O ile podniósł się poziom mórz i oceanów w XXI wieku? Eksperci przedstawili dane

Z analiz opublikowanych w czasopiśmie naukowym „Nature” wynika, że rocznie topnieje średnio ok. 273 miliardy ton lodu. Odpowiada to ilości wody, jaką ludzkość zużywa w ciągu 30 lat.

Publikacja: 25.02.2025 11:17

Wycieczkowiec przepływający w pobliżu lodowca w Parku Narodowym Glacier Bay na Alasce.

Wycieczkowiec przepływający w pobliżu lodowca w Parku Narodowym Glacier Bay na Alasce.

Foto: Tim Rue/Bloomberg

Prowadzone przez ostatnie dwie dekady badanie – będące częścią projektu Glacier Mass Balance Intercomparison Exercise – wykazało, że od początku XXI wieku topnienie lodowców doprowadziło do wzrostu poziomu morza o niemal 2 centymetry. Naukowcy z Uniwersytetu w Edynburgu oraz Uniwersytetu w Zurychu oszacowali, iż w latach 2000-2023 światowe lodowce straciły łącznie 6,542 biliona ton lodu, co przełożyło się na globalny wzrost poziomu wód o 18 mm.

Topnienie lodowców: rocznie tracimy 273 miliardy ton lodu

Z analiz opublikowanych w czasopiśmie naukowym „Nature” wynika, że rocznie topnieje średnio ok. 273 miliardy ton lodu. Odpowiada to ilości wody, jaką ludzkość zużywa w ciągu 30 lat.

Eksperci zwracają uwagę na różnice regionalne – podczas gdy lodowce na Antarktydzie straciły 2 procent swojej objętości, lodowce Europy skurczyły się aż o 39 procent, „Te liczby są zatrważające. Przypominają nam, że w niektórych regionach zmiany zachodzą niezwykle szybko” – zaznacza w rozmowie z dziennikiem „The Guardian” profesor Noel Gourmelen, współautor badania. 

Czytaj więcej

Padły rekordy wzrostu poziomu mórz, topnienia lodowców i temperatur

Analiza naukowców wykazała również, że tempo topnienia lodowców wciąż przyspiesza. W latach 2012-2023 roczna utrata lodu była o 36 proc. większa niż w poprzedniej dekadzie. „To bardzo ważne, ponieważ potwierdza, że tempo topnienia lodowców wzrasta” – mówi profesor Andrew Shepherd, kierownik wydziału geografii i nauk środowiskowych na Uniwersytecie Northumbria. „Nawet niewielki wzrost poziomu mórz i oceanów ma znaczenie, bo prowadzi do częstszych powodzi na wybrzeżach. Każdy dodatkowy centymetr oznacza, że kolejne 2 miliony osób na świecie będą co roku narażone na podtopienia” – dodaje.

Lodowce wskaźnikiem zmian klimatycznych

Nie są to jedyne konsekwencje topienia lodowców. Eksperci zaznaczają, że ma ono także ogromny wpływ na zasoby wody pitnej. „Około 2 miliardy ludzi jest zależnych od wody pochodzącej z topniejących lodowców, dlatego ich cofanie się stanowi ogromny problem społeczny” – wyjaśnia Shepherd. „To nie tylko kwestia zmian krajobrazu. Lodowce odgrywają kluczową rolę w naszym codziennym życiu” – zauważa. 

Lodowce – jak zauważają badacze – są też istotnym źródłem energii. „Na przykład w Islandii aż 70 proc. prądu pochodzi z hydroelektrowni, które wykorzystują wodę z topniejących lodowców. Podobna sytuacja występuje w Andach oraz w częściach Europy, takich jak Szwajcaria” – czytamy. 

Czytaj więcej

Powierzchnia oceanów coraz cieplejsza. Naukowcy dowiedli, że wzrost temperatury przyspieszył o 400 proc.

Naukowcy zauważają, że topnienie lodowców jest drugim – po ocieplaniu oceanów – największym czynnikiem przyczyniającym się do wzrostu poziomu mórz i oceanów. „Te badania są niepokojące, ponieważ przewidują dalszą utratę lodowców. Dwa centymetry może wydawać się niewielką wartością, ale to jedynie wkład małych lodowców, nie całości lodu na naszej planecie, w tym Grenlandii i Antarktydy” – zaznacza profesor Martin Siegert z Uniwersytetu w Exeter. 

Eksperci podkreślają również, że lodowce stanowią swoisty wskaźnik zmian klimatycznych. „Są pewnego rodzaju biomiernikiem zmian klimatu, więc wyniki tych badań są miarą wpływu, jaki zmiany klimatu miały na przestrzeni ostatnich 20 lat” – podkreśla Gourmelen. „Śledzenie ich dalszych losów pozwoli nam ocenić skuteczność podejmowanych działań na rzecz ochrony klimatu” – dodaje. 

Prowadzone przez ostatnie dwie dekady badanie – będące częścią projektu Glacier Mass Balance Intercomparison Exercise – wykazało, że od początku XXI wieku topnienie lodowców doprowadziło do wzrostu poziomu morza o niemal 2 centymetry. Naukowcy z Uniwersytetu w Edynburgu oraz Uniwersytetu w Zurychu oszacowali, iż w latach 2000-2023 światowe lodowce straciły łącznie 6,542 biliona ton lodu, co przełożyło się na globalny wzrost poziomu wód o 18 mm.

Topnienie lodowców: rocznie tracimy 273 miliardy ton lodu

Pozostało jeszcze 87% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Oceany i lodowce
Niepokojące zmiany na Grenlandii w ciągu zaledwie pięciu lat. Badacze ostrzegają
Oceany i lodowce
Powierzchnia oceanów coraz cieplejsza. Naukowcy dowiedli, że wzrost temperatury przyspieszył o 400 proc.
Oceany i lodowce
Zmiany klimatu zagrożeniem dla największych portów naftowych. „Ironia losu”
Oceany i lodowce
Lodowce topnieją w zastraszającym tempie. Wyniki raportu
Oceany i lodowce
Szwajcaria i Włochy zmieniają przebieg granicy. To skutek zmian klimatu