Znów będą strzelać do wilków? UE chce obniżyć poziom ochrony tych zwierząt

Komisja Europejska zaproponowała obniżenie statusu ochronnego wilka w Konwencji Berneńskiej. Zwierzęta mogą przez to stracić status skutkujący zakazem polowań.

Publikacja: 23.12.2023 06:58

Znów będą strzelać do wilków? UE chce obniżyć poziom ochrony tych zwierząt

Foto: AdobeStock

Jak podaje agencja Reutera, jeżeli Unia Europejska przystanie na propozycję Komisji Europejskiej, która rozluźnia obowiązujące obecnie zasady, wilki mogą stracić status gatunku ściśle chronionego. Powód? Rosnąca na naszym kontynencie populacja tych drapieżników oraz stwarzane przez nie zagrożenie.

Czytaj więcej

Ekolodzy przeciw zabijaniu wilków w Europie

KE chce obniżyć ochronę wilków. Będą „chronione”, a nie „ściśle chronione”?

Obecnie żyjące na terenie Unii Europejskiej wilki są gatunkiem ściśle chronionym na mocy dyrektywy siedliskowej UE oraz konwencji berneńskiej. Co to oznacza? Łapanie i zabijanie tych zwierząt jest surowo zabronione. Wyjątkiem są jedynie sytuacje, w których dochodzi do zagrożenia życia bądź zdrowia ludzi, a także zwierząt gospodarskich.

Obecne zasady dotyczące wilków mogą jednak za jakiś czas się zmienić. Komisja Europejska zaproponowała bowiem obniżenie statusu ochronnego wilka w Konwencji Berneńskiej. Jeśli status zostanie obniżony ze „ściśle chronionego” do "chronionego", zwierzęta te częściowo stracą ochronę. Dostosowanie statusu ochronnego wilka w Konwencji Berneńskiej, które Radzie ds. Środowiska zaproponowała Komisja Europejska, wymaga jednak większości kwalifikowanej w Radzie UE ds. Środowiska. Konwencja Berneńska zbierze się dopiero w listopadzie 2024 roku. Umawiającymi się stronami są m.in. UE i jej państwa członkowskie. 

Jeżeli w UE będzie większość opowiadająca się za obniżeniem statusu ochronnego, a Konwencja Berneńska zatwierdzi wniosek, Komisja Europejska będzie mogła dostosować także status ochronny wilków w dyrektywie siedliskowej. To jednak może zająć trochę czasu.

„Zmiana statusu wilka w ramach Konwencji Berneńskiej, pod warunkiem uzyskania zgody państw członkowskich UE i innych stron Konwencji Berneńskiej, jest warunkiem wstępnym jakiejkolwiek podobnej zmiany jego statusu na poziomie UE. Propozycja w dużej mierze odpowiada stanowisku wyrażonemu przez Parlament Europejski w rezolucji z dnia 24 listopada 2022 r. Komisja w dalszym ciągu wzywa władze krajowe i lokalne do podjęcia niezbędnych działań w obecnych ramach, przy wsparciu UE, dając im jednocześnie jasną perspektywę dalszej elastyczności zarządzania, jeżeli istniejące możliwości okażą się niewystarczające” – podaje Komisja Europejska.

Propozycja Unii Europejskiej spowodowana jest rosnąca w Europie populacja wilków oraz stwarzane przez nie zagrożenie.

Jak podkreśliła Ursula von der Leyen, przewodnicząca KE, „przywrócenie populacji wilka i zwiększenie jego liczebności to dobra wiadomość dla bioróżnorodności, ale koncentracja watah wilków w niektórych regionach Europy stała się realnym zagrożeniem – szczególnie dla zwierząt gospodarskich”. - By aktywniej zarządzać krytycznymi skupiskami wilków, władze lokalne domagały się większej elastyczności. Powinniśmy to ułatwić na poziomie europejskim, a proces rozpoczęty przez Komisję jest ważnym krokiem. Jestem przekonana, że możemy znaleźć i znajdziemy ukierunkowane rozwiązania w celu ochrony zarówno różnorodności biologicznej, jak i źródeł utrzymania na obszarach wiejskich - powiedziała, dodając, że KE „będzie w dalszym ciągu wspierać władze krajowe i lokalne w formie środków finansowych i wytycznych mających na celu promowanie współistnienia wilka i ogólnie dużych drapieżników”. 

Do sprawy odniósł się we wpisie opublikowanym na Twitterze między innymi Janusz Wojciechowski, komisarz ds. rolnictwa. Jak zauważył rolnicy sygnalizowali, że powrót wilków stworzył poważne wyzwania w wielu obszarach, szczególnie dla zwierząt wypasanych. „Dobra wiadomość dla rolników i społeczności wiejskich! Komisja proponuje zmianę międzynarodowego statusu wilków z 'ściśle chronionego' na 'chroniony' w oparciu o nowe dane dotyczące zwiększonej populacji i skutków” – czytamy we wpisie Wojciechowskiego w serwisie X. 

Czytaj więcej

Niemcy i UE dyskutują o redukcji populacji wilków

Aktywiści protestują. Wystosowali list otwarty ws. wilków do Ursuli von der Leyen

Aktywiści ekologiczni przyglądają się z niepokojem krokom, które podejmuje Komisja Europejska. „Od września tego roku spoglądamy z niepokojem w stronę Brukseli, ponieważ wtedy to Komisja Europejska bez żadnych merytorycznych podstaw oskarżyła wilki o to, że stanowią zagrożenie dla niezabezpieczonych zwierząt gospodarskich, a nawet ludzi (podczas gdy przykładowo w Polsce nie doszło do śmiertelnego ataku wilka na człowieka od II WŚ!) i ogłosiła konsultacje społeczne w tej sprawie, nie kryjąc, że ich celem jest zmiana statusu ochronnego wilka” – czytamy w oświadczeniu na stronie internetowej Greenpeace Polska, organizacji działającej na rzecz ochrony środowiska. 

Jak zaznaczają działacze, „sytuacja tego cennego dla środowiska drapieżnika, który jest gatunkiem parasolowym (co oznacza, że chroniąc go, chronimy też inne gatunki występujące na tych samych terenach) dzięki wieloletnim staraniom rządów europejskich, organizacji pozarządowych (w tym oczywiście Fundacji WWF Polska) oraz obywateli i naszych darczyńców, uległa poprawie”. „Udało się, odtworzyć populacje wilka na wielu obszarach Europy! Gatunek powrócił na tereny, na których nie był widziany dziesiątki, a nawet i setki lat. Tam, gdzie wilk pojawił się po latach nieobecności, ludzie po prostu odwykli od zabezpieczania stad swoich zwierząt i nie wiedzą, jak się zachowywać. Naszym zdaniem w pierwszej kolejności należy wprowadzać znane już od lat, przynoszące skutek i wypróbowane na innych obszarach działania prewencyjne” – dodano.

Zdaniem Greenpeace KE chce zmieniać status ochronny wilka, podczas gdy niezależne badania pokazują, że co trzeci obywatel Unii Europejskiej chce ścisłej ochrony tego gatunku. „Badania przeprowadzone w listopadzie tego roku w 10 państwach członkowskich dotyczących postrzegania dużych drapieżników przez przedstawicieli społeczności żyjących na obszarach wiejskich, jednoznacznie potwierdzają, że jest duże poparcie ludzi dla ścisłej ochrony wilków w Unii Europejskiej” – czytamy. Działacze wskazują na dane – 72 proc. respondentów ma uważać, że duże drapieżniki powinny żyć w Europie. 68 proc. badanych osób ma być zaś zdania, że gatunki dużych drapieżnych ssaków powinny być w dalszym ciągu objęte ścisłą chronioną gatunkową. „W Polsce odsetek osób żyjących na obszarach wiejskich wspierających ścisłą ochroną gatunkową dużych drapieżników jest jeszcze wyższy i wynosi 73 proc.” – podkreślono.

Organizacja wystosowała do Ursuli von der Leyen, przewodniczącej KE, list otwarty w sprawie decyzji dotyczącej potencjalnej zmiany statusu ochronnego wilka.  Podkreślono w nim między innymi, że wilki stanowią integralną część dziedzictwa naturalnego Europy, odgrywając kluczową rolę w utrzymaniu równowagi ekosystemów i różnorodności biologicznej. „Przywrócenie wilka na wielu obszarach Europy stanowi sukces ochrony przyrody. Wilk jest i powinien być gatunkiem chronionym” – podkreślono, nalegając, by podczas przygotowywania decyzji Komisji Europejskiej „poważnie potraktować zalecenia szeroko reprezentowanego społeczeństwa obywatelskiego”. 

Czytaj więcej

Fałszywy obraz złego wilka. Aktywiści apelują do mediów

Wilków w Europie jest coraz więcej 

Z opublikowanej analizy wynika, że w ciągu ostatnich dwóch dekad populacja wilków znacząco wzrosła i zajmuje coraz większe terytoria. Szacunki wskazują, że na terenie 23 państw członkowskich UE żyje obecnie około 20,3 tys. wilków. Zeszłoroczne szacunki wskazywały na 19,4 tys. W 2012 roku Wspólnotę miało zamieszkiwać zaś około 11,1 tys. tych drapieżników. Wilki żyją we wszystkich państwach członkowskich UE z wyjątkiem Irlandii, Cypru i Malty. Stada rozrodcze znajdują się w 23 krajach.

Decyzja w sprawie zmiany statusu ochrony wilków należy do państw członkowskich. Po przyjęciu wniosek zostanie przedłożony przez UE Stałemu Komitetowi Konwencji Berneńskiej. Zależnie od decyzji, w Radzie i Stałym Komitecie Konwencji Berneńskiej Komisja byłaby w stanie zaproponować dostosowanie statusu ochronnego wilka w UE.

Jak podaje agencja Reutera, jeżeli Unia Europejska przystanie na propozycję Komisji Europejskiej, która rozluźnia obowiązujące obecnie zasady, wilki mogą stracić status gatunku ściśle chronionego. Powód? Rosnąca na naszym kontynencie populacja tych drapieżników oraz stwarzane przez nie zagrożenie.

KE chce obniżyć ochronę wilków. Będą „chronione”, a nie „ściśle chronione”?

Pozostało 96% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Zwierzęta
Bocianie gniazdo usunięto ze słupa energetycznego. PGE wyjaśnia sprawę
Zwierzęta
Kiedyś były wszędzie, dziś grozi im wyginięcie. Polska wydała wojnę tym ptakom
Zwierzęta
W Kampinoskim Parku Narodowym odkryto nowe gatunki nietoperzy
Zwierzęta
Wilczaki opanowały Europę. Czy „wilki hybrydowe” staną się zagrożeniem?
Zwierzęta
Na Warmii zabito łosia. W polowaniu brał udział kandydat na prezydenta Olsztyna