Gospodarka obiegu zamkniętego. Czy polskie firmy są gotowe na transformację?

Firmy muszą strategiczne spojrzeć na swoją działalność i zastanowić się czy to, jak dziś działają, będzie konkurencyjne za kilka lat, czy będzie zgodne z nowymi wymaganiami, w tym związanymi z GOZ – mówi Aleksandra Surdykowska z firmy Stena Recycling.

Publikacja: 28.03.2025 11:43

Aleksandra Surdykowska, Head of Marketing Communications & ESG w firmie Stena Recycling.

Aleksandra Surdykowska, Head of Marketing Communications & ESG w firmie Stena Recycling.

Foto: Stena Recycling

Gospodarka cyrkularna to jeden z kluczowych trendów we współczesnym biznesie. Wciąż jednak wiele firm stoi przed wyzwaniami związanymi z wprowadzeniem w życie nowego modelu działania. Z badania „Potencjał gospodarki obiegu zamkniętego. Wykorzystanie surowców wtórnych przez przedsiębiorstwa produkcyjne”, opracowanego przez Politykę Insight we współpracy ze Stena Recycling wynika, że zaledwie 37% ankietowanych firm deklaruje działania związane z GOZ, podczas gdy 63% nie podejmuje takich inicjatyw.

Najczęstsze praktyki wdrażane przez firmy to ponowne wykorzystanie odpadów i opakowań (45,7%) oraz segregacja odpadów/śmieci (26,3%). Recykling stosuje jedynie 14,3% badanych. Czy polskie firmy są gotowe na transformację w kierunku GOZ i jakie wyzwania stoją przed biznesem? O tym rozmawiamy z Aleksandrą Surdykowską, Head of Marketing Communications & ESG w firmie Stena Recycling.

Czy polskie przedsiębiorstwa są gotowe na transformację w kierunku cyrkularnych modeli biznesowych? Jakie zmiany są kluczowe, aby stało się to powszechne?

Kluczowe dla firm i ich rozwoju w tym kierunku jest mówiąc wprost, „przemyślenie biznesu” i redefinicja jego założeń. Firmy muszą strategiczne spojrzeć na swoją działalność i zastanowić się czy to, jak dziś działają, będzie konkurencyjne za kilka lat, zgodne z nowymi trendami i zgodne z nowymi wymaganiami, także związanymi z GOZ. 

Jednym z kluczowych aspektów powinna być analiza wykorzystywanych surowców – czy dostęp do nich nie będzie ograniczony i jaki mają wpływ środowiskowy.

Niezbędne jest uwzględnienie perspektywy konsumentów: czy nasz biznes, produkt, usługa, będzie atrakcyjny dla coraz bardziej świadomych i wymagających Klientów. To powinien być element diagnozy organizacji, punkt wyjścia i punkt zwrotny dla przemodelowania w kierunku cyrkularności. Dla upowszechniania podejścia w duchu GOZ niezwykle istotna jest współpraca – zarówno wewnątrz organizacji, jak i z otoczeniem biznesowym. Nie da się zamknąć obiegu materiałów w ramach jednej firmy, dlatego coraz więcej przedsiębiorstw decyduje się na partnerstwa, które umożliwiają efektywny odzysk surowców i tworzenie produktów z recyklingu. Stąd w przestrzeni publicznej w kontekście GOZ pojawia się coraz częściej pojęcie „symbiozy przemysłowej”, czyli współpracy z różnymi grupami interesariuszy i dyskusja ze światem nauki na temat innowacyjnych rozwiązań.

Czytaj więcej

Ekologiczna transformacja opakowań nakręca innowacje

Czy gospodarka cyrkularna to przyszłość tylko dla dużych firm, czy również mniejsze przedsiębiorstwa mogą skutecznie wdrażać jej założenia?

Rozwiązania GOZ może wdrażać każde przedsiębiorstwo niezależnie od wielkości czy branży, w której działa. Podejście rekomendowane przez Platformę GOZ2030, której jesteśmy partnerem, mówi o tym, że rozwiązania cyrkularne są możliwe do wdrożenia właściwie na każdym etapie łańcucha wartości przedsiębiorstwa: od projektowania, poprzez zakupy, produkcję, dystrybucję, logistykę i transport aż po koniec cyklu, czyli zarządzanie odpadami.

Kluczowe jest myślenie o cyklu życia produktu już na etapie jego projektowania – upraszczanie konstrukcji, umożliwienie łatwej naprawy czy ponownego użycia. 

Coraz częściej firmy przechodzą też na model „Product as a Service”, czyli zamiast sprzedaży produktu oferują jego wynajem lub subskrypcję. Na końcu łańcucha mamy recykling, który jest oczywistym elementem gospodarki obiegu zamkniętego. Istotne jest podniesienie jego efektywności, skrócenie łańcuchów dostaw, dbanie o dobrą jakość recyklatów i budowanie dla nich rynku.

Stena Recycling od lat angażuje się w promowanie gospodarki cyrkularnej. Jakie wnioski płyną z dotychczasowych edycji konkursu Stena Circular Economy Award? Widać zmianę w podejściu firm?

Zdecydowanie tak. Widzimy, że wdrażanie cyrkularnych rozwiązań nie jest wyłącznie domeną dużych koncernów. Coraz więcej polskich firm modyfikuje swoje modele biznesowe, dostrzegając w gospodarce cyrkularnej nie tylko konieczność, ale i realną wartość biznesową. Na rynku pojawia się również wiele innowacyjnych start-upów, które opierają swoje modele biznesowe na zasadach GOZ. Firmy te działają w obszarach współdzielenia, regeneracji czy ponownego użycia i coraz częściej nawiązują współpracę z większymi podmiotami, co pozwala na skalowanie cyrkularnych rozwiązań. Ponadto widzimy coraz większe zainteresowanie firm tematyką GOZ – rośnie liczba zapytań o ekspertyzę w zakresie zamykania obiegu materiałów, a nasze materiały edukacyjne, e-booki i webinary, cieszą się dużym zainteresowaniem. Dodam też, że w tym roku nagradzamy liderów już 8. edycji konkursu SCEA. Tegorocznych laureatów poznamy podczas Kongresu GOZ już 2 kwietnia.

GOZ
Trudny rok dla ROP w Polsce
Panel Transformacji Energetycznej
Czas na szeroką debatę o transformacji energetycznej
GOZ
Pudełka coraz częściej stają się ważniejsze od ich zawartości
Materiał Partnera
Czas na wydajny i sprawiedliwy system ROP
GOZ
Meble z łopat turbin i kosmetyki z czerstwego chleba ratują świat
Materiał Partnera
Kroki praktycznego wdrożenia i operowania projektem OZE w wymiarze lokalnym
Materiał Partnera
Ekologiczna transformacja opakowań nakręca innowacje
Materiał Promocyjny
Suzuki Moto Road Show już trwa. Znajdź termin w swoim mieście