Żywność staje się bardziej kaloryczna, ale mniej odżywcza. Spada ilość białka

Zespół ekspertów – kierowany przez dr Sterre ter Haar z Uniwersytetu w Lejdzie – opracował nową metodę badawczą, która umożliwiła porównanie wyników wielu badań poświęconych reakcji roślin na zwiększone stężenie dwutlenku węgla.

Wyniki badań – nawet dla naukowców – były dość zaskakujące – wskazują one bowiem, że choć plony rosną wraz ze wzrostem poziomu CO₂ w atmosferze, to jednocześnie spada ich wartość odżywcza. Zaobserwowano m.in. wyraźny spadek zawartości cynku oraz wzrost poziomu ołowiu w roślinach.

„Przekonanie się, jak dramatyczne były niektóre zmiany w składzie odżywczym i jak różniły się one między poszczególnymi roślinami, było dużym zaskoczeniem” – mówi Sterre ter Haar w rozmowie z brytyjskim dziennikiem „The Guardian”. „Obserwujemy całkowitą zmianę składu naszej żywności. To rodzi pytanie, czy powinniśmy w jakiś sposób dostosować naszą dietę albo sposób uprawy i produkcji żywności” – dodaje.

Czytaj więcej

Na talerzu

Pozew przeciw producentom żywności przetworzonej. „Jedzenie szkodliwe dla ludzi”

San Francisco wypowiada wojnę największym producentom żywności w USA. Władze miasta twierdzą, że...

Zmiany klimatu prowadzą do obniżenia wartości odżywczej roślin

Choć naukowcy od około dziesięciu lat analizują wpływ rosnącego stężenia dwutlenku węgla w atmosferze na rośliny, dotychczas trudno było wyciągnąć z badań jednoznaczne wnioski – wyników nie dawało się bowiem łatwo porównać. Jak wyjaśniają eksperci, w najnowszym badaniu zastosowano wspólny punkt odniesienia, oparty na założeniu, że im więcej dwutlenku węgla w powietrzu, tym silniejszy jego wpływ na wzrost roślin.

Naukowcy przyjęli, że jeśli stężenie CO₂ się podwaja, to jego wpływ na zawartość składników odżywczych w roślinach również się podwaja – takie podejście pozwoliło zestawić ze sobą niemal 60 tysięcy pomiarów dotyczących 32 składników odżywczych w 43 gatunkach roślin uprawnych, takich jak ryż, ziemniaki, pomidory czy pszenica.

„Choć istniało wiele danych z wcześniejszych badań, odpowiedzi było niewiele” – tłumaczy ter Haar. „Badania te opierały się na eksperymentach porównawczych, w których rośliny rosły w identycznych warunkach, z wyjątkiem poziomu CO₂. Dawało to pewien wgląd w możliwe zmiany, ale próby były zazwyczaj zbyt małe, aby wyciągać jednoznaczne wnioski. Porównywanie poszczególnych badań było trudne, ponieważ – jak wiemy – bazowy poziom CO₂ w atmosferze stale rośnie, co oznacza, że zmienia się również punkt odniesienia w tych eksperymentach” – podkreśla.

W badaniu naukowcy jako punkt odniesienia przyjęli poziom dwutlenku węgla wynoszący 350 ppm, który bywa uznawany za ostatni „bezpieczny” poziom. Następnie porównali go z poziomem 550 ppm, który – według części badaczy – może zostać osiągnięty około 2065 r.. Analiza wykazała, że wraz ze wzrostem stężenia CO₂ większość składników odżywczych w roślinach ulega zmniejszeniu – przeciętny spadek wyniósł 3,2 proc. 

Jak wskazują naukowcy, w przypadku niektórych roślin zmiany były jednak znacznie większe. Dobrym przykładem jest tu ciecierzyca – badania wykazały, że zawartość cynku w tej roślinie może spaść nawet o 37,5 proc. Odnotowano także „istotny” spadek poziomu białka, cynku i żelaza w kluczowych uprawach – m.in. ryżu i pszenicy. Naukowcy ostrzegają, że może prowadzić to do poważnych konsekwencji zdrowotnych dla człowieka, w tym m.in. do tzw. ukrytego głodu – sytuacji, w której ludzie spożywają wystarczającą ilość kalorii, lecz nie otrzymują odpowiedniej ilości niezbędnych składników odżywczych.

Jak wskazano w publikacji, obecny poziom CO₂ w atmosferze wynosi już 425,2 ppm, co – zdaniem autorów – już doprowadziło do „poważnego obniżenia wartości odżywczej roślin”.