Zaskakujący widok: Na Saharze powstały jeziora. Czy to efekt zmian klimatu?

Potężne ulewy w Maroku sprawiły, że wydmy na Saharze częściowo znalazły się pod wodą. W saharyjskiej wiosce Merzouga, znajdującej się w południowo-wschodniej części kraju, do życia powróciły wyschnięte jeziora i zbiorniki wodne.

Publikacja: 30.10.2024 16:23

W ostatnich dniach Maroko nawiedziły ulewne deszcze. Jeziora na Saharze to skutek intensywnych opadó

W ostatnich dniach Maroko nawiedziły ulewne deszcze. Jeziora na Saharze to skutek intensywnych opadów.

Foto: AFP

Nie od dziś naukowcy alarmują: nie ma wątpliwości, iż zmiany klimatu – wywołane emisją gazów cieplarnianych przez człowieka – powodują ekstremalne zjawiska pogodowe, w tym między innymi upały, susze czy pożary. Chodzi jednak także i o ulewne deszcze, które – wraz ze zmianami klimatu – przybierają na częstotliwości oraz intensywności.

W ostatnim czasie z taką sytuacją mierzy się między innymi Maroko, nad którym w ubiegłym tygodniu przeszła strefa ulewnych deszczów. Była ona na tyle silna, że w niektórych regionach suma opadów – w ciągu zaledwie dwóch dób – wyniosła aż 200 litrów na metr kwadratowy. Efekt? Powodzie błyskawiczne, które sprawiły, że w południowej części kraju pustynia Sahara zamieniła się miejscami w jeziora i przywróciła wyschnięte zbiorniki do żywych. Eksperci zaznaczają, że to już kolejne – związane ze zmianami klimatu – niecodzienne zdarzenie pogodowe, do którego doszło w ostatnich kilkunastu dniach w tej części świata.

Czytaj więcej

Sahara stała się pustynią przez ludzi

Maroko: Na saharze pojawiły się jeziora 

W ciągu ostatnich kilku miesięcy ulewy przyczyniły się do śmierci ponad 1460 osób w państwach leżących na obrzeżach Sahary – wynika z raportu Biura Narodów Zjednoczonych ds. Koordynacji Pomocy Humanitarnej (OCHA). Dotyczy to między innymi Maroka. Jak poinformowała tamtejsza Generalna Dyrekcja Meteorologii, we wrześniu oraz październiku kraj doświadczył szczególnie niestabilnej i wilgotnej pogody. Ekstremalne ulewy należą w tej części świata do rzadkości, ale – ze względu na wciąż postępujące zmiany klimatyczne – mają one miejsce coraz częściej. I są coraz bardziej intensywne.

AFP

Gwałtowne ulewy, które przeszły w ubiegłym tygodniu nad Marokiem, spowodowały powodzie błyskawiczne, a te do tego, że saharyjskie wydmy częściowo znalazły się pod wodą. To niecodzienny widok. Jak informuje agencja AFP, w małej saharyjskiej wiosce Merzouga – znajdującej się w południowo-wschodniej części kraju – która słynie z najwyższych wydm w Maroku, silna ulewa przywróciła do życia wyschnięte jeziora i stawy. 

Miejscowi meteorolodzy przeanalizowali zdjęcia NASA i wykryli wodę między innymi w jeziorze Iriki, między regionami Zagora i Tata, które znajduje się w parku narodowym o tej samej nazwie. Jezioro było suche przez pół wieku. „Minęło od 30 do 50 lat, odkąd mieliśmy tak dużo deszczu w tak krótkim czasie” – powiedział agencji Associated Press Houssine Youabeb, urzędnik marokańskiej agencji meteorologicznej. Jak dodał, takie deszcze – które meteorolodzy nazywają burzą pozatropikalną – mogą zmienić warunki pogodowe w regionie w nadchodzących miesiącach i latach.

Miejscowi uznali zaś ulewy za dar z niebios. „Pękamy z radości i szczęścia” — podkreśla w rozmowie z agencją AFP lokalny przewodnik Jusif Ait Cziga. Jak zaznacza, deszcz przyciągnął do regionu jeszcze więcej turystów. 

Czytaj więcej

Naukowcy o przyczynach opadów deszczu i powodzi w Polsce. „Wydarzenie wyjątkowe”

W jednej części Maroka ulewy, w innych – susza. To efekt zmian klimatu 

Według organizacji badawczej non-profit World Resources Institute, kraje północnoafrykańskie plasują się obecnie wśród najbardziej dotkniętych niedoborem wody na świecie. Ubiegły rok był najsuchszy w Maroku od 80 lat. We wrześniu 2024 roku ulewne deszcze wywołały zaś powodzie w południowych częściach kraju, zabijając co najmniej 28 osób. W niektórych miejscach odnotowano nawet 100 mm deszczu w ciągu zaledwie 24 godzin.

Rzadkie ulewne deszcze nadeszły, gdy Maroko zmaga się z najgorszą suszą od niemal czterech dekad. Eksperci zaznaczają, że zagraża ona sektorowi rolnictwa, który pod względem gospodarczym jest kluczowy dla kraju. 

AFP

„Wszystko wskazuje na to, że to oznaka zmiany klimatu” — powiedziała w rozmowie z AFP Fatima Driouech, marokańska klimatolożka. „Jednak jest za wcześnie, aby to ostatecznie stwierdzić bez gruntownego zbadania” - dodała. Driouech podkreśliła też, że niezwykle ważne jest, by kontynuować na ten temat badania. Pomoże to bowiem w tworzeniu modeli klimatycznych. 

Podczas gdy ulewy przekroczyły roczne średnie w kilku obszarach południowo-wschodniego Maroka i spowodowały powodzie, reszta kraju wciąż zmaga się z ekstremalną suszą. 

Sahara, która ma powierzchnię 9,4 mln km²  i jest największą gorącą pustynią na świecie, rozciąga się na obszarze kilkunastu krajów w północnej, środkowej i zachodniej Afryce. Powtarzające się susze są problemem w wielu z nich, ponieważ ekstremalne zjawiska pogodowe nasilają się z powodu globalnego ocieplenia. Naukowcy przewidują, że podobne burze mogą zdarzać się na Saharze coraz częściej. Celeste Saulo, sekretarz generalna Światowej Organizacji Meteorologicznej, powiedziała w rozmowie z mediami, że cykle wodne na całym świecie zmieniają się coraz częściej. „W wyniku wzrostu temperatur cykl hydrologiczny przyspieszył. Stał się też bardziej nieprzewidywalny i nieregularny" - mówi. „Będziemy mieć coraz większe problemy – z nadmiarem lub niedoborem wody" - dodaje. 

Nie od dziś naukowcy alarmują: nie ma wątpliwości, iż zmiany klimatu – wywołane emisją gazów cieplarnianych przez człowieka – powodują ekstremalne zjawiska pogodowe, w tym między innymi upały, susze czy pożary. Chodzi jednak także i o ulewne deszcze, które – wraz ze zmianami klimatu – przybierają na częstotliwości oraz intensywności.

W ostatnim czasie z taką sytuacją mierzy się między innymi Maroko, nad którym w ubiegłym tygodniu przeszła strefa ulewnych deszczów. Była ona na tyle silna, że w niektórych regionach suma opadów – w ciągu zaledwie dwóch dób – wyniosła aż 200 litrów na metr kwadratowy. Efekt? Powodzie błyskawiczne, które sprawiły, że w południowej części kraju pustynia Sahara zamieniła się miejscami w jeziora i przywróciła wyschnięte zbiorniki do żywych. Eksperci zaznaczają, że to już kolejne – związane ze zmianami klimatu – niecodzienne zdarzenie pogodowe, do którego doszło w ostatnich kilkunastu dniach w tej części świata.

Pozostało 81% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Planeta
Rekord ciepła we wrześniu na świecie. Złe prognozy ekspertów na resztę 2024 roku
Materiał Promocyjny
Firmy same narażają się na cyberataki
Planeta
Duży wzrost liczby lotów prywatnych samolotów w Europie. Raport Greenpeace'u
Planeta
Antarktyda błyskawicznie pokrywa się roślinnością. Eksperci: dramatyczny wzrost
Planeta
Strażacy alarmują: 250 tysięcy interwencji latem. „Czegoś takiego nie widziałem”
Materiał Promocyjny
Grupa Volkswagen nie zwalnia. 30 nowości to dopiero początek.
Planeta
Eksperci IMGW o letnich falach upałów w Polsce. „Tendencja wyraźnie wzrostowa”