W Europie mogą pojawić się niebezpieczne choroby. Powód? Zmiany klimatu

Eksperci po raz kolejny ostrzegają, że jednym z tragicznych skutków zmian klimatu może być to, że w Europie pojawią się niebezpieczne choroby – między innymi malaria oraz denga. Naukowcy zaznaczają, że w celu walki z ich rozprzestrzenianiem się, konieczne jest dążenie do redukcji emisji gazów cieplarnianych.

Publikacja: 21.12.2023 16:20

Samica komara tygrysiego. Fot. James Gathany, CDC

Samica komara tygrysiego. Fot. James Gathany, CDC

Foto: Domena publiczna

Sprawą zajęła się między innymi Brytyjska Agencja Bezpieczeństwa Zdrowia (UKHSA), której eksperci obawiają się, że w związku ze zmianami klimatu sytuacja może stawać się coraz bardziej niebezpieczna. Specjaliści zwracają między innymi uwagę na dengę – infekcyjną chorobę tropikalną wywoływaną przez wirus dengi. Jej objawami są między innymi gorączka, ból głowy, mięśni i stawów oraz charakterystyczna wysypka. W niektórych przypadkach choroba ta prowadzi także do zagrażającej życiu gorączki krwotocznej z krwotokami, trombocytopenią i hipowolemią. W ostatniej dekadzie zanotowano około 70 przypadków zachorowań na dengę.

Możliwość rozprzestrzeniania się dengi w Europie niepokoi ekspertów między innymi przez obecność w Europie komara tygrysiego. Dlaczego? Dekadę temu gatunek ten pojawiał się w ośmiu krajach Europy, dziś – już w trzynastu. Jego obecność odnotowano między innymi w Niemczech. Komar ten jest niebezpieczny przede wszystkim dlatego, że jest wektorem kilku poważnych chorób – między innymi dengi oraz gorączki Zachodniego Nilu.

Druga z wymienionych chorób, która rozpoznana została w 1937 roku w Ugandzie, rozprzestrzeniła się niemal na wszystkie kontynenty – także Europę. To ostra choroba wirusowa, wywoływana zakażeniem wirusem zachodniego Nilu, który zwykle przenoszony jest zwykle właśnie przez komary. Infekcja w przypadku choroby u wielu osób przebiega bezobjawowo lub daje łagodne objawy. Jeśli dochodzi do rozwinięcia się choroby, objawy pojawiają się po 2–15 dniach. W postaciach lekkich choroba może dawać objawy przypominające grypę, takie jak gorączka, ból głowy, bóle mięśni. W cięższych przypadkach jednak objawy są bardziej nasilone a przebieg gwałtowny. Wówczas mogą dołączyć się nudności, wymioty, trudności w połykaniu, kręcz szyi, osłabienie mięśni, utrudnienie chodu, zaburzenia koordynacji, parkinsonizm czy  zaburzenia świadomości. 

Czytaj więcej

Połowa ludzkości zagrożona. Klimat się zmienia, denga atakuje

Przez zmiany klimatu zwiększa się ryzyko rozprzestrzeniania się niebezpiecznych chorób

Brytyjska Agencja Bezpieczeństwa Zdrowia potwierdza, że sprawa jest niepokojąca. Z jej raportu wynika, że ”modele klimatyczne sugerują, iż komar tygrysi Aedes albopictus ma potencjał, aby zasiedlić większość Wysp Brytyjskich do końca stulecia, z czego Anglię - do lat 40. i 50. XXI wieku, a Walię, Szkocję i Irlandię Północną – w dekadach późniejszych”. Eksperci oceniają ryzyko jako duże i budzące obawy. 

Niepokoić to powinno także inne kraje, bo jeśli przenoszący choroby komar tygrysi może w dwie lub trzy dekady zasiedlić Wyspy Brytyjskie, to może pojawić się także w innych krajach europejskich. Jak pisze czasopismo ”Eurosurveillance”, na które powołuje się portal Zielona Interia, dotychczas komary tygrysie nie były w stanie przetrwać europejskiej zimy. Zdaniem ekspertów wraz ze zmianą klimatu sytuacja może się jednak zmienić. 

Czytaj więcej

Kryzys klimatyczny i bioróżnorodności to globalny stan zagrożenia zdrowia

Kryzys klimatyczny determinuje występowanie chorób

Zdaniem ekspertów ryzyko wielu niebezpiecznych chorób zwiększa się właśnie przez zmiany klimatu oraz wiążący się z nimi wzrost temperatur. Ze względu na to, że modele klimatyczne nie przewidują spadku średnich temperatur w Europie w ciągu najbliższych 20-30 lat, pojawienie się komarów tygrysich i komarów egipskich – a więc i chorób, które przenoszą – jest wielce prawdopodobne.

Eksperci wielokrotnie już wykazywali, że kryzys klimatyczny w ogromnym stopniu determinuje występowanie chorób – przede wszystkim zakaźnych. Naukowcy ustalili między innymi, że zjawiska takie jak powodzie, fale upałów czy susza, ułatwiają przenoszenie ponad połowy chorób, m.in. malarii czy cholery. Oznacza to, że zachorowalność na choroby zakaźne wzrasta wraz z ocieplaniem się planety.

Zmiana klimatu prowadzi do rozszerzania się regionów występowania chorób – przykładem są tu między innymi choroby odkleszczowe. Z uwagi na wzrost temperatury, kleszcze mogą zamieszkiwać coraz bardziej rozległe rejony, kierując się na północ, która wcześniej była dla nich zbyt zimna. Zmalała z kolei liczba chorób przenoszonych przez wirusy i patogeny, które nie są w stanie przetrwać w cieplejszych warunkach. 

Naukowcy nie mają wątpliwości, że w celu walki z rozprzestrzenianiem się tych chorób, konieczne jest dążenie do redukcji emisji gazów cieplarnianych. Eksperci są też zdania, że sposoby w jakie choroby rozprzestrzeniają się, są zbyt liczne, by można było kompleksowo przystosować sytuację do społeczeństwa. Podkreślają oni pilną potrzebę pracy u źródła problemu.

Sprawą zajęła się między innymi Brytyjska Agencja Bezpieczeństwa Zdrowia (UKHSA), której eksperci obawiają się, że w związku ze zmianami klimatu sytuacja może stawać się coraz bardziej niebezpieczna. Specjaliści zwracają między innymi uwagę na dengę – infekcyjną chorobę tropikalną wywoływaną przez wirus dengi. Jej objawami są między innymi gorączka, ból głowy, mięśni i stawów oraz charakterystyczna wysypka. W niektórych przypadkach choroba ta prowadzi także do zagrażającej życiu gorączki krwotocznej z krwotokami, trombocytopenią i hipowolemią. W ostatniej dekadzie zanotowano około 70 przypadków zachorowań na dengę.

Pozostało 87% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Klimat i ludzie
Sponsorzy igrzysk na bakier z ekologią. Najgorzej wypadł producent aut na wodór
Klimat i ludzie
Igrzyska w Paryżu mniej ekologiczne niż zakładano. Niespełnione obietnice
Klimat i ludzie
Kto w Polsce nie chce Stref Czystego Transportu? Badanie pokazało prawidłowość
Klimat i ludzie
Globalny raport: czego wyborcy oczekują od polityków? Klimat na czele listy
Materiał Promocyjny
Mity i fakty – Samochody elektryczne nie są ekologiczne
Klimat i ludzie
NATO zbroi się na potęgę i ma coraz większy ślad węglowy. Polska w czołówce