Zarówno ze względu na czynniki pochodzenia naturalnego, jak i te wytworzone sztucznie, jakość wody pitnej stale ulega pogorszeniu. Poza znajdującymi się w wodzie pestycydami, są w niej także pozostałości po farmaceutykach, które powodować mogą rozmaite problemy ze zdrowiem.
Eksperci coraz częściej podkreślają, że niezwykle istotne jest, aby skutecznie wykrywać farmaceutyki w ściekach czy wodzie pitnej, gdyż z roku na rok jest ich tam coraz więcej. Dzieje się tak między innymi dlatego, że przemysł farmaceutyczny bardzo dynamicznie się rozwija, a co za tym Idze – produkcja leków rośnie.
Pierwsze badania skupione na obecności związków chemicznych oraz farmaceutyków w wodzie zostały przeprowadzone już dawno, bo w 1981 roku. Ich zaskakujące i niepokojące ekspertów wyniki sprawiły, że naukowcy na przestrzeni lat bardziej pochylali się nad tą kwestią.
Czytaj więcej
Międzyrządowy Zespół ds. Zmian Klimatu (IPCC) opublikował dziś raport II grupy roboczej, dotyczący wpływu klimatu na regiony świata oraz adaptacji.
W przyszłości farmaceutyków w wodzie może być więcej
Jak pisze Instytut Rozwoju Myśli Ekologicznej, badania, które przeprowadzono w ostatnich latach w Stanach Zjednoczonych, Kanadzie, Brazylii oraz w krajach europejskich, potwierdzają, że w środowisku wodnym obecnych jest ponad 80 farmaceutyków. Jakie z nich wykrywano najczęściej? Pozostałościami farmaceutyków, które znajdowały się w wodzie były zwykle niesteroidowe leki przeciwzapalne – między innymi ibuprofen, paracetamol, ketoprofen – oraz antybiotyki, hormony, beta-blokery, leki psychotropowe, przeciwdrgawkowe czy cytostatyczne.
Portal Samorządowy zwraca jednak uwagę, że z problemem tym mierzymy się także w Polsce. W badaniach na obecność wybranych hormonów i antybiotyków, które prowadzono w latach 2016-2019 w ramach państwowego monitoringu substancji z list obserwacyjnych i Programu Monitoringu Wód Morskich, odnotowano bowiem ich stężenia powyżej granicy oznaczalności. Najwyższymi zawartościami w wodzie cechowały się diklofenak, klarytromycyna, 17-beta-estradiol oraz estron – czytamy w portalu.
Z czym to się wiąże? Długotrwałe narażenie na choćby niskie stężenia leków prowadzić może do rozmaitych problemów, w tym między innymi do zaburzeń endokrynologicznych oraz lekooporności. W skrajnych przypadkach może mieć to nawet toksyczny wpływ na organizm człowieka.
Czytaj więcej
70-letnia Kanadyjka stała się pierwszą pacjentką na świecie, u której wskazano, że objawy chorobowe zostały spowodowane globalnym ociepleniem.
Farmaceutyki w wodzie z kranu?
Mimo że śladowe ilości leków mogą znajdować się w wodzie z kranu, to Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) uspokaja, że występowanie farmaceutyków w wodzie stanowi obecnie bardzo niskie ryzyko dla ludzi. Eksperci zwracają jednak uwagę, że w związku z rosnącą konsumpcją leków, sytuacja ta może się pogarszać. Badacze WHO zalecają w związku z tym monitorowanie sytuacji na bieżąco.
Eksperci podkreślają jednocześnie, że działające dziś stacje uzdatniania wody wyposażone są w najnowsze technologie, co zabezpiecza nas przed potencjalnym zagrożeniem.
Nie należy jednak lekceważyć tego, że farmaceutyki w wodzie są dużym zagrożeniem dla środowiska oraz żyjących w nim zwierząt i roślin. Leki są akumulowane w ekosystemach ze względu na swoją trwałość chemiczną oraz mają niezwykle wolny proces rozkładu.
Badacze zaznaczają jednocześnie, że dokładny wpływ farmaceutyków w wodzie na organizmy żywe nie jest jeszcze całkowicie znany. Stale prowadzone są nowe badania.
Jak farmaceutyki trafiają do wody?
Leki, o których mowa trafiają do wody z wielu przyczyn, jednak jedną z najbardziej znaczących jest niewłaściwa utylizacja leków. Ludzie w większości nie mają bowiem świadomości dotyczącej ich odpowiedniego stosowania i utylizacji. Środki te nieraz trafiają nie tylko do koszy na śmieci, ale i do zlewów czy toalet.
Eksperci podkreślają, że powinniśmy być bardziej świadomi i wyedukowani na temat tego, jak postępować z lekami. Przeterminowane lub nieużywane leki powinny trafić do specjalnych pojemników które znajdują się między innymi w aptekach, przychodniach czy szpitalach. Przeterminowane medykamenty można oddać także do Punktów Selektywnego Zbierania Odpadów Komunalnych (PSZOK).
