Popularna roślina na liście gatunków inwazyjnych. Za jej posiadanie grozi kara

Do grona inwazyjnych gatunków obcych Unii Europejskiej dołączyły kolejne rośliny i zwierzęta. Wśród nich znalazła się między innymi popularna – i nierzadko hodowana w oczkach wodnych – pistia rozetkowa. Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska przypomina, że łamanie przepisów dotyczących gatunków inwazyjnych grozić może karą aresztu, pozbawienia wolności do pięciu lat, a także karą sięgającą do miliona złotych.

Publikacja: 19.07.2024 15:35

Pistia rozetkowa, jedna z nowych roślin na liście gatunków inwazyjnych Generalnej Dyrekcju Ochrony Ś

Pistia rozetkowa, jedna z nowych roślin na liście gatunków inwazyjnych Generalnej Dyrekcju Ochrony Środowiska.

Foto: Devibon, domena publiczna, Wikimedia Commons

Jak informuje Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska, na mocy rozporządzenia wykonawczego Komisji Europejskiej z dnia 12 lipca 2022 roku, zaktualizowana została lista inwazyjnych gatunków obcych (IGO) stwarzających zagrożenie dla Unii.

Oznacza to, że od 2 sierpnia 2024 roku na liście inwazyjnych gatunków obcych Unii Europejskiej znajdą się nowe pozycje. Za IGO – czyli właśnie inwazyjne gatunki obce – uznawane będą już wkrótce gatunki takie jak roślina pistia rozetkowa (Pistia stratiotes), ryba przydenka żebrowata (Fundulus heteroclitus) oraz żaba platana szponiasta (Xenopus laevis). 

Co oznacza, że gatunki te znajdą się na liście? Zakazane będzie między innymi ich przetrzymywanie, sprzedaż oraz wwóz na teren Unii Europejskiej. Powód? Ze względu na dużą zdolność do ekspansji poza swoim naturalnym zasięgiem, gatunki te mogą powodować poważne zagrożenie dla różnorodności biologicznej na danym terenie, a nawet zagrożenie dla gospodarki i zdrowia publicznego. 

Czytaj więcej

Słynna pustynia pokryła się kwiatami. Rzadkie zjawisko uchwycone na zdjęciach

Nowe gatunki na liście gatunków inwazyjnych w Polsce. Co zrobić, jeśli mamy je w ogrodzie?

Gatunki, które znajdują się na liście IGO mogą między innymi konkurować z rodzimymi gatunkami o zasoby – pożywienie, wodę czy przestrzeń życiową. Prowadzić to może do zmniejszenia populacji rodzimych gatunków, a w niektórych przypadkach – nawet do ich wyginięcia.

Gatunki inwazyjne mogą także zmieniać strukturę i funkcjonowanie ekosystemów – zmieniają one bowiem nierzadko skład gleby, a to może mieć negatywny wpływ zarówno na inne rośliny, jak i zwierzęta. Co więcej, inwazyjne gatunki krzyżować się mogą z rodzimymi, a to prowadzi między innymi do utraty genetycznej odrębności rodzimych gatunków.

Od 2 sierpnia 2024 roku zakazane będzie m.in. przetrzymywanie, sprzedaż oraz wwóz na teren Unii Europejskiej nowych gatunków roślin oraz zwierząt, które dołączyły do listy IGO. Ci, którzy posiadają bądź zaobserwują dane gatunki, powinni zgłosić sprawę do gminy. Z czym wiąże się posiadanie gatunków, które uznawane są za inwazyjne? 

Osoby posiadające okazy gatunków platany szponiastej, przydenki żebrowatej czy pistii rozetkowej – które już w sierpniu uznawane będą za IGO – powinny złożyć wniosek o zezwolenie na ich przetrzymywanie lub transport do Generalnego Dyrektora Ochrony Środowiska. Można także przekazać je osobom bądź instytucjom, które mają odpowiednie zezwolenia na ich posiadanie. 

Szkółki roślin czy sklepy zoologiczne, które posiadają zapasy danych roślin lub zwierząt od 2 sierpnia 2024 roku mogą przetrzymywać i przemieszczać je przez rok  – czyli do 2 sierpnia 2025 roku – w celu sprzedaży lub przekazania do celów niekomercyjnych innym podmiotom posiadającym stosowne zezwolenie. W drugim przypadku można przetrzymywać i przemieszczać je do dwóch lat – czyli do 2 sierpnia 2026 roku. Dotyczy to sprzedaży lub przekazania innym podmiotom prowadzącym badania naukowe bądź wykorzystujące IGO do celów medycznych. W tym przypadku także należy jednak posiadać stosowne zezwolenie.

Czytaj więcej

Naukowcy szukają partnerki dla „najbardziej samotnej rośliny na świecie”

Czym są gatunki inwazyjne i jakie zagrożenie stwarzają?

Inwazyjne gatunki obce (IGO) to rośliny, zwierzęta, patogeny i inne organizmy, które nie są rodzime dla ekosystemów i mogą powodować szkody w środowisku lub gospodarce, lub też negatywnie oddziaływać na zdrowie człowieka – podkreśla Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska. IGO w szczególności oddziałują negatywnie na różnorodność biologiczną, w tym na zmniejszenie populacji lub eliminowanie gatunków rodzimych, poprzez konkurencję pokarmową, drapieżnictwo lub przekazywanie patogenów oraz zakłócanie funkcjonowania ekosystemów.

IGO oddziałują także na rodzimą różnorodność biologiczną prawie wszystkich ekosystemów ziemi i stanowią jedno z największych zagrożeń dla tej różnorodności. Jak podaje Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska, od XVII wieku IGO przyczyniły się do wyginięcia prawie 40 proc. gatunków zwierząt, dla których przyczyna wyginięcia jest znana.

Dotychczas na liście IGO znalazło się 119 gatunków, w tym 31 zagrażających bezpośrednio terytorium Polski. Wśród nich figurują m.in. żółw ozdobny i szop pracz, a wśród roślin barszcz Sosnowskiego i rdestowce (czeski, japoński, sachaliński). Najnowsze poszerzenie listy unijnej dotyczy 22 gatunków.

Łamanie przepisów dotyczących IGO – m.in. sprzedaż, transport, przetrzymywanie bez właściwego zezwolenia – grozi karą aresztu, a nawet pozbawienia wolności do pięciu lat, a także karą pieniężną sięgającą do miliona złotych.

Jak informuje Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska, na mocy rozporządzenia wykonawczego Komisji Europejskiej z dnia 12 lipca 2022 roku, zaktualizowana została lista inwazyjnych gatunków obcych (IGO) stwarzających zagrożenie dla Unii.

Oznacza to, że od 2 sierpnia 2024 roku na liście inwazyjnych gatunków obcych Unii Europejskiej znajdą się nowe pozycje. Za IGO – czyli właśnie inwazyjne gatunki obce – uznawane będą już wkrótce gatunki takie jak roślina pistia rozetkowa (Pistia stratiotes), ryba przydenka żebrowata (Fundulus heteroclitus) oraz żaba platana szponiasta (Xenopus laevis). 

Pozostało 90% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Rośliny
Słynna pustynia pokryła się kwiatami. Rzadkie zjawisko uchwycone na zdjęciach
Rośliny
Naukowcy szukają partnerki dla „najbardziej samotnej rośliny na świecie”
Rośliny
Najpopularniejszy owoc świata drożeje z powodu zmian klimatu. „Nieuczciwe ceny”
Rośliny
Sakura 2024 w Japonii: początek sezonu kwitnienia wiśni przesuwa się w czasie
Materiał Promocyjny
Aż 7,2% na koncie oszczędnościowym w Citi Handlowy
Rośliny
W Chinach AI i roboty wyhodują sałatę w 35 dni. Pierwsza taka farma
Materiał Promocyjny
Najpopularniejszy model hiszpańskiej marki