Niepokojące zmiany na Grenlandii w ciągu zaledwie pięciu lat. Badacze ostrzegają

Pokrywa lodowa Grenlandii reaguje na zmiany klimatu - powstające w niej szczeliny powiększają się szybciej niż dotąd zakładano. Naukowcy opublikowali wyniki nowych badań ukazujące zmiany, które zaszły na przestrzeni zaledwie pięciu lat.

Publikacja: 06.02.2025 04:54

Pokrywa lodowa Grenlandii pęka szybciej niż wcześniej sądzono / zdjęcie ilustracyjne

Pokrywa lodowa Grenlandii pęka szybciej niż wcześniej sądzono / zdjęcie ilustracyjne

Foto: Africa2008 / Adobe Stock

Badaniami kierował doktor Tom Chudley z Wydziału Geografii Uniwersytetu w Durham. W skład zespołu badawczego weszli również naukowcy z uniwersytetów amerykańskich. Wyniki badań opublikowano 3 lutego w czasopiśmie naukowym „Nature Geoscience”. Można przeczytać o nich również w komunikacie zamieszczonym na stronie internetowej Uniwersytetu w Durham. 

Grenlandia: pokrywa lodowa pęka szybciej niż zakładano

Zakrojone na szeroką skalę badania dotyczyły pokrywy lodowej Grenlandii, a dokładnie jej szczelin.

Naukowcy przeanalizowali ponad 8 tysięcy trójwymiarowych map powierzchni, które zostały stworzone przy użyciu zdjęć satelitarnych o wysokiej rozdzielczości. Na ich podstawie odkryli, że od 2016 do 2021 roku, czyli w okresie pięciu lat, znacznie wzrosła powierzchnia i głębokość szczelin na szybko płynących krawędziach pokrywy lodowej Grenlandii. Szczeliny stają się szersze i głębsze w miejscach, w których lód przepływa szybciej z powodu wyższej temperatury powietrza i morza.

Wyniki badań świadczą o tym, że szczeliny powiększają się szybciej niż wcześniej zakładano. Naukowców nie zaskoczyło samo zjawisko, a jedynie wspomniana szybkość, z jaką ono postępuje. Tom Chudley, cytowany przez brytyjskiego „Guardiana”, przyznał, że jedno z wcześniejszych badań ukazywało te zmiany na przestrzeni dekad, tymczasem ostatnie pokazuje je na przestrzeni pięciu lat.

Liczba szczelin w pokrywie lodowej Grenlandii gwałtownie rośnie

Na podstawie badań stwierdzono, że w niektórych obszarach na skraju pokrywy lodowej Grenlandii, w miejscach, gdzie styka się ona z morzem, liczba szczelin wzrosła o 25 proc. (z marginesem błędu plus/minus 10 proc.). Jednocześnie w badanym okresie nastąpiło zmniejszenie liczby szczelin na Sermeq Kujalleq – najszybciej płynącym lodowcu na Grenlandii, co zrekompensowało wspomniane wzrosty.

Ostatecznie wzrost liczby szczelin w pokrywie lodowej w badanym okresie wyniósł 4,3 proc. (z marginesem błędu plus/minus 5,9 proc.). Od tego czasu jednak prędkość przepływu Sermeq Kujalleq zaczęła ponownie wzrastać. Może to oznaczać, że okres równowagi między powiększaniem się szczelin w pokrywie lodowej a ich zamykaniem dobiegł już końca. 

Czytaj więcej

Powierzchnia oceanów coraz cieplejsza. Naukowcy dowiedli, że wzrost temperatury przyspieszył o 400 proc.

Pokrywa lodowa Grenlandii i jej wpływ na poziom mórz

Jak przyznał współautor badań, profesor Ian Howat, cytowany przez serwis EurekAlert!, powiększające się szczeliny w pokrywie lodowej Grenlandii uruchamiają kolejne mechanizmy, które w efekcie przyspieszają rozpad gór lodowych do oceanu. To z kolei może zwiększyć szybkość przepływu lodu i skutkować powstaniem większej liczby głębszych szczelin, co przyspieszy topnienie lodu na Grenlandii.

Topnienie to już przyczyniło się do wzrostu poziomu morza o ok. 1,4 cm od 1992 roku. Zdaniem naukowców, do 2100 wzrost ten może wynieść 30 cm. Natomiast gdyby stopieniu uległa cała pokrywa lodowa – wzrost sięgnąłby 7 m.

Naukowcy mają nadzieję, że wyniki ich badań okażą się pomocne przy dalszym prognozowaniu zachowań pokrywy lodowej Grenlandii. Jednocześnie wskazują, że wykorzystane przez nich dotychczas mapy powierzchni o wysokiej rozdzielczości mogą znaleźć zastosowanie w kolejnych badaniach i przyczynić się tym samym do dokładniejszego prognozowania wzrostu poziomu mórz.

Badaniami kierował doktor Tom Chudley z Wydziału Geografii Uniwersytetu w Durham. W skład zespołu badawczego weszli również naukowcy z uniwersytetów amerykańskich. Wyniki badań opublikowano 3 lutego w czasopiśmie naukowym „Nature Geoscience”. Można przeczytać o nich również w komunikacie zamieszczonym na stronie internetowej Uniwersytetu w Durham. 

Grenlandia: pokrywa lodowa pęka szybciej niż zakładano

Pozostało jeszcze 89% artykułu
Zwierzęta
Niepokojące zachowania trzmieli. Obserwacje ekologów potwierdzają obawy naukowców
Materiał Promocyjny
Koszty leczenia w przypadku urazów na stoku potrafią poważnie zaskoczyć
Zwierzęta
Nietypowe narodziny małych żab. Ich ojcowie pokonali 11 tysięcy kilometrów
Oceany i lodowce
Powierzchnia oceanów coraz cieplejsza. Naukowcy dowiedli, że wzrost temperatury przyspieszył o 400 proc.
Oceany i lodowce
Zmiany klimatu zagrożeniem dla największych portów naftowych. „Ironia losu”
Oceany i lodowce
Lodowce topnieją w zastraszającym tempie. Wyniki raportu