Nowe zagrożenie dla walki ze zmianami klimatu. „Fundusze są rozkradane”

Indeks Percepcji Korupcji (CPI) za 2024 rok, przygotowany przez organizację Transparency International (TI), wskazuje, że wiele państw zaangażowanych w globalną politykę klimatyczną odnotowało spadek w rankingu. 

Jak zaznacza w swoim raporcie TI, poziom korupcji na świecie wciąż pozostaje „alarmująco wysoki”. Więcej niż dwie trzecie spośród 180 ocenianych krajów uzyskało wynik poniżej 50 punktów w skali od 0 (bardzo skorumpowane) do 100 (bardzo przejrzyste).

Co więcej, globalna średnia utrzymała się na poziomie 43 punktów, co oznacza brak poprawy w porównaniu z rokiem ubiegłym. Badacze zaznaczają, że niezwykle niepokojące jest to, że od 2012 roku jedynie 32 kraje odnotowały znaczący postęp w walce z korupcją, podczas gdy w 148 z nich sytuacja jest podobna bądź nawet gorsza. 

Negatywny wpływ korupcji na politykę klimatyczną. Gdzie sytuacja jest najgorsza?

Eksperci zwrócili uwagę na „niszczycielski” wpływ korupcji na globalną walkę ze zmianami klimatu. „W obliczu rekordowych temperatur i ekstremalnych zjawisk pogodowych korupcja zaostrza kryzys klimatyczny” – czytamy w raporcie. 

Czytaj więcej

Planeta

WWF krytykuje cele klimatyczne UE. „Unia Europejska wywołała pożar”

Organizacja WWF przyjrzała się klimatycznym deklaracjom Unii Europejskiej i doszła do wniosku, że historyczna odpowiedzialność krajów unijnych za emisje wymaga zdecydowanie większych wysiłków.

Jak oceniono, w tym kontekście szczególnie zagrożone są kraje najbardziej narażone na skutki zmian klimatu, takie jak Sudan Południowy, Somalia czy Wenezuela. Uzyskały one jedne z najniższych wyników w rankingu.

Zdaniem ekspertów korupcja wpływa jednak także na przebieg kluczowych międzynarodowych konferencji klimatycznych. W raporcie wskazano między innymi, że państwa organizujące te wydarzenia – w tym Brazylia, która w tym roku organizuje konferencję COP30 – odnotowały znaczący spadek ocen w CPI. W przypadku Brazylii wynik wyniósł 34 punkty, co jest najniższym wynikiem tego kraju w historii.

Najniższy ze wszystkich wynik w rankingu uzyskała Afryka Subsaharyjska. Poważne wyzwania – od zmian klimatycznych po konflikty – często hamują postęp w tym regionie – oceniono. Mimo to – jak twierdzą badacze – istnieje jeszcze nadzieja, że sytuacja się polepszy, gdyż kilka krajów regionu wykazuje z roku na rok poprawę.

Czytaj więcej

Liderzy

Szczyt klimatyczny w 2024 roku. Przewodniczący z „naftową” przeszłością

Tegorocznej Konferencji Stron ONZ COP29 w Baku, stolicy Azerbejdżanu, będzie przewodniczyć Muchtar Babajew, szef resortu ekologii i zasobów naturalnych Azerbejdżanu, wieloletni dyrektor w państwowym gigancie paliwowym. Czy listopadowy szczyt ma szansę przebić sukces ubiegłorocznej konferencji COP28 w Dubaju?

Najwyższe wyniki w zestawieniu uzyskały natomiast kraje Europy Zachodniej i Unii Europejskiej. Eksperci zauważają jednak, że ich ogólny wynik spadł drugi rok z rzędu. „Wielu liderów służy interesom biznesu zamiast dobru publicznemu, a przepisy często nie są egzekwowane” – zaznaczają badacze. 

„Państwa na kontynencie amerykańskim także muszą pilnie zająć się problemem bezkarności, ochroną przestrzeni obywatelskiej i ograniczeniem wpływów zorganizowanej przestępczości oraz elit politycznych. Natomiast w regionie Azji i Pacyfiku – mimo że niektóre kraje odnotowują poprawę – średni wynik spada, ponieważ korupcja i skutki zmian klimatycznych wzajemnie się napędzają” – oceniono w raporcie. 

W raporcie zwrócono również uwagę na rosnące zagrożenie dla miliardów dolarów przeznaczonych na finansowanie inicjatyw klimatycznych, zwłaszcza w krajach najbardziej potrzebujących wsparcia. Jak wskazują eksperci, takimi państwami są między innymi Republika Południowej Afryki, Wietnam i Indonezja, gdzie korupcja – jak czytamy – „znacząco utrudnia realizację projektów proekologicznych”. 

Transparency International: Korupcja to zagrożenie dla działań na rzecz klimatu

Maira Martini – dyrektor generalna Transparency International – podkreśla: badanie dowodzi, że korupcja stanowi ogromne zagrożenie dla działań na rzecz klimatu oraz dodaje, że problem jest systemowy i wymaga pilnych działań. „Korupcja nie tylko kształtuje, ale często wręcz dyktuje politykę oraz demontuje mechanizmy kontroli” – zaznacza. „Musimy pilnie wyeliminować korupcję, zanim całkowicie wykolei ona skuteczne działania na rzecz klimatu” – dodaje. 

„Korupcja hamuje postęp w redukcji emisji oraz dostosowywaniu się do nieuniknionych skutków globalnego ocieplenia. Na całym świecie ogromna liczba ludzi odczuwa poważne skutki globalnego ocieplenia, ponieważ fundusze przeznaczone na redukcję emisji gazów cieplarnianych i ochronę najbardziej narażonych społeczności są kradzione lub niewłaściwie wykorzystywane” – czytamy w raporcie.

„Jednocześnie korupcja w postaci nieuprawnionych wpływów blokuje polityki mające na celu walkę z kryzysem klimatycznym i prowadzi do degradacji środowiska” – dodano. „Ochrona działań na rzecz łagodzenia zmian klimatycznych i adaptacji do nich przed korupcją sprawi, że te ratujące życie inicjatywy będą bardziej skuteczne, przynosząc korzyści osobom w potrzebie” – zaznaczono.

Czytaj więcej

Szczyt klimatyczny

Koniec szczytu klimatycznego. „Parodia sprawiedliwości” czy początek nowej ery?

Szczyt klimatyczny w Baku miał przynieść przełomowe decyzje, ale nie spełnił oczekiwań właściwie nikogo – zawiedzeni są przede wszystkim przedstawiciele krajów najbardziej narażonych na kryzys klimatyczny.

Jak wskazują eksperci, wiele krajów o wysokich wynikach CPI posiada zasoby i wpływy, by wspierać działania klimatyczne odporne na korupcję na całym świecie, ale zamiast tego „często służą one interesom firm paliw kopalnych”. „Niektóre z tych państw są również siedzibą centrów finansowych, które przyciągają nielegalne fundusze pochodzące z korupcji, niszczenia środowiska i innych przestępstw” – zauważono w raporcie. „Choć CPI tego nie mierzy, brudne pieniądze stanowią poważny problem korupcyjny o negatywnych skutkach wykraczających poza granice tych krajów” – dodano.