Raport: realizacja celów klimatycznych nierealna? Globalne zapóźnienie rośnie

Od początku rewolucji przemysłowej średnia globalna temperatura wzrosła o ok. 1,2°C, a jej dalszy wzrost wydaje się coraz bardziej nieunikniony. Zdaniem Światowej Organizacji Meteorologicznej (WMO), rok 2023 niemal na pewno zostanie uznany za najcieplejszy rok od momentu rozpoczęcia pomiarów, z uwagi na najwyższą średnią globalną temperaturę w historii oraz rekordowo niski poziom lodu na Antarktydzie.

Realizacja celów klimatycznych zagrożona 

Nowy raport „State of Climate Action 2023” stworzony wspólnie przez wiele organizacji klimatycznych i opublikowanym przez World Resources Institute ostrzega, że świat zboczył ze ścieżki dążenia do utrzymania wzrostu globalnej temperatury na poziomie 1,5°C, a czas na wdrażanie bardziej zdecydowanych działań nieubłaganie się kończy. Autorzy zbadali, jaka skala rozwiązań jest konieczna, aby zrealizować światowe cele klimatyczne na rok 2030 oraz 2050.

W analizie wzięto pod uwagę 42 elementy kluczowe dla walki z pogłębiającym się kryzysem klimatycznym. Okazało się, że działania dotyczące zaledwie jednego z nich są na poziomie zgodnym z osiągnięciem globalnego celu klimatycznego.

Według raportu optymistycznie wygląda jedynie kwestia udziału pojazdów elektrycznych w sprzedaży samochodów osobowych. Szacuje się, że od 2020 roku ich sprzedaż wzrosła ponad trzykrotnie. Według danych Międzynarodowej Agencji Energetycznej, w 2022 roku sprzedano ponad 10 milionów pojazdów elektrycznych na świecie, a tendencja powinna się utrzymać.

Pozostałe elementy wymagają mniejszych lub większych zmian. Wśród nich są takie kryteria jak: ilość marnowanej żywności, wzrost liczby elektrycznych autobusów, ilość węgla wykorzystywanego w przemyśle stalowym i cementowym, liczba ścieżek rowerowych, konsumpcja mięsa, udział węgla w produkcji energii elektrycznej, wylesianie, udział zeroemisyjnego transportu w ruchu morskim czy rozwój zrównoważonego lotnictwa.

W raporcie podkreślono, że choć wykorzystanie energii słonecznej oraz wiatrowej na świecie rośnie dość dynamicznie, to wciąż niewystarczająco szybko. Wzrost obu technologii w ciągu ostatnich lat wynosił średnio 14 proc. rocznie, tymczasem dla realizacji celów klimatycznych do końca dekady, konieczny jest wzrost o 24 proc. rocznie.

Rządy na całym świecie poniosły w tym roku wyjątkowo spektakularną porażkę w kwestii ograniczania wylesiania oraz ograniczania publicznego finansowania sektora paliw kopalnych. Autorzy analizy alarmują, że w tym roku po raz pierwszy od siedmiu lat wzrósł na świecie poziom wylesiania, z kolei dotacje rządowe na paliwa kopalne wzrosły od 2020 roku niemal dwukrotnie, osiągając najwyższy poziom od niemal dekady.

Cele klimatyczne: zapóźnienia niemal w każdym obszarze

Raport „State of Climate Action 2023” wskazuje, że należy siedmiokrotnie przyspieszyć dekarbonizację sektora energetyki oraz sześciokrotnie zwiększyć tempo rozbudowy infrastruktury szybkiego transportu publicznego. Wylesianie na świecie należy z kolei zmniejszać czterokrotnie szybciej.

Co najmniej w połowie kryteriów wziętych pod uwagę przez autorów raportu zapóźnienia są znaczące. W części przypadków jako świat w kierunku przeciwym do tego, który jest niezbędny, jeśli chcemy zatrzymać zmiany klimatu. 

Aby osiągnąć globalne cele klimatyczne, konieczne jest też wdrożenie zmian w diecie. Według analizy, w regionach o wysokim spożyciu mięsa (czyli w obu Amerykach, Europie i Oceanii), należy zmniejszyć konsumpcję czerwonego mięsa do maksymalnie dwóch porcji tygodniowo.

Zdaniem głównej autorki raportu, Sophie Boehm z World Resources Institute, globalne wysiłki na rzecz walki z kryzysem klimatycznym należy obecnie uznać za „w najlepszym razie słabe”.