„Ostateczne ostrzeżenie” i „przewodnik przetrwania ludzkości”. Megaraport IPCC

Nowy raport IPCC stanowi „przewodnik, jak rozbroić klimatyczną bombę zegarową”. „To przewodnik przetrwania dla ludzkości” – stwierdził sekretarz generalny ONZ Antonio Guterres.

Publikacja: 21.03.2023 08:40

„Ostateczne ostrzeżenie” i „przewodnik przetrwania ludzkości”. Megaraport IPCC

Foto: Adobe Stock

Naukowcy z Międzyrządowego Panelu ds. Zmian Klimatu (IPCC) opublikowali Szósty Raport Oceniający stan klimatu na świecie, łączący wyniki 6 raportów publikowanych przez IPCC w latach 2018-2022.

Jak podkreślają autorzy opublikowanego raportu, istnieje wiele dostępnych opcji redukcji emisji gazów cieplarnianych oraz adaptacji do zmian klimatu, wywołanych działalnością człowieka. Zdaniem przewodniczącego IPCC, Hoesunga Lee, wdrożenie tych rozwiązań przyniosłoby szereg korzyści, m.in. pomogłoby ograniczyć straty i szkody w przyrodzie oraz społeczeństwie.

Czytaj więcej

Najczarniejsze scenariusze globalnego ocieplenia. O nich się nie mówi

Szósty Raport Oceniający stan klimatu na świecie (AR6) „podkreśla pilną potrzebę podjęcia bardziej ambitnych działań i pokazuje, że jeśli będziemy działać teraz, to nadal jesteśmy w stanie zapewnić wszystkim zrównoważoną przyszłość zdatną do życia”. Analiza stanowi podsumowanie raportów IPCC opublikowanych w latach 2018-2022. To pierwszy kompleksowy raport panelu klimatycznego ONZ od czasu podpisania Porozumienia Paryskiego w 2015 roku.

Przesłanie płynące z raportu nie jest zbyt optymistyczne – jego autorzy apelują do rządów na całym świecie o podjęcie niezwłocznych działań, aby uniknąć realizacji najgorszych scenariuszy katastrofy klimatycznej. Ostrzegają, że obecne działania nie są wystarczające, a utrzymanie ocieplania się planety na poziomie 1,5°C stało się wyjątkowo trudne z uwagi na rosnące globalne emisje gazów cieplarnianych. Te z kolei prowadzą do zwiększenia częstotliwości i intensywności występowania ekstremalnych zjawisk pogodowych, które zagrażają ludziom oraz przyrodzie we wszystkich regionach świata. Podkreślono też konieczność działania w duchu sprawiedliwości klimatycznej, z uwagi na fakt, że osoby najmniej przyczyniające się do zmian klimatu, są w największym i nieproporcjonalnym stopniu nimi dotknięci.

Przesłanie płynące z raportu nie jest zbyt optymistyczne. Obecne działania rządów nie są wystarczające, a utrzymanie ocieplania się planety na poziomie 1,5°C stało się wyjątkowo trudne z uwagi na rosnące globalne emisje gazów cieplarnianych.

Zdaniem naukowców i naukowczyń z IPCC, kluczową rolę w walce z kryzysem klimatycznym odegrają decydenci, choć istotna będzie również postawa instytucji finansowych.

Wnioski płynące z raportu popierają eksperci i ekspertki ds. klimatu.

– Sprawiedliwe i szybkie wycofanie się z węgla, ropy i gazu musi być priorytetem dla rządzących. Nie da się nadal wydobywać węgla i przeprowadzić transformacji energetycznej, jak na potrzeby kampanii wyborczej mówił w weekend Donald Tusk. Musimy jak najszybciej zakończyć uzależnienie od paliw kopalnych we wszystkich sektorach gospodarki i przejść na odnawialne źródła energii. Tutaj nie trzeba żadnych cudów, bo energia słoneczna i wiatrowa są dostępne. Trzeba tylko przestać blokować ich rozwój na poziomie regulacji prawnych. Tymczasem, zaledwie tydzień temu, przyjęto wadliwą ustawę wiatrakową, która odblokowuje tylko połowę terenów dostępnych dla rozwoju energii z wiatru, spowalniając powstawanie nowych farm wiatrowych. Tracimy przez to gigawaty czystej energii i pozostajemy uzależnieni od importu paliw kopalnych – uważa Marta Palińska z Greenpeace Polska.

Czytaj więcej

Sztuczna inteligencja pokazała, jak kryzys klimatyczny wpłynie na największe miasta

– Konkluzje z każdej części raportu IPCC, w tym ostatniej, nie są optymistyczne. Czasu na reakcję mamy coraz mniej. IPCC przewiduje, że przy obecnym tempie zmian zachodzących w systemie klimatycznym przyjęta w miarę bezpieczna granica wzrostu temperatury, czyli 1,5 ̊C, może być przekroczona nawet krótko po 2030 roku. Czy uzasadnione stanie się nazwanie naszego gatunku Homo non-sapiens, jak czynią niektórzy autorzy? Jeśli tego nie chcemy, to musimy uczynić wszystko, aby nie zrealizował się najczarniejszy scenariusz, wspomniany w VI raporcie IPCC, wzrostu temperatury o 4,4 ̊C do końca XXI wieku. Pragnąc powstrzymać globalne ocieplenie, do 2030 roku musimy zredukować emisje o połowę, a do połowy wieku powinny one wynosić zero. Zgodnie z tym, co mówi sekretarz generalny ONZ Antonio Guterres nie mamy już czasu na opóźnienia i nie ma miejsca na wymówki – komentuje prof. dr hab. Piotr Skubała z Komitetu Naukowego Koalicji Klimatycznej.

– Nie mówimy o jakiś „odważnych” czy „ambitnych” działaniach, tylko o zdrowym rozsądku, ostrożności i bezpieczeństwie. Ignorowanie wiedzy naukowej, którą z takim wysiłkiem zdobywaliśmy, jest krótkowzroczne i bezmyślne. Kiedy budujemy samolot i chcemy, żeby latał bezpiecznie, to jego konstrukcję opieramy na wiedzy naukowej - na zasadach aerodynamiki, inżynierii mechanicznej i materiałowej itd. Nikt odpowiedzialny nie użyje uszkodzonych części czy gorszych materiałów, żeby było taniej. Nie zmieni kształtu skrzydeł tylko dlatego, że taki bardziej mu się podoba. Dlaczego więc wydaje nam się, że możemy wybierać, którą wiedzę naukową stosować, a której nie, bo nie podobają nam się wyciągane na jej podstawie wnioski? A przecież naukowcy nie mają wątpliwości – już teraz w każdym regionie świata zaczęliśmy doświadczać negatywnych skutków kryzysu klimatycznego. Jeśli chcemy uniknąć jego najgorszych prognozowanych konsekwencji i chronić ludzi najbardziej na nie narażonych, w tym także osoby starsze, chore i dzieci w naszym kraju, musimy jednocześnie gwałtownie przyśpieszyć redukcję emisji i szybko adaptować się do już zachodzących zmian – twierdzi Urszula Stefanowicz z Polskiego Klubu Ekologicznego Okręgu Mazowieckiego, ekspertka Koalicji Klimatycznej.

Naukowcy z Międzyrządowego Panelu ds. Zmian Klimatu (IPCC) opublikowali Szósty Raport Oceniający stan klimatu na świecie, łączący wyniki 6 raportów publikowanych przez IPCC w latach 2018-2022.

Jak podkreślają autorzy opublikowanego raportu, istnieje wiele dostępnych opcji redukcji emisji gazów cieplarnianych oraz adaptacji do zmian klimatu, wywołanych działalnością człowieka. Zdaniem przewodniczącego IPCC, Hoesunga Lee, wdrożenie tych rozwiązań przyniosłoby szereg korzyści, m.in. pomogłoby ograniczyć straty i szkody w przyrodzie oraz społeczeństwie.

Pozostało 91% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Kup teraz
Planeta
Raport: producenci ropy i gazu z Morza Północnego ignorują cele klimatyczne
Planeta
Zmiany klimatu w górach. Czy to był jeden z ostatnich sezonów narciarskich?
Planeta
„Zima stulecia” u sąsiada Rosji. Miliony zwierząt padły z powodu mrozu
Planeta
Rok 2024 może przynieść kolejne rekordy temperatur. Będzie „czerwony alarm”?
Planeta
Jedno z największych miast świata zagrożone brakiem wody. Nadciąga „dzień zero”?