Reklama
Rozwiń

Odstrzał niedźwiedzi na Podkarpaciu. Ekspert: Ta decyzja to zamach na przyrodę

Strzelanie do niedźwiedzi jest jak wycinanie Puszczy Białowieskiej. To decyzja antynaukowa i antyprzyrodnicza – mówi Radosław Ślusarczyk, członek Państwowej Rady Ochrony Przyrody i ekspert Stowarzyszenia Pracownia na rzecz Wszystkich Istot.

Publikacja: 10.07.2025 12:49

Odstrzał nie zmieni sytuacji. Należy raczej przypuszczać, że zostaną zabite przypadkowo spotkane oso

Odstrzał nie zmieni sytuacji. Należy raczej przypuszczać, że zostaną zabite przypadkowo spotkane osobniki – przekonuje Radosław Ślusarczyk, członek Państwowej Rady Ochrony Przyrody i ekspert Stowarzyszenia Pracownia na rzecz Wszystkich Istot.

Foto: Zdeněk Macháček Unsplash

Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska wydała zgodę na odstrzał trzech niedźwiedzi, twierdząc, że nie udało się ich odstraszyć. Czy to rzeczywiście jedyne rozwiązanie problemu?

Ta decyzja to skandal. Są inne możliwości i to one powinny zostać wdrożone. Przede wszystkim należy zabezpieczać odpady komunalne. Główną przyczyną pojawiania się niedźwiedzi w pobliżu zabudowań jest poszukiwanie pokarmu. Rozwiązaniem jest poprawne zarządzanie odpadami. Problem niedźwiedzi w Bieszczadach jest dobrze zbadany przez środowisko naukowe, które lata temu przygotowało „Program ochrony niedźwiedzia brunatnego w Polsce” – do dziś ten projekt nie został jednak wdrożony. W przypadku gminy Cisna nie podjęto próby faktycznego rozwiązania problemu. Odstraszano niedźwiedzie, ale nie rozwiązano problemu dostępności odpadów. Jeśli zwierzę mimo stresu związanego z odstraszaniem nadal znajduje pokarm, nie zmieni swojego zachowania i będzie powracać. Połączenie odstraszania z usuwaniem odpadów jest rekomendowaną metodą stosowaną na całym świecie, bo daje pozytywne skutki. W Cisnej tej metody nie zastosowano.

Czytaj więcej

Fala krytyki w sprawie odstrzału niedźwiedzi. „Obiecywali ochronę przyrody!”

Czy odstrzał niedźwiedzi może rozwiązałby problem?

Jeśli problem odpadów nie zostanie rozwiązany, odstrzał nie zmieni sytuacji. Na Słowacji, gdzie stosuje się odstrzał, ale nie zabezpiecza odpadów, niedźwiedzie cały czas pojawiają się przy śmietnikach, bo to jest źródło problemu. Te zwierzęta przemieszczają się na duże odległości, a z uwagi na brak wyraźnych różnic osobniczych, nie ma gwarancji, że w Cisnej zostaną odstrzelone te konkretne, „problematyczne” niedźwiedzie. Należy raczej przypuszczać, że zostaną zabite przypadkowo spotkane osobniki. Co ważne, według protokołów ryzyka i analizy zapisów wideo, niedźwiedzie opisywane we wniosku opiniowanym przez PROP nie wykazywały zachowań agresywnych, a odstrzał jest zalecany wyłącznie w stosunku do niedźwiedzi agresywnych. Wspólnie z organizacjami zajmującymi się ochroną przyrody będziemy wnioskować do Rzecznika Praw Obywatelskich o podjęcie kroków prawnych, by wyeliminować z obrotu prawnego decyzję dotyczącą niedźwiedzi z Cisnej.

Radosław Ślusarczyk ze Stowarzyszenia Pracownia na rzecz Wszystkich Istot.

Radosław Ślusarczyk ze Stowarzyszenia Pracownia na rzecz Wszystkich Istot.

Foto: Stowarzyszenie Pracownia na rzecz Wszystkich Istot

Czy decyzja GDOŚ ma uzasadnienie naukowe?

To decyzja antynaukowa i antyprzyrodnicza. W ubiegłym roku Państwowa Rada Ochrony Przyrody zaopiniowała negatywnie podobny wniosku Gminy Cisna o odstrzał 3 niedźwiedzi, podkreślając, że taką zgodę można wydać jedynie w przypadku braku działań alternatywnych i przy braku zagrożenia dla populacji. Te istniały. PROP wskazał także, że liczba pojawiających się sytuacji konfliktowych nie świadczy o wzroście populacji, tylko o fakcie niezabezpieczania odpadów komunalnych. Co skandaliczne, przy kolejnym wniosku gminy Cisna GDOŚ postanowił ominąć środowisko naukowe i wydać zgodę na odstrzał już bez konsultacji z PROP.

Reklama
Reklama

Foto: PAP

Jak odstrzał niedźwiedzi wpłynie na lokalny ekosystem?

Liczebność niedźwiedzi w Bieszczadach badano w latach 2022/2023. Wówczas oszacowano ją na poziomie 104 osobników. Należy jednak pamiętać, że to populacja transgraniczna. Liczba niedźwiedzi w Polsce jest oceniana jako niewłaściwa. Te zwierzęta pozostają pod ogromną presją człowieka. Siedliska niedźwiedzi w Bieszczadach są stale penetrowane przez ludzi, między innymi przez zbieraczy poroża. W Bieszczadach prowadzona jest też intensywna gospodarka leśna, w ramach której rozbuduje się drogi leśne, wycinane starolasy i drzewa o charakterze pomnikowym. Cięcia zaplanowano zresztą także w wydzieleniu stanowiącym potwierdzone miejsce gawrowania niedźwiedzi. Odstrzał jest dodatkowym niekorzystnym oddziaływaniem na ten gatunek. Śmiertelność każdego osobnika, zwłaszcza samicy prowadzącej młode, to ogromna strata dla całej populacji. Strzelanie do niedźwiedzi jest jak wycinanie Puszczy Białowieskiej. Trzeba mieć tupet, być ignorantem i arogantem, by odważyć się na taki zamach na rodzimą przyrodę. To decyzja niemerytoryczna, podejmowana pod dyktando lobby myśliwskiego, które walczy o przywrócenie prawa do odstrzału chronionych drapieżników.

Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska wydała zgodę na odstrzał trzech niedźwiedzi, twierdząc, że nie udało się ich odstraszyć. Czy to rzeczywiście jedyne rozwiązanie problemu?

Ta decyzja to skandal. Są inne możliwości i to one powinny zostać wdrożone. Przede wszystkim należy zabezpieczać odpady komunalne. Główną przyczyną pojawiania się niedźwiedzi w pobliżu zabudowań jest poszukiwanie pokarmu. Rozwiązaniem jest poprawne zarządzanie odpadami. Problem niedźwiedzi w Bieszczadach jest dobrze zbadany przez środowisko naukowe, które lata temu przygotowało „Program ochrony niedźwiedzia brunatnego w Polsce” – do dziś ten projekt nie został jednak wdrożony. W przypadku gminy Cisna nie podjęto próby faktycznego rozwiązania problemu. Odstraszano niedźwiedzie, ale nie rozwiązano problemu dostępności odpadów. Jeśli zwierzę mimo stresu związanego z odstraszaniem nadal znajduje pokarm, nie zmieni swojego zachowania i będzie powracać. Połączenie odstraszania z usuwaniem odpadów jest rekomendowaną metodą stosowaną na całym świecie, bo daje pozytywne skutki. W Cisnej tej metody nie zastosowano.

2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Reklama
Zwierzęta
Fala krytyki w sprawie odstrzału niedźwiedzi. „Obiecywali ochronę przyrody!”
Materiał Promocyjny
25 lat działań na rzecz zrównoważonego rozwoju
Zwierzęta
Zmiany klimatu wpłyną na spadek produkcji mleka. „Nie da się temu zapobiec”
Zwierzęta
Nowy rodzaj kleszczy powoduje alergię na mięso. Eksperci: to efekt zmian klimatu
Zwierzęta
„Czarna pszczoła” znów w w Polsce. Naukowcy uważali ją za wymarłą
Zwierzęta
Wojna w Ukrainie zagrożeniem dla pszczół. Eksperci wskazują główny powód
Reklama
Reklama
Reklama
Reklama