: Spójrzmy na brak równowagi energetycznej na Ziemi. Spójrzmy na aerozole, spójrzmy na El Niño, na to, co dzieje się na Antarktydzie, na Północnym Atlantyku. Każdy ma mnóstwo pomysłów, ale nie do końca się to składa w spójną całość” – stwierdził badacz. 

Zdaniem Schmidta, choć powodem rekordowych temperatur faktycznie może być El Niño, to wszystkie inne zjawiska tego typu, z którymi dotychczas mieliśmy do czynienia, nie doprowadziły do tak poważnej sytuacji. Ekspert zaznaczył, że „albo to El Niño jest naprawdę wyjątkowe, albo atmosfera reaguje na to zjawisko w bardzo szczególny sposób”. „Albo dzieje się coś innego. I nikt jeszcze tak naprawdę nie zawęził tych możliwości" – dodał. Trend ocieplenia wciąż mieści się w granicach tego, co naukowcy przewidywali od wielu lat. Jednak szczegóły tego, co wydarzyło się w 2023 roku, są zdaniem naukowca z NASA „nieco tajemnicze”.

Czego zdaniem eksperta powinniśmy się spodziewać w 2024 roku? „Ważne jest, dlaczego rok 2023 był taki, jaki był. Czy to oznacza, że skutki zaczną przybierać na sile? Nie wiemy. I to jest problematyczne” – stwierdził.