Polska zużyła już roczny budżet zasobów naturalnych. Zaczynamy życie na kredyt

Tegoroczny Dzień Długu Ekologicznego dla Polski przypada na 3 maja. Choć majówka to czas odpoczynku i zabawy, warto poświęcić chwilę na refleksję nad faktem, że od tego dnia żyjemy „na kredyt”, zużywając zasoby, których natura nie zdąży odnowić w ciągu roku, aby zachować równowagę biologiczną.

Publikacja: 02.05.2025 16:28

W tym roku Dzień Długi Ekologicznego w Polsce przypada na 3 maja.

W tym roku Dzień Długi Ekologicznego w Polsce przypada na 3 maja.

Foto: Iwona Castiello d'Antonio Unsplash

Dzień Długu Ekologicznego (Earth Overshoot Day) to inicjatywa organizacji Global Footprint Network, której zadaniem jest zobrazować skalę nadmiernej eksploatacji naturalnych zasobów. Przyjmuje się, że jest to data, w której konsumpcja zasobów naturalnych przekroczy zdolność ekosystemów do regeneracji. Dla każdego kraju wypada innego dnia, wskazując na skalę eksploatacji zasobów przez jego mieszkańców oraz ich wpływ na degradację środowiska.

Dzień długu ekologicznego w 2025 roku

Jak wynika z danych „Global Footprint Network”, w tym roku Dzień Długu Ekologicznego najwcześniej obchodził Katar (6 lutego), następnie Luksemburg (17 lutego), Singapur (26 lutego), Mongolia (6 marca) i Estonia (4 marca). Kraje, w których wypadnie najpóźniej to Tunezja (28 października), Ekwador (31 października), Nikaragua (11 listopada), Indonezja (18 listopada) i Urugwaj (17 grudnia).

Unia Europejska wyczerpała w tym roku przypadające jej zasoby 29 kwietnia, czyli o kilka dni wcześniej niż w roku ubiegłym, co stanowi powód do niepokoju. Choć mieszkańcy Unii Europejskiej stanowią zaledwie 7 procent globalnej populacji, gdyby wszyscy ludzie na świecie dorównali im poziomem konsumpcji, aby uzyskać zasoby do zaspokojenia ich potrzeb, konieczne byłoby czerpanie ich z trzech planet.

Czytaj więcej

„Recykling życzeniowy” coraz popularniejszy. Jak walczyć z tym zjawiskiem?

Warto zauważyć, że podczas gdy średnia globalna plasuje się w okolicy sierpnia, Polska swój dług ekologiczny zaciąga już na początku maja, co wskazuje na mocno obciążający dla planety styl życia, poziom konsumpcji oraz model gospodarki w kraju.

5. czerwca organizacja Global Footprint Network ogłosi datę, w której zapotrzebowanie ludzkości na zasoby naturalne przekroczy zdolność planety do regeneracji w ciągu roku. W 2024 roku dzień ten wypadł 1 sierpnia, ale szacuje się, że w tym roku może nadejść o tydzień wcześniej, co wskazuje na tempo rosnącej konsumpcji.

Mniej mięsa, więcej cyrkularności

Centrum UNEP/GRID-Warszawa wskazuje na szereg kroków, które pomogą odsunąć w czasie moment zaciągania Długu Ekologicznego. Zachęca m.in. do wprowadzenia cyrkularności na każdym etapie działalności i ponownego wykorzystywania produktów oraz materiałów. Konieczne jest również wprowadzanie rozwiązań systemowych, w tym regulacji prawnych oraz modeli biznesowych. Podstawę do zmian powinna stanowić właściwa edukacja i wyjaśnianie, że działania środowiskowe stanowią istotną inwestycję, a odpowiedzialność za rezultat stanowi wypadkową współpracy konsumentów, biznesu oraz państwa.

Jak podaje Global Footprint Network, wśród rozwiązań, które pomogłyby przesunąć Dzień Długu Ekologicznego, wymienić należy zmniejszenie spożycia mięsa. Gdyby jego globalna konsumpcja spadła o połowę, dzień zaciągnięcia długu nadszedłby aż o 17 dni później. Kolejne 13 dni można uzyskać ograniczając na świecie transport samochodowy o połowę. Redukcja marnowania żywności o połowę pomogłaby zaoszczędzić kolejne 13 dni, a dekarbonizacja systemu energetycznego i poleganie w 100 proc. na energii odnawialnej przysporzyłoby kolejnych 26 dni.

Dzień Długu Ekologicznego (Earth Overshoot Day) to inicjatywa organizacji Global Footprint Network, której zadaniem jest zobrazować skalę nadmiernej eksploatacji naturalnych zasobów. Przyjmuje się, że jest to data, w której konsumpcja zasobów naturalnych przekroczy zdolność ekosystemów do regeneracji. Dla każdego kraju wypada innego dnia, wskazując na skalę eksploatacji zasobów przez jego mieszkańców oraz ich wpływ na degradację środowiska.

Dzień długu ekologicznego w 2025 roku

Pozostało jeszcze 85% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Planeta
W Himalajach coraz mniej śniegu. „Zagrożenie dla dwóch miliardów ludzi”
Planeta
Dzień Ziemi: Święto planety obchodzone w minorowych nastrojach
Planeta
Zabójczy ryż i inne złe wieści. Co nas czeka w świecie zmian klimatu?
Planeta
Bioróżnorodność: problem zamiatany pod dywan
Materiał Promocyjny
Tech trendy to zmiana rynku pracy
Planeta
Nowa linia podziału w Europie dotyczy zmian klimatu. Eksperci biją na alarm
Materiał Partnera
Polska ma ogromny potencjał jeśli chodzi o samochody elektryczne