Polacy nie chcą rezygnować ze stylu życia, który szkodzi planecie. Nowe badanie

Najnowsza – czwarta już – edycja raportu „Ziemianie Atakują!” zrealizowana przez Agencję Lata Dwudzieste i Kantar Polska sugeruje, że Polacy coraz bardziej obojętnie podchodzą do problemu zmian klimatycznych. Choć konsekwencje tych zmian są coraz bardziej widoczne, to – jak wskazuje badanie – coraz mniej przejmujemy się wynikającymi z nich zagrożeniami. 

Badanie: Coraz mniej osób gotowych aktywnie działać na rzecz klimatu

W porównaniu z wynikami poprzednich edycji badania, zaobserwować można między innymi stopniowy zanik poczucia, że pilnie trzeba ratować świat. Jednocześnie wzrasta także przekonanie, że z coraz gorętszym klimatem i tego konsekwencjami jakoś da się żyć. Raport „Ziemianie Atakują!” wskazuje, że obecnie zaledwie 46 proc. badanych popiera wprowadzanie przez rządy ograniczeń dotykających wszystkich dla łagodzenia skutków zmiany klimatu. Jeszcze dwa lat temu uważała tak nieznaczna większość – 53 proc.

„Pięć lat temu na potrzeby pierwszej edycji raportu podzieliliśmy polskie społeczeństwo na segmenty o zróżnicowanym podejściu do kwestii klimatu. W tym roku widać, że wyraźnie najliczniejsza stała się grupa opisana jako ‚Dobrzeżyje’, która co prawda nie neguje wiedzy naukowców, ale nie jest przekonana, że stan środowiska jest na tyle poważny, by zmieniać swój styl życia” - mówi Mateusz Galica, partner zarządzający w agencji Lata Dwudzieste. „Dziś należy do niej aż 39 proc. Polek i Polaków. Za to grupa określona przez nas jako „Nieczekajowie” skurczyła się z 13 do 5 proc. Tylko tyle osób gotowych jest dziś aktywnie działać dla klimatu i środowiska” - dodaje. 

Czytaj więcej

Klimat i ludzie

Polacy wolą kupować produkty, które nie szkodzą roślinom i zwierzętom

63 proc. polskich konsumentów deklaruje, że woli wybierać produkty, które nie szkodzą roślinom i...

Kultura nadmiaru ma się w Polsce dobrze

Narodowe Centrum Kultury, które patronuje tegorocznej edycji badania, przyjrzało się w raporcie aspektom związanym z konsumpcjonizmem, przede wszystkim wszechobecnym przedmiotom w naszym codziennym życiu – bardziej lub mniej użytecznym – które z czasem stają się odpadami. Co istotne, szkodzą one środowisku podwójnie. Dlaczego? Z jednej strony ich produkcja wymaga energii – a więc powoduje emisje gazów cieplarnianych – zaś z drugiej źle utylizowane odpady zanieczyszczają gleby i wodę, także wyrządzając naturze szkody. 

Przeprowadzone przez Lata Dwudzieste i Kantar Polska badanie wskazuje, że co trzeci respondent stwierdził, iż w jego gminie znajdują się dzikie wysypiska śmieci. Jednocześnie znaczna większość – bo 67 proc. – ankietowanych dobrze ocenia działania swojej gminy w obszarze ochrony środowiska. Jak to możliwe?

Grażyna Pol z Narodowego Centrum Kultury podkreśla, że sposobem radzenia sobie z wyzwaniami środowiskowymi jest racjonalizacja, czyli tłumaczenie nieakceptowalnych zachowań w sposób logiczny, aby uczynić je bardziej akceptowalnymi. „Czytasz o bezradności władz samorządowych w sytuacji, gdy ktoś podrzucił na teren gminy toksyczne odpady. Być może w duchu usprawiedliwiasz samorządowców – wszak nie mają w budżecie pieniędzy na ten cel, obecne prawo obarcza ich tym zadaniem, nie przewidując jednocześnie dotacji. Wracamy zatem do początku wyliczanki pt.: „Któż winien?”, wytykając sobie wzajemnie błędy i usprawiedliwiając je albo kończąc na samych oskarżeniach” - zaznacza Pol. 

Ciekawe są także inne wnioski z raportu, nieco bardziej optymistyczne. Raport sugeruje bowiem również między innymi, że 84 proc. respondentów twierdzi, iż wie, jak należy segregować odpady. Okazuje się to jednym z największych pozytywów wśród postaw Polek i Polaków wobec środowiska. Autorzy raportu zaznaczają, że jest to obszar, w którym udało się wypracować proekologiczne zachowania i uczynić je powszechnymi.

Respondenci są zdania, że problemem katastrofy klimatycznej powinni zająć się przede wszystkim rządzący (55 proc.), koncerny energetyczne (50 proc.) oraz korporacje i biznes (38 proc.) – wskazuje badanie. „W duchu tego podejścia tegoroczna edycja raportu jest bardziej niż poprzednie adresowana do małych i dużych firm oraz instytucji. Powinna zainteresować menedżerów, poszukujących wiedzy, jak wdrażać zielone zmiany na poważnie i jak komunikować je swoim partnerom, klientom i pracownikom” – czytamy. 

Czytaj więcej

Planeta

Polacy zmęczeni zmianami klimatu? Nowy raport pokazuje zmianę nastrojów

Blisko połowa Polaków i Polek nie uważa, by stan środowiska był obecnie poważny. O ponad połowę s...

Polacy budują „pancerz psychiczny”. Badanie Kantar Polska i agencji Lata Dwudzieste

Jak wskazują autorzy raportu „Ziemianie Atakują!”, od 2019 roku Polacy konsekwentnie wskazywali zmianę klimatu i zanieczyszczenie środowiska jako jedne z najważniejszych zagrożeń dla świata, w którym żyjemy. Wyżej były jedynie wojny i konflikty zbrojne. Na przestrzeni czasu to się jednak zmieniło – w ocenie respondentów waga zagrożeń klimatycznych spadła, i to istotnie.  Mimo że tegoroczny raport wskazuje, że odsetek Polaków świadomych zmian klimatu wciąż jest znaczny, to jednocześnie pokazuje również, że udział tych, którzy obawiają się ich skutków, zmalał. Obecnie jest to 63 procent. Dla porównania – w 2020 roku odsetek ten wynosił 78 proc.