Nadchodzi era „wymierania lodowców” w Alpach. Czarny scenariusz się spełni?

Zjawisko zanikania lodowców obserwowane jest przez badaczy od dłuższego czasu. Prestiżowa szwajcarska uczelnia ETH Zurich, informując o najnowszym osiągnięciu swoich naukowców, przypomina, że już w swoich wcześniejszych analizach wykazali oni, iż tylko w Szwajcarii w latach 1973–2016 zanikło ponad 1 000 lodowców.

W najnowszym badaniu naukowcy postanowili policzyć, ile lodowców na świecie znika każdego roku, ile prawdopodobnie przetrwa do końca stulecia oraz jak długo jeszcze będą istnieć. – Po raz pierwszy przypisaliśmy konkretne lata do momentu zaniknięcia każdego pojedynczego lodowca na Ziemi – mówi Lander Van Tricht z Katedry Glacjologii ETH Zurich i instytutu WSL, główny autor badania opublikowanego 15 grudnia w „Nature Climate Change”.

Uzyskane wyniki pokazują, że regiony z dużą liczbą małych lodowców, położonych na niższych wysokościach lub w pobliżu równika, są szczególnie narażone – wśród nich są Alpy, Kaukaz, Góry Skaliste, a także części Andów i afrykańskich pasm górskich na niskich szerokościach geograficznych. – W tych regionach ponad połowa wszystkich lodowców może zniknąć w ciągu najbliższych dziesięciu do dwudziestu lat – mówi Van Tricht.

Zmiany klimatu: Czy alpejskie lodowce przetrwają?

Jeśli obecne tempo ocieplania się klimatu zostanie utrzymane, do końca stulecia średnia temperatura na Ziemi może być wyższa o 2,7 st. C w porównaniu do temperatury z epoki przedindustrialnej. Przy takim wzroście, według badań ETH Zurich, do 2100 r. w Europie Środkowej pozostanie jedynie około 110 lodowców – zaledwie 3 proc. dzisiejszej liczby. W Alpach szczytowe tempo ich utraty może zostać osiągnięte już w latach 2033–2041.

Czytaj więcej

Planeta

Rekordowe temperatury w Polsce. Tak ciepło w grudniu nie było od wielu dekad

Choć pod koniec listopada mogło wydawać się, że grudzień będzie chłodny – a nawet śnieżny – rzecz...

Czarny scenariusz: W Alpach przetrwa tylko 1 proc. lodowców

Badacze wykazali, jak szybkość cofania się lodowców zależy od skali globalnego ocieplenia. Z tego powodu naukowcy przeprowadzili prognozy przy użyciu trzech najnowocześniejszych globalnych modeli lodowców oraz kilku scenariuszy klimatycznych.

Dla Alp ustalili, że przy wzroście temperatury o 1,5 st. C do 2100 roku przetrwa 12 proc. lodowców (około 430 z blisko 3 000 istniejących w 2025 roku); przy 2 st. C przetrwa około 8 proc., czyli ok. 270 lodowców; natomiast przy 4 st. C zaledwie 1 proc., czyli ponad 20 lodowców.

Dla porównania: w Górach Skalistych w scenariuszu 1,5 st. C przetrwałoby około 4400 lodowców – czyli 25 proc. z dzisiejszych około 18000. Przy 4 st. C pozostałoby jedynie około 101 lodowców, co oznacza stratę rzędu 99 proc. W Andach i Azji Centralnej przy 1,5 st. C przetrwałoby około 43 proc. lodowców. Jednak przy 4 st. C liczby te gwałtownie spadają: w Andach pozostałoby jedynie około 950 lodowców (94 proc. straty), a w Azji Centralnej około 2 500 (96 proc. straty). Ogólnie rzecz biorąc, w scenariuszu globalnego ocieplenia o 4 st. C przetrwałoby jedynie około 18000 lodowców, podczas gdy przy 1,5 st. C byłoby ich około 100 tys.

Badanie pokazuje również, że nie ma już regionu, w którym liczba lodowców nie maleje. Nawet w Karakorum w Azji Centralnej, gdzie po przełomie tysiącleci niektóre lodowce tymczasowo rosły, prognozuje się ich zanik.

Eksperci: Nadchodzi „wymieranie lodowców”

Autorzy artykułu opublikowanego właśnie w „Nature Climate Change” użyli w nim pojęcia peak glacier extinction – szczyt wymierania lodowców. Oznacza ono moment, w którym liczba lodowców zanikających w ciągu jednego roku osiąga maksimum. Po tym punkcie roczne tempo strat zmaleje, ponieważ większość mniejszych lodowców już zniknie. „Z perspektywy polityki klimatycznej ma to istotne znaczenie: topnienie lodowców będzie postępować, nawet jeśli po osiągnięciu szczytu spadnie liczba lodowców zanikających rocznie” – informuje ETH Zurich.