Okres wegetacyjny to część roku, kiedy roślinność może się rozwijać ze względu na dostateczną ilość wilgoci i ciepła – w tym czasie zachodzą w niej najbardziej intensywne procesy rozwojowe. Wraz ze wzrostem globalnych temperatur, będących konsekwencją zmian klimatu, okres ten coraz bardziej wydłuża się. Drzewa rosnące w chłodniejszych obszarach korzystają z tego – dłuższy sezon wegetacyjny sprawia, że ich słoje są dużo grubsze niż dotychczas, a sama wysokość drzew jest większa. Nie oznacza to jednak niestety, że drzewa stają się silniejsze, wręcz przeciwnie – czyni je to słabszymi strukturalnie.
Czytaj więcej
Według badania ponad 1000 gatunków rosnących w miastach drzew, takich jak dęby, klony, topole, wiązy, sosny i kasztany, są zagrożone przez ocieplający się klimat.
Okres wegetacyjny jest coraz dłuższy
Słoje drzew są produktem sezonu wegetacyjnego, który w środowiskach umiarkowanych i borealnych trwa od wiosny do jesieni. Ich grubość zależy od kombinacji rozmaitych czynników właściwych dla drzewa – gatunku czy właściwości genetycznych – oraz od czynników środowiskowych – rodzaju gleby, nasłonecznienia, klimatu i występowania innych roślin.
U niektórych gatunków – zwłaszcza drzew iglastych – odróżnienie od siebie słojów jest stosunkowo łatwe. Wynika to z faktu, że w okresie wegetacyjnym drzewo wytwarza dwa rodzaje drewna, charakteryzujące się komórkami o różnych formach i funkcjach. Wiosną drzewo wytwarza wiele dużych, jasnych komórek o cienkiej ścianie komórkowej – ta część słoja rocznego nazywana jest „wczesnym drewnem”. Późnym latem wzrost zaś spowalnia. Komórki stają się mniejsze, ale ich ściany stają się grubsze. To tzw. „późne drewno”.
Charakterystyka komórek drewna jest szczególnie ważna ze względów ekologicznych i ekonomicznych. Po pierwsze, ściany komórkowe drewna magazynują większość dwutlenku węgla asymilowanego z atmosfery przez drzewa – grubsza ściana komórkowa oznacza więc, że drzewo pochłania większą ilość CO2. Po drugie, stosunek liczby komórek drewna wczesnego do drewna późnego decyduje o ogólnej gęstości drewna, a co za tym idzie – także o jego potencjalnej wartości użytkowej i surowcowej.
