Budujmy dla przyszłych pokoleń w zgodzie ze środowiskiem

Z roku na rok ekstremalne zjawiska pogodowe spowodowane zmianami klimatu przybierają na sile. Z jednej strony nawałnice i podtopienia, z drugiej – susza hydrologiczna i jedne z najniższych w Europie zasobów wód powierzchniowych na mieszkańca (1,6 tys. m sześc. na rok) – to nasza nowa rzeczywistość.

Ekstrema pogodowe stają się normą, na którą niestety nie jesteśmy przygotowani. Świadczą o tym dramatyczne relacje o zalanych osiedlach, centrach handlowych, szpitalach i drogach w największych polskich miastach. W mniejszych miejscowościach i wsiach wezbrane rzeki czy potoki również powodują wielomilionowe straty i nierzadko utratę dorobku życia mieszkańców.

Mogłoby się wydawać, że przy tak obfitych opadach przynajmniej nie będziemy borykać się z suszą. Niestety, przeschnięta gleba nie absorbuje wody tak, jak powinna, a wysoki udział powierzchni utwardzonych w miastach sprawia, że woda spływa po nich w dużych ilościach, gromadząc się w obniżeniach terenu. Tak dochodzi do podtopień i koło się zamyka.

Potrzeba rozwiązań

Potrzebne są zdecydowane i energiczne działania, aby skutecznie przeciwdziałać skutkom wspomnianych zjawisk pogodowych. Efektywne zarządzanie gwałtownie rosnącą ilością wód opadowych wymaga rozbudowy oraz modernizacji istniejących sieci kanalizacyjnych. Dotyczy to zwłaszcza kanalizacji deszczowej i ogólnospławnej, do których trafiają wody opadowe. Tam, gdzie sieć kanalizacyjna nie jest wystarczająco wydajna, nadmiar deszczówki wymusza kontrolowane zrzuty ścieków do rzek lub powoduje podtopienia. Ważnym elementem rozbudowy i unowocześniania sieci kanalizacyjnych są rozwiązania retencyjne o różnej skali. W produkowanych przez Uponor Infra podziemnych zbiornikach retencyjnych można gromadzić nadmiar wód opadowych, aby potem wykorzystać je np. do podlewania zieleni lub mycia ulic, oszczędzając cenną wodę wodociągową.

Równie ważna jest wydajność i kondycja sieci wodociągowych. W obliczu kurczących się zasobów wody pitnej oraz postępującego zanieczyszczenia środowiska kluczowe jest ograniczanie strat wody w sieci, podnoszenie i stałe zapewnianie jej wysokiej jakości.

Europejski plan działania

Unia Europejska podjęła kroki zmierzające do zatrzymania zmian klimatu, przyjmując bardzo ambitny cel zakładający osiągnięcie neutralności klimatycznej do 2050 r. w ramach tzw. Europejskiego Zielonego Ładu. Oznacza to, że wszystkie kraje członkowskie powinny osiągnąć zerowe emisje gazów cieplarnianych netto, głównie poprzez inwestowanie w zielone technologie i ochronę środowiska naturalnego. W lipcu br. uchwalono pierwsze w historii europejskie prawo klimatyczne, które ma zagwarantować, że do realizacji wyznaczonego celu przyczynią się wszystkie obszary unijnej polityki, a także wszystkie sektory gospodarki i grupy społeczne. Prawo to obejmuje środki umożliwiające monitorowanie postępów wdrażania działań w ramach EZŁ.

Cele i wyzwania dla branży wod-kan w ramach EZŁ to m.in. przystosowanie do zmian klimatu oraz realizacja zrównoważonej gospodarki wodno-ściekowej, ujęte w programie Fundusze Europejskie na Infrastrukturę i Środowisko (FEnIKS). W miarę wprowadzania przez KE kolejnych przepisów i wytycznych dla branży wod-kan, polskie przedsiębiorstwa wodociągowe staną przed trudnym zadaniem dostosowania swoich obiektów, procedur oraz modelu działania do wyśrubowanych wymogów EZŁ. Aby sprostać temu w długiej perspektywie i osiągnąć długofalowe cele środowiskowe, już dziś potrzebne są odważnie i zdecydowane działania.

Rewolucja w myśleniu

– Potrzebna jest rewolucja w podejściu do inwestycji – mówi Edyta Zalewska, dyrektor ds. sprzedaży w Uponor Infra.

Uponor to firma z ponad 60-letnim doświadczeniem w produkcji rurociągów oraz systemów retencyjnych z tworzyw sztucznych na potrzeby projektów wodno-ściekowych, która ma na swoim koncie tysiące inwestycji na całym świecie, w tym bardzo dużą liczbę w Polsce.

– Zmiany klimatyczne, jakich doświadczamy od kilku lat, wymuszają na branży wod-kan zupełnie nowe podejście do projektowania. Tradycyjny dobór materiałów już nie wystarczy, trzeba uwzględniać ich wydajność i wytrzymałość podczas nawałnic, podtopień czy suszy. W celu minimalizowania kosztów środowiskowych powinniśmy stawiać dużo wyższe niż do tej pory wymagania w zakresie żywotności. Warto czerpać dobre wzorce od europejskich sąsiadów, gdzie oczekiwana żywotność systemów odprowadzania i retencjonowania deszczów to nawet 120 lat.

Technologia PEHD (polietylen wysokiej gęstości) Uponor Infra doskonale sprawdza się w instalacjach wod-kan, a także układach retencji wód opadowych. Dzieje się tak dzięki znakomitym właściwościom rur PEHD. Przede wszystkim są one całkowicie bezpieczne dla środowiska, ponieważ nie wchodzą w interakcję z otoczeniem. Są odporne na korozję oraz działanie związków chemicznych, a ich elastyczność sprawia, że są również odporne na ruchy terenu. Dzięki temu mogą być stosowane w trudnych warunkach geologicznych, do IV kategorii szkód górniczych włącznie.