Karol Nawrocki o węglu, Zielonym Ładzie i OZE. Jakie poglądy ma prezydent-elekt?

Zagraniczne media alarmują, że polski prezydent-elekt sprzeciwia się unijnej polityce klimatycznej. Co czeka nas podczas kadencji Karola Nawrockiego na stanowisku prezydenta RP? – Transformacja energetyczna postępuje. Udział węgla w polskiej elektroenergetyce malał za rządów PiS, i spadnie także w czasie kadencji Karola Nawrockiego – przekonuje Michał Smoleń, kierownik programu badawczego Energia & Klimat w Fundacji Instrat.

Publikacja: 04.06.2025 10:54

Karol Nawrocki po ogłoszeniu wyników drugiej tury wyborów.

Karol Nawrocki po ogłoszeniu wyników drugiej tury wyborów.

Foto: Leszek Szymański PAP

Informując o wyniku drugiej tury wyborów prezydenckich w Polsce „Financial Times” zauważył, że Karol Nawrocki „skrytykował politykę Unii Europejskiej w sprawie zmian klimatu”. Z kolei BBC News podkreśliło, że „Nawrocki sprzeciwia się propozycjom klimatycznym Unii Europejskiej, takim jak Zielony Ład, ponieważ twierdzi, że ograniczenie emisji gazów cieplarnianych zaszkodzi polskim rolnikom”. Z kolei „The Guardian” przypomina, że kampania Karola Nawrockiego skupiała się m.in. na „atakach na unijną politykę klimatyczną”.

Karol Nawrocki. Jakie poglądy w sprawie klimatu ma prezydent-elekt? 

Prezydent-elekt wielokrotnie krytykował Zielony Ład, nazywając go „ekoszaleństwem”, zadeklarował też, że przeprowadzi referendum w sprawie jego odrzucenia. Realizacja tego pomysłu ma niewielkie szanse na powodzenie, gdyż przeprowadzenie referendum wymaga zatwierdzenia przez Senat, zdominowany obecnie przez koalicję rządzącą. Co więcej – aby było wiążące, wymaga udziału ponad 50 procent głosujących. Karol Nawrocki zapowiedział też zorganizowanie w Warszawie międzynarodowego szczytu państw krytycznych wobec Zielonego Ładu.

Czytaj więcej

Polacy chcą wykupić lasy i stworzyć własną puszczę. „Las na pokolenia”

W czasie kampanii Nawrocki popierał, choć dość zachowawczo, rozwój energetyki odnawialnej. Z dużo większym entuzjazmem wypowiadał się o polskim węglu, nazywając go „czarnym złotem” i przekonując, że należy „fedrować, wydobywać i rozwijać Rzeczpospolitą”. Podkreślał też, że rozwój kraju nie będzie możliwy bez elektrowni atomowych, z których pierwsza miałaby powstać w 2035 roku, a kolejna 5 i 10 lat później, zaś do tego czasu należałoby wstrzymać wygaszanie elektrowni węglowych.

Prezydent-elekt Karol Nawrocki zadeklarował, że w ciągu pierwszych 100 dni swojej kadencji doprowadzi do obniżenia rachunków za energię o 33 procent. W tym celu chciałby wykorzystać fundusze unijnego systemu handlu emisjami (ETS), jednak rząd planuje skupić się na przekierowaniu tych środków na transformację energetyczną.

Choć Polska pozostaje jedynym krajem Unii Europejskiej, który nie wyznaczył oficjalnej daty odejścia od węgla, w ciągu ostatnich lat jego udział w krajowym miksie energetycznym znacząco spadł. W ubiegłym roku osiągnął rekordowo niski poziom 57,1 proc., podczas gdy udział odnawialnych źródeł energii wzrósł do 29,6 procent.

Według najnowszej analizy organizacji Greenpeace, w kwietniu tego roku w Polsce odnotowano najniższe emisje dwutlenku węgla w historii polskiej energetyki. Ponad 34 procent energii wytworzone zostało z odnawialnych źródeł energii, a udział węgla w krajowym miksie energetycznym spadł poniżej 50 procent.

Jak wskazują autorzy raportu, zabrakło nam jedynie magazynów energii, dzięki którym można by zapobiec zmarnowaniu taniej energii z OZE, w efekcie czego przepadła nam jej rekordowa ilość. W oparciu o nowe dane Green zwraca się z apelem do rządu, aby dokonał aktualizacji prognoz rozwoju OZE oraz wyznaczył realistyczną datę odejścia Polski od węgla.

Eksperci po poglądach klimatycznych Karola Nawrockiego

Dr Paweł Czyżak, analityk think tanku Ember, podkreśla że „historia uczy, że transformacja energetyczna nie kłania się wyborom” i „postępuje niezależnie od ich wyników”. – Prezydent Duda przekonywał, że Polska ma pokłady węgla na kolejne 200 lat. Tymczasem przez dekadę, w której sprawował władzę, udział węgla w produkcji energii elektrycznej spadł o 19 punktów procentowych. Ekspert zauważa, że amerykański prezydent Donald Trump również deklarował niechęć do odnawialnych źródeł energii, co jednak nie powstrzymało ich rozwoju.

– Mimo pozornego sprzeciwu płynącego z Białego Domu, za podczas pierwszej kadencji Donalda Trumpa, produkcja energii elektrycznej z wiatru i słońca w USA wzrosła o 64 procent. Jestem pewien, że argumenty takie jak niższa cena i poprawa bezpieczeństwa przemówią do prezydenta Karola Nawrockiego, a za jego kadencji odnotujemy dalszy wzrost OZE w systemie energetycznym – uważa dr Paweł Czyżak.

Michał Smoleń, kierownik programu badawczego Energia & Klimat w Fundacji Instrat jest przekonany, że niezależnie od poglądów nowo wybranego prezydenta, węgla w polskim miksie energetycznym będzie coraz bardziej ubywać. – Transformacja energetyczna postępuje. Pomimo politycznych haseł, udział węgla w polskiej elektroenergetyce sukcesywnie malał za rządów PiS, i gwałtownie spadnie także w czasie kadencji Karola Nawrockiego. Od jakości współpracy rządzącej koalicji i nowego prezydenta zależeć będzie jednak, czy uda nam się ten proces przejść w sposób uporządkowany, z pełnym wykorzystaniem gospodarczych szans. Kluczowe ustawy nie mogą stać się zakładnikiem gry politycznej: rząd będzie zapewne starał się przekonać prezydenta, że droga do obiecywanych przez niego w kampanii akceptowalnych cen prądu, silnej gospodarki i bezpieczeństwa energetycznego, wiedzie właśnie przez m.in. poprawę warunków dla energetyki wiatrowej na lądzie – mówi Michał Smoleń.

Informując o wyniku drugiej tury wyborów prezydenckich w Polsce „Financial Times” zauważył, że Karol Nawrocki „skrytykował politykę Unii Europejskiej w sprawie zmian klimatu”. Z kolei BBC News podkreśliło, że „Nawrocki sprzeciwia się propozycjom klimatycznym Unii Europejskiej, takim jak Zielony Ład, ponieważ twierdzi, że ograniczenie emisji gazów cieplarnianych zaszkodzi polskim rolnikom”. Z kolei „The Guardian” przypomina, że kampania Karola Nawrockiego skupiała się m.in. na „atakach na unijną politykę klimatyczną”.

Pozostało jeszcze 91% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Klimat i ludzie
Europa o krok od osiągnięcia celów klimatycznych. Zaskoczenie w Brukseli
Materiał Promocyjny
Mieszkania na wynajem. Inwestowanie w nieruchomości dla wytrawnych
Klimat i ludzie
Szczyt klimatyczny w ogniu krytyki. Wzrost cen o 9662 procent
Klimat i ludzie
Nierówne koszty kryzysu klimatycznego. „Szkodzą najmniej, cierpią najbardziej”
Klimat i ludzie
Dezinformacja klimatyczna kwitnie. Na liście znane media i czołowi influencerzy
Klimat i ludzie
Badanie: Która płeć bardziej szkodzi klimatowi? Kluczowy okazał się styl życia