Latem mniej plaży, a więcej fiordów

Konsekwencje globalnego ocieplenia klimatu mocno wpływają na region Morza Śródziemnego i uderzają w turystykę, jedno z głównych źródeł dochodów krajów południa kontynentu.

Publikacja: 18.08.2023 15:58

Tego lata ogień trawił kilka regionów we Włoszech, oszczędzając Wenecję

Tego lata ogień trawił kilka regionów we Włoszech, oszczędzając Wenecję

Foto: Andrea Merola / Bloomberg

Szalejące pożary, ekstremalne fale upałów i inne anomalia pogodowe zmusiły w tym roku dziesiątki tysięcy turystów do zmiany planów wakacyjnych. Osoby odwiedzające kraje śródziemnomorskie tego lata wyjątkowo boleśnie odczuły skutki pogłębiającego się kryzysu klimatycznego.

Jak się szacuje, 20 tys. osób zostało ewakuowanych w wyniku pożarów na greckich wyspach Rodos, Krecie i Korfu, ogień trawił również kilka regionów we Włoszech oraz Portugalii, szereg krajów zmagało się z ekstremalnie wysokimi temperaturami. Według opinii naukowców to jedynie zapowiedź nadchodzących problemów. Zgodnie ze stanowiskiem World Weather Attribution wyjątkowo silne fale upałów na północnej półkuli nie wydarzyłyby się bez „absolutnie przytłaczającej” roli kryzysu klimatycznego.

Południe Europy i średnia globalna

Według opublikowanego w ubiegłym roku raportu autorstwa naukowców z Centrum Badań Klimatu i Atmosfery Cypryjskiego Instytutu oraz Instytutu Chemii Maxa Plancka, wschodnia część regionu Morza Śródziemnego i Bliski Wschód ocieplają się niemal dwukrotnie szybciej niż średnia światowa. Jeśli uda się zrealizować cele klimatyczne wynikające z porozumienia paryskiego, region ociepli się o 2 st. C. Podobnie przyszłość regionu ocenił raport Międzyrządowego Zespołu ds. Zmian Klimatu (IPCC), w którym kraje śródziemnomorskie zostały określone mianem „gorącego punktu” zmian klimatycznych, wyjątkowo podatnym na susze, erozję wybrzeży oraz ekstremalne fale upałów.

Nawet jedna czwarta PKB

Turystyka stanowi poważny element gospodarki regionu – w przypadku Grecji aż 25 proc. krajowego produktu brutto jest generowane przez tę branżę, a we Włoszech ok. 10 proc. Tymczasem według danych Europejskiej Komisji Podróży w tym roku liczba europejskich turystów, planujących podróż do krajów śródziemnomorskich latem i jesienią, spadła o 10 proc. w stosunku do tego samego okresu w ubiegłym roku.

Choć wśród najpopularniejszych kierunków nadal znalazły się Hiszpania, Włochy, Francja, Chorwacja i Grecja, to zauważalnie wzrosło zainteresowanie krajami takimi jak Czechy, Bułgaria, Irlandia i Dania, w których temperatury są nieco niższe niż na południu Europy, a anomalia pogodowe przytrafiają się rzadziej. Jak wskazują dane przedstawione przez Agencję Moody’s, „fale upałów mogą zmniejszyć atrakcyjność Europy Południowej jako kierunku turystycznego w dłuższej perspektywie lub przynajmniej zmniejszyć popyt latem, co będzie miało negatywne konsekwencje gospodarcze, biorąc pod uwagę znaczenie tego sektora”.

Dwie strony medalu

Turystyka, poza wspieraniem krajowych gospodarek, ma również niemały wpływ na pogłębiający się kryzys klimatyczny. Jak podaje Światowa Rada Podróży i Turystyki, sektor turystyczny generuje mniej więcej 10 proc. globalnych emisji gazów cieplarnianych. Niemal połowa wszystkich emisji z transportu pochodzi z globalnej turystyki. Według danych Światowej Organizacji Turystyki ONZ między 2016 a 2030 rokiem całkowite emisje z turystyki wzrosną o 25 proc. Nie ulega wątpliwości, że bez wdrożenia odpowiednich działań w zakresie zrównoważonego rozwoju branża będzie coraz silniej napędzała ocieplanie się klimatu, a część krajów, m.in. leżące nad Morzem Śródziemnym, będzie walczyła z coraz częstszymi i bardziej dotkliwymi konsekwencjami zmian klimatu. Właściwym kierunkiem zmian zapobiegających realizacji czarnych scenariuszy byłoby np. położenie nacisku na promowanie niskoemisyjnych środków transportu takich jak kolej zamiast podróży tanimi liniami lotniczymi na stosunkowo krótkich dystansach.

Choć w tym sezonie Hiszpania, Grecja i Włochy odnotowały bardzo wysoką liczbę turystów, to niszczycielskie pożary i temperatury przekraczające 40 st. C mogą już wkrótce wpłynąć na zmianę kierunków podróży.

Kiepskie wieści dla plażowiczów

Szacuje się, że w nadchodzących latach coraz bardziej rozwijać się będzie trend podróży przygodowych, obejmujących m.in. wycieczki w regiony górskie, omijając „przy okazji” takie typowe miejsca turystyczne jak centra miast czy plaże. Ale i takiej zmianie również sporo namieszać może zmieniający się klimat i związane z tym wydarzenia pogodowe, np. intensyfikacja pór deszczowych czy nieprzewidywalne opady śniegu.

Eksperci oceniają, że liczba turystów odwiedzających kraje śródziemnomorskie może nawet wzrosnąć, jednak najprawdopodobniej będą oni omijać szczyt sezonu, w którym słupki rtęci będą wskazywać niebezpiecznie wysokie temperatury.

Zyska nasz region

Jak wynika z najnowszej analizy Wspólnego Centrum Badawczego, w sytuacji wzrostu globalnych temperatur o 3 st. C lub 4 st. C latem południowe regiony przybrzeżne w Europie odnotują spadek liczby turystów na rzecz północnej części kontynentu. Cała Europa może spodziewać się w tej sytuacji przesunięcia sezonu turystycznego, ponieważ zainteresowanie turystów spadnie w lipcu, a wzrośnie w kwietniu.

Według badania Holiday Climate Index miejsca takie jak popularna obecnie Antalya w Turcji do końca stulecia będą w miesiącach letnich niebezpiecznie gorące, mogą jednak stać się doskonałymi miejscami na wypoczynek poza sezonem.

Szalejące pożary, ekstremalne fale upałów i inne anomalia pogodowe zmusiły w tym roku dziesiątki tysięcy turystów do zmiany planów wakacyjnych. Osoby odwiedzające kraje śródziemnomorskie tego lata wyjątkowo boleśnie odczuły skutki pogłębiającego się kryzysu klimatycznego.

Jak się szacuje, 20 tys. osób zostało ewakuowanych w wyniku pożarów na greckich wyspach Rodos, Krecie i Korfu, ogień trawił również kilka regionów we Włoszech oraz Portugalii, szereg krajów zmagało się z ekstremalnie wysokimi temperaturami. Według opinii naukowców to jedynie zapowiedź nadchodzących problemów. Zgodnie ze stanowiskiem World Weather Attribution wyjątkowo silne fale upałów na północnej półkuli nie wydarzyłyby się bez „absolutnie przytłaczającej” roli kryzysu klimatycznego.

Pozostało 84% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Planeta
Apel władz: dzieci nie mogą się bawić pianą morską. Może być groźna dla zdrowia
Planeta
Za nami najgorętszy dzień na Ziemi w historii pomiarów. Pada rekord za rekordem
Planeta
Zmiany klimatyczne w Rosji. Nowe dane klimatologów to zła wiadomość dla Kremla
Planeta
Największe słone jezioro w Serbii wyschło pierwszy raz w historii. Efekt upałów
Materiał Promocyjny
Mity i fakty – Samochody elektryczne nie są ekologiczne
Planeta
NATO: Rosja toczy „wojnę klimatyczną” z Zachodem. Zielony Ład na celowniku