Polski rząd ma do końca kwietnia przekazać Komisji Europejskiej Krajowy Plan Odbudowy, a dziś kończą się jego wysłuchania, trwające od 22 marca. Organizacje pozarządowe zgłaszają szereg uwag, zarzucając m.in. mało ambitne cele czy wspieranie inwestycji związanych z wykorzystywaniem paliw kopalnych.
Krajowy Plan Odbudowy stanowi podstawę do skorzystania z Instrumentu Odbudowy i Zwiększenia Odporności, w ramach którego Polska może otrzymać około 58 miliardów euro, w tym 23,9 miliarda euro dotacji i 34,2 miliarda euro pożyczek. Warunkiem otrzymania środków jest jednak przygotowanie wysokiej jakości Krajowego Planu Odbudowy, spełniającego szereg wymogów – m.in. zgodności z celami unijnymi, w tym również z Europejskim Zielonym Ładem, a także przeznaczenia minimum 37% środków na cele klimatyczne.
Czytaj też: Szymon Hołownia ujawnił program klimatyczny Polski 2050
Sceptycyzm wobec projektu prezentuje Greenpeace Polska, a występująca z jego ramienia ekspertka Koalicji Klimatycznej Anna Ogniewska uważa, że: “Środki, które Polska może otrzymać mogą być ogromną szansą na rozpoczęcie realnej transformacji w stronę gospodarki neutralnej klimatycznie. Jednak przedstawiony projekt nie jest ambitny i nie wychodzi poza schemat business as usual. Jest to niepokojące, ponieważ mamy ogromną szansę, by wykorzystać środki unijne, by wyjść poza to co i tak byłoby realizowane. Biorąc pod uwagę wszystkie unijne fundusze – to pewnie ostatni raz kiedy możemy liczyć na tak duże środki. Powinniśmy je wykorzystać, by uczynić milowy krok w przód.
Na razie wygląda na to, że zaprzepaścimy naszą szansę przez przygotowanie planu zachowawczych działań, a nie kompleksowych reform – dodaje Ogniewska.
Oburzenia obecnością zapisu umożliwiającego wsparcie inwestycji związanych z paliwem kopalnym nie kryje kolejna ekspertka Koalicji Klimatycznej, Urszula Stefanowicz z Polskiego Klubu Ekologicznego Okręgu Mazowieckiego: „Nie czyń poważnych szkód – ma być podstawową zasadą tworzenia i wdrażania planu odbudowy. Taką szkodą jest wspieranie w jakikolwiek sposób dalszego wykorzystania paliw kopalnych. Tymczasem autorzy KPO przewidzieli między innymi inwestycje w budowę gazowej infrastruktury. Nie wykluczono też zakupu gazowych pojazdów. Wsparcie rozwoju technologii wodorowych również kryje w sobie pułapkę, ponieważ nie zawężono go do produkcji i wykorzystania wodoru zielonego, wytwarzanego ze źródeł odnawialnych.