Koniec szczytu klimatycznego. „Parodia sprawiedliwości” czy początek nowej ery?

Korespondencja z Baku

Tegoroczny szczyt klimatyczny COP29 w Baku okrzyknięto „COP-em finansowym”, ponieważ najważniejszym punktem rozmów miało być uzgodnienie nowego zbiorowego celu ilościowego (NCQG) w zakresie finansowania klimatycznego krajów rozwijających się.

Poprzednie porozumienie, zawarte w 2009 roku podczas szczytu COP15 w Kopenhadze, zobowiązało najbogatsze gospodarki do wsparcia finansowanego w wysokości 100 miliardów dolarów do 2020 roku. Ten cel osiągnięto z dwuletnim opóźnieniem. Ustalenia z Baku mają dotyczyć finansowania klimatycznego od 2026 roku.

Negocjacje przeciągnęły się o niemal dwa dni, jednak ostateczne ustalenia nie spotkały się z aprobatą przedstawicieli krajów najbardziej narażonych na konsekwencje zmian klimatu. Zdaniem części negocjatorów, uzgodniona kwota to wręcz „parodia sprawiedliwości”. 

COP29: 300 miliardów rocznie na walkę ze skutkami zmian klimatu

Zgodnie z raportem Niezależnej Grupy Ekspertów Wysokiego Szczebla ds. Finansów Klimatycznych, zapotrzebowanie krajów rozwijających się na zewnętrzne finansowanie klimatu wyniesie ok. 1 biliona dolarów rocznie do 2030, a do 2035 roku 1,3 biliona dolarów rocznie. Podobne kwoty podawali inni eksperci oraz członkowie delegacji krajów rozwijających się. Dzięki temu wsparciu wschodzące gospodarki nie tylko będą w stanie poradzić sobie ze skutkami ekstremalnych zjawisk pogodowych, ale też przejść na gospodarkę niskoemisyjną, zmniejszając swój wpływ na zmiany klimatu.

Czytaj więcej

Aktywiści

Ostatnie Pokolenie chce zablokować Wisłostradę. "Rząd Tuska napędza kryzys"

Aktywiści klimatyczni z ruchu Ostatnie Pokolenie zapowiadają protesty, które mogą utrudnić poruszanie się po Warszawie. Działacze sprzeciwiają się w ten sposób polityce rządu Donalda Tuska, który – jak zaznaczają – "po roku rządów wciąż napędza kryzys klimatyczny".

Nadzieje krajów rozwijających się nie zostały spełnione – ostateczna wersja porozumienia zakłada wsparcie od krajów rozwiniętych w wysokości 300 miliardów dolarów rocznie do 2035 roku, w postaci dotacji i niskooprocentowanych pożyczek. Przedstawiciele krajów najsilniej odczuwających skutki zmian klimatu nie kryli rozczarowania, podkreślając, że zaproponowana kwota jest zdecydowanie niewystarczająca i nie pozwoli sprostać rosnącym potrzebom w obliczu pogłębiającego się kryzysu klimatycznego. Jest też nieadekwatna, biorąc pod uwagę historyczną odpowiedzialność najbogatszych gospodarek za postępujące zmiany klimatu.

Uznano jednak, że kraje rozwijające się powinny otrzymywać co najmniej 1,3 biliona dolarów rocznie, choć zdecydowaną większość tej kwoty mają pokrywać inne źródła, w tym prywatni inwestorzy. Negocjatorzy z Indii usiłowali protestować przeciwko przyjęciu tekstu w takiej formie, jednak porozumienie zostało zaakceptowane przez prezydenta szczytu, ministra środowiska Azerbejdżanu Mukhtara Babajewa.

António Guterres: sekretarz generalny komentuje wyniki szczytu klimatycznego

Sekretarz generalny ONZ António Guterres przyznał, że „miał nadzieję na bardziej ambitny rezultat, aby sprostać wielkiemu wyzwaniu, przed którym stoimy”. Przedstawiciele organizacji klimatycznych podkreślali, że finalne ustalenia stanowią policzek dla krajów rozwijających się.

Z kolei zdaniem unijnego komisarza ds. klimatu, Wopke Hoekstry, porozumienie stanowi „początek nowej ery dla finansów klimatycznych”.

W ostatecznej wersji tekstu nie znalazło się również pogłębienie ubiegłorocznej deklaracji z Dubaju w kwestii odchodzenia od paliw kopalnych – jedynie ją powtórzono.