To, że ludzie stwarzają warunki do rozprzestrzeniania się chorób, między innymi poprzez zmniejszanie naturalnych barier pomiędzy żywicielami wirusa – na przykład dzikimi zwierzętami – pokazuje pandemia COVID-19. Badacze zaznaczają, że niszczenie bioróżnorodności, które wynika z wpływu człowieka na środowisko oraz ze zmian klimatycznych, jest świetną pożywką dla nowych patogenów.
Z najnowszych badań wynika, że kolejna pandemia może pochodzić już nie od nietoperzy czy ptaków, ale z topniejącego lodu. Analiza genetyczna gleby i osadów z jeziora Hazen, największego na świecie jeziora słodkowodnego w Arktyce, sugeruje, że ryzyko rozprzestrzeniania się wirusów – w przypadku, w którym po raz pierwszy infekują one nowego gospodarza – może być wyższe w pobliżu topnienia lodowców.
Odkrycia sugerują, że wraz ze wzrostem globalnych temperatur, które związane są ze zmianą klimatu, coraz bardziej prawdopodobne jest, że wirusy i bakterie uśpione w lodowcach i w wiecznej zmarzlinie przebudzą się i zainfekują lokalną przyrodę. Zdaniem ekspertów proces ten już się rozpoczął. Przykładem tego jest to, że cztery lata temu, gdy na Półwyspie Jamalskim niespodziewanie pojawił się wąglik, okazało się, że jest to uśpiona bakteria, która lata temu dziesiątkowała renifery. Po przebudzeniu się przeniosła się ona na ludzi.
Czytaj więcej
Christoph Mayer, glacjolog z Bawarskiej Akademii Nauk w Monachium, twierdzi, że niemieckie lodowce alpejskie mogą zniknąć w ciągu 50 lat.
Aby lepiej zrozumieć ryzyko, jakie stwarzają uśpione w lodzie wirusy, Stéphane Aris-Brosou i jej koledzy z University of Ottawa w Kanadzie zebrali próbki z jeziora Hazen. Zrobili to w pobliżu miejsca, do którego wpływały małe, średnie i duże ilości wody z lokalnych lodowców. Naukowcy zsekwencjonowali RNA i DNA w próbkach, aby zidentyfikować sygnatury odpowiadające sygnaturom znanych wirusów, a także potencjalnych żywicieli zwierzęcych, roślinnych lub grzybowych. Następnie uruchomili oni algorytm, który ocenił prawdopodobieństwo zarażenia przez te wirusy niepowiązanych z nimi dotąd grup organizmów.
