Eksperci: Dziura ozonowa zniknie do 2060 roku

Według ekspertów z Panelu Oceny Naukowej Protokołu Montrealskiego, do 2066 roku warstwa ozonowa w górnej warstwie atmosfery może całkowicie powrócić do poziomu sprzed 1980 roku.

Publikacja: 18.01.2023 08:00

Eksperci: Dziura ozonowa zniknie do 2060 roku

Foto: AdobeStock

Naukowcy oceniają, że przywrócenie warstwy ozonowej będzie szczególnie istotnym krokiem w stronę walki z pogłębiającym się kryzysem klimatycznym. Według ich raportu oceniającego z ubiegłego roku, może to powstrzymać ocieplanie się Ziemi nawet o 0,5-1°C do końca stulecia.

Ubytki w warstwie ozonowej odkryto w maju 1985 roku. Wcześniej naukowcy ustalili, że niektóre chemikalia, np. chlorofluorowęglowodory, stosowane do produkcji aerozoli, mogą ją naruszać. We wrześniu 1987 roku osiągnięte globalne porozumienie, tzw. Protokół Montrealski, w ramach którego kraje zobowiązały się do eliminacji stosowania niemal 100 chemikaliów szkodliwych dla warstwy ozonowej. Jak wynika z najnowszego raportu dotyczącego postępów w realizacji Protokołu Montrealskiego, dotychczas na świecie zaprzestano stosowania niemal 99 proc. chemikaliów zubożających warstwę ozonową, co umożliwia jej regenerację.

Czytaj więcej

Protokół montrealski z 1987 wstrzymał katastrofę klimatyczną

Według najnowszych ustaleń naukowców, jeśli obecna polityka w tym zakresie będzie kontynuowana, to między 2040 a 2045 roku stan warstwy ozonowej powróci do poziomu sprzed 1980 roku. Nieco dłużej, bo do 2066 roku proces ten potrwa na Antarktydzie.

W raporcie stwierdzono, że od 2018 roku, po kilkuletnim wzroście, znacząco spadły globalne emisje chlorofluorowęglowodoru-11 (CFC-11), wykorzystywanego przez lata jako czynnik chłodniczy oraz element pianek izolacyjnych. Spora część emisji pochodziła ze wschodnich Chin. Od 1993 roku o 11,5 proc. spadła zawartość chloru w stratosferze, a ilość bromu obniżyła się od 1999 roku o 14,5 proc.

Naukowcy zauważyli również, że plany ochłodzenia Ziemi poprzez wprowadzenie do górnej atmosfery aerozoli, mających odbić światło słoneczne, są ryzykowne i mogą doprowadzić do rozrzedzenia warstwy ozonowej. Zasugerowali kontynuację badań nad nowymi technologiami, takimi jak geoinżynieria.

Warstwa ozonowa jest wyjątkowo istotna, gdyż pełni dwie ważne role w ekosystemie – chroni Ziemię przed szkodliwym promieniowaniem ultrafioletowym słońca oraz pochłania promieniowanie podczerwone, zatrzymując ciepło w troposferze. Naruszona warstwa ozonowa prowadzi do m.in. większego ryzyka zachorowania na raka skóry oraz obniżenia odporności organizmu.

Zdaniem sekretarza generalnego Światowej Organizacji Meteorologicznej (WMO) Petteriego Taalasa, sukces w zakresie wycofywania szkodliwych dla warstwy ozonowej chemikaliów należy przełożyć na działania związane z odejściem od paliw kopalnych.

Naukowcy oceniają, że przywrócenie warstwy ozonowej będzie szczególnie istotnym krokiem w stronę walki z pogłębiającym się kryzysem klimatycznym. Według ich raportu oceniającego z ubiegłego roku, może to powstrzymać ocieplanie się Ziemi nawet o 0,5-1°C do końca stulecia.

Ubytki w warstwie ozonowej odkryto w maju 1985 roku. Wcześniej naukowcy ustalili, że niektóre chemikalia, np. chlorofluorowęglowodory, stosowane do produkcji aerozoli, mogą ją naruszać. We wrześniu 1987 roku osiągnięte globalne porozumienie, tzw. Protokół Montrealski, w ramach którego kraje zobowiązały się do eliminacji stosowania niemal 100 chemikaliów szkodliwych dla warstwy ozonowej. Jak wynika z najnowszego raportu dotyczącego postępów w realizacji Protokołu Montrealskiego, dotychczas na świecie zaprzestano stosowania niemal 99 proc. chemikaliów zubożających warstwę ozonową, co umożliwia jej regenerację.

2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Planeta
El Niño zanika. Eksperci: to cisza przed burzą. „Rekordowy sezon huraganów”
Planeta
Dzień Ziemi 2024: świat przegrywa walkę z plastikiem. Zatrważające dane
Planeta
Groźne dla klimatu gazy wciąż przemycane do Europy. Można je kupić w internecie
Planeta
Za nami wyjątkowo ciepły marzec. W Polsce padł kolejny rekord – upał jak latem
Planeta
Zmiany klimatyczne i zanieczyszczenie plastikiem napędzają się wzajemnie