Polska krajem o niskim poziomie więzi z naturą. Kto na czele rankingu?

Badanie, którego wyniki opublikowano w czasopiśmie naukowym „Ambio”, objęło 57 tysięcy osób z 61 państw na całym świecie. Naukowcy przeanalizowali w nim, w jaki sposób czynniki społeczne, ekonomiczne, geograficzne i kulturowe wpływają na tzw. „poczucie więzi z naturą”. Polska, razem z kilkoma innymi państwami Europy, zajęła miejsce pod koniec zestawienia.

Czytaj więcej

Klimat i ludzie

Jak zmieniła się wieź ludzi z przyrodą przez ostatnie 220 lat? Wyniki badania

Od początku XIX wieku więź człowieka z przyrodą osłabła o ponad 60 proc. — wynika z analizy opubl...

Więź Polaków z naturą słabnie. Badanie w 61 państwach 

Choć w rankingu krajów, dotyczącym więzi człowieka z naturą, Polska uplasowała się wyżej niż wiele wysoko rozwiniętych państw – zajmując 45. miejsce – to nadal znajduje się w grupie krajów, których obywatele mają relatywnie słabe poczucie więzi z przyrodą. Dla porównania, wśród państw europejskich najwyżej znalazły się Chorwacja i Bułgaria – odpowiednio na 7. i 9. pozycji – a Francja zajęła miejsce 19. 

Na czele światowego zestawienia znalazł się natomiast Nepal, uznany przez autorów badania za kraj o najwyższym poziomie więzi z naturą. Kolejne miejsca zajęły Iran, Republika Południowej Afryki, Bangladesz oraz Nigeria. W pierwszej dziesiątce są także Chile, Chorwacja, Ghana, Bułgaria i Tunezja.

Na końcu listy uplasowały się natomiast Hiszpania – która zajęła ostatnie, 61. miejsce – a także Japonia, Izrael, Niemcy, Kanada, Holandia oraz Wielka Brytania, która zajęła 55. pozycję.

Od czego jednak zależy to, jak silną mamy więź z naturą? W swoim badaniu na to pytanie próbowali odpowiedzieć brytyjscy naukowcy. 

Czytaj więcej

Lasy

Setki drzew do wycinki na Helu. W planach nowa inwestycja, mieszkańcy oburzeni

Z Półwyspu Helskiego – w związku z budową nowego kompleksu wypoczynkowego – ma zostać wycięte pon...

Urbanizacja i technologia oddalają nas od przyrody

Zespół badawczy kierowany przez prof. Milesa Richardsona z University of Derby wykazał, że najistotniejszym czynnikiem wpływającym na silne poczucie więzi z naturą jest wysoki poziom duchowości w społeczeństwie. „Społeczeństwa bardziej religijne i kultury, w których wiara jest ważniejsza niż nauka, wykazywały większe poczucie związku z przyrodą” – stwierdził Richardson.

Badacze odnotowali również, że wskaźnik „łatwości prowadzenia działalności gospodarczej” – opracowany na podstawie miernika Banku Światowego – korelował negatywnie z więzią z naturą. Oznacza to tyle, że im bardziej „przyjazny biznesowi” kraj, tym słabsze w nim jest poczucie bliskości z przyrodą.

Naukowcy wskazują także, że niski poziom więzi z naturą jest powiązany z wysokim stopniem urbanizacji, wyższymi dochodami i intensywnym korzystaniem z internetu. „Więź z naturą nie dotyczy tylko tego, co robimy, ale także tego, jak myślimy, czujemy i jak postrzegamy swoje miejsce w świecie przyrody” – wyjaśnia profesor Richardson. Ekspert dodaje również, że „konieczne jest ponowne zintegrowanie natury z codziennym życiem społecznym i gospodarczym”. „Jak ponownie wprowadzić naturalne myślenie do naszego bardzo technologicznego świata? Trudno zmienić kulturę, ale chodzi o włączenie wartości natury do naszego dobrostanu – uczynienie jej czymś szanowanym, niemal świętym” – zaznacza. 

W ocenie Richardsona, istotnym krokiem mogłoby być wykorzystanie środowiska naturalnego w leczeniu chorób psychicznych i fizycznych, uwzględnianie praw przyrody w systemach prawnych oraz włączanie kwestii ekologicznych do decyzji biznesowych. „Wciąż potrzebujemy funkcjonującej gospodarki. Możemy jednak zmienić sposób, w jaki prowadzimy biznes – wprowadzić naturę do sal zarządów, uczynić ją interesariuszem, a nie tylko zasobem” – podkreśla naukowiec. 

Eksperci dodają również, że przywrócenie więzi z naturą w społeczeństwach miejskich wymaga czegoś więcej „niż tylko tworzenia parków”. „Nie chodzi jedynie o zbudowanie parku. Jak stworzyć »świętą przyrodę miejską«? To musi sięgać dużo głębiej” – podkreślają. 

Czytaj więcej

Zdrowie

Kryzys klimatyczny i bioróżnorodności to globalny stan zagrożenia zdrowia

Na łamach ponad 200 czasopism medycznych ukazał się artykuł, w którym eksperci wzywają Światową O...

Jak zmieniła się więź ludzi z przyrodą przez ostatnie 220 lat?

Z analizy opublikowanej w czasopiśmie naukowym „Earth” w sierpniu – także przeprowadzonej przez zespół Richardsona – wynikało, że od początku XIX wieku więź człowieka z przyrodą osłabła o ponad 60 proc. Eksperci ostrzegali wówczas, że jeśli nie podejmiemy działań, trend ten będzie się pogłębiał. 

Naukowcy zaznaczali wtedy, że ich modele badawcze przewidują, iż w przyszłości będzie dochodziło do dalszego spadku „doświadczenia obcowania” z przyrodą. Przyczyna? Między innymi brak zieleni w miastach oraz zanikanie postawy sprzyjającej kontaktowi z przyrodą, którą rodzice w przeszłości przekazywali swoim dzieciom.

Jak pokazują badania, to właśnie więź rodziców z naturą jest najważniejszym czynnikiem decydującym o tym, czy ich dzieci rozwiną bliską relację z otaczającym je światem przyrody. „Więź z naturą jest obecnie uznawana za kluczową, pierwotną przyczynę kryzysu środowiskowego” – podkreślał Richardson. „Ma ona zasadnicze znaczenie również dla naszego zdrowia psychicznego. Łączy dobrostan człowieka i przyrody. Aby zmienić relację społeczeństwa z naturą, potrzebna jest transformacyjna zmiana” – zauważał.