Jak wynika z raportu Światowej Organizacji Meteorologicznej (WMO), kluczowe wskaźniki zmian klimatu osiągnęły w 2021 roku rekordowe wartości. Wzrost poziomu morza, temperatury oceanów, emisje gazów cieplarnianych oraz zakwaszenie oceanów były wyższe niż kiedykolwiek wcześniej.
W raporcie wskazano, że lata 2015-2021 stanowią siedem najcieplejszych w historii, a miniony rok plasuje się miedzy piątym a siódmym najcieplejszym rokiem w historii na świecie. Średnia temperatura na świecie była o ok. 1,11°C wyższa od średniej globalnej temperatury w epoce przedindustrialnej.
W ubiegłym roku odnotowano również rekordowy wzrost poziomu mórz, które w latach 2013-2021 rosły na całym świecie średnio o 4,5 mm rocznie. W kilku regionach, takich jak południowo-zachodni Pacyfik, południowo-zachodni Ocean Indyjski i południowy Atlantyk odnotowano jednak wzrost znacznie powyżej średniej światowej.
Wyjątkowo szybko rosło także stężenie gazów cieplarnianych, które przekroczyło już znacznie dwukrotność poziomu sprzed lat z lat 1850-1900.
Choć temperatury oceanów były już rekordowo wysokie, w 2021 roku górne 2000 m. ich powierzchni nadal się ocieplało i szacuje się, że ta tendencja utrzyma się w przyszłości. Zdaniem naukowców oceany ociepliły się w rekordowo szybkim tempie w ciągu ostatnich 20 lat, co niepokoi szczególnie z uwagi na fakt, że są to zmiany nieodwracalne. Dodatkowo, ocieplają się coraz głębsze poziomy oceanów, a ich znaczna część doświadczyła w ubiegłym roku co najmniej jednej silnej fali upałów.
Czytaj więcej
Jeśli nie nastąpi natychmiastowa i radykalna redukcja emisji gazów cieplarnianych, szansa na ograniczenie globalnego ocieplenia do blisko 1,5 st. C lub nawet 2 st. będzie już poza zasięgiem – wynika z opublikowanego dziś raportu Międzyrządowego Zespołu ds. Zmian Klimatu (IPCC). – Kryzys klimatyczny dzieje się na naszych oczach – ostrzegają polscy eksperci.
Wzrosło również zakwaszenie oceanów, z uwagi na absorpcję przez wodę niemal jednej czwartej dwutlenku węgla wyemitowanego przez człowieka. Jak podkreślają autorzy raportu, reakcja chemiczna jaka zachodzi z wodą morską prowadzi do zakwaszenia, które stanowi zagrożenie dla morskich ekosystemów oraz bezpieczeństwa żywnościowego, turystyki oraz ochrony wybrzeża. Zdaniem naukowców z Międzyrządowego Panelu ds. Zmian Klimatu (IPCC), ocean jest prawdopodobnie obecnie najbardziej kwaśny niż przez co najmniej 26 tys. lat.
Według raportu WMO w 2021 roku dziura ozonowa nad Antarktydą była „większa i głębsza” niż 70 proc. dziur ozonowych zmierzonych od 1979 roku. W październiku ubiegłego roku jej powierzchnia osiągnęła 24,8 mln km2.
Sekretarz generalny ONZ Antonio Guterres skomentował raport, nazywając go „ponurą litanią niepowodzeń ludzkości w walce z zaburzeniami klimatycznymi”. „Musimy skończyć z zanieczyszczaniem paliwami kopalnymi i przyspieszyć przejście na energię odnawialną, zanim spalimy nasz jedyny dom” – napisał na Twitterze Guterres.
„To tylko kwestia czasu, zanim czeka nas kolejny najcieplejszy rok w historii. Nasz klimat zmienia się na naszych oczach. Ciepło uwięzione przez gazy cieplarniane wywołane przez człowieka będzie ogrzewać planetę przez wiele przyszłych pokoleń. Podnoszenie się poziomu mórz, upał i zakwaszanie oceanów będą trwały przez setki lat, chyba że zostaną wynalezione sposoby na usunięcie węgla z atmosfery” – ostrzegł szef WMO Petteri Taalas.
Czytaj więcej
Wywołane działalnością człowieka zmiany klimatu doskwierają coraz bardziej. Tylko w ciągu dwóch ostatnich dekad częstotliwość występowania susz na świecie wzrosła o niemal jedną trzecią. Ich skutki uderzają w gospodarkę.
