Pokrywają ją setki tysięcy ton odpadów przemysłowych, nielegalnych wysypisk, składowisk trujących substancji i podziemnych mogilników. U wybrzeży - pod wodą zalega kilkaset zatopionych statków. Nowy program Kremla ma to zmienić.
Czytaj więcej
W Rosji padł 17-letni rekord liczby przypadków wysokiego i ekstremalnie wysokiego zanieczyszczenia powietrza. Najgorzej jest na Syberii. Strach żyć w takich miastach jak Norylsk czy Krasnojarsk.
"Postawiliśmy sobie zadanie ambitne dla rozwoju terytoriów arktycznych, co jest szczególnie ważne w czasie przewodnictwa Rosji w Radzie Arktycznej. Rok 2021 był pilotażowy dla programu „Czysta Arktyka”, ale pokazał jak duże jest zainteresowanie w całym kraju sprawami ekologii Arktyki. W arktycznych rejonach wolontariusze zebrali ponad 1,5 tys ton odpadów. Celem na 2022 rok jest poprawa wyników, zaangażowanie większej liczby wolontariuszy, pozyskanie wsparcia dużych przedsiębiorstw” - wyliczył Aleksiej Czekunkow minister Rozwoju Rosyjskiego Dalekiego Wschodu.
„W 2022 r. liczba terytoriów północnych objętych federalnym projektem „Czysta Arktyka” wzrośnie ponad dwukrotnie. Wstępna lista miejsc, które należy oczyścić z nagromadzonych szkód środowiskowych, stworzona na podstawie propozycji z regionów arktycznych, zawiera już ponad 70 terytoriów. Liczba wolontariuszy, którzy chcą wziąć udział w projekcie, przekroczyła trzy tysiące osób” – głosi komunikat ministerstwa cytowany przez agencję TASS.
Dla arktycznych regionów Rosji najważniejsza jest obecnie utylizacji zebranych już odpadów. W Jakucji rozważana jest możliwość zakupu spalarni w celu unieszkodliwiania odpadów energetycznych.
Przedstawiciele regionów (obwód archangielski, Jakucja, obwód murmański) zwrócili uwagę na konieczność uwzględnienia w programie projektów związanych z likwidacją kilkuset statków zatopionych w strefie arktycznej.
Minister Aleksiej Czekunkow zaproponował konsolidację wszystkich istniejących regionalnych inicjatyw ekologicznych pod auspicjami federalnej platformy „Czysta Arktyka”, co pozwoliłoby zaangażować maksymalną liczbę uczestników w projekt i skuteczniej rozwiązać nagromadzone problemy środowiskowe.
40 tysięcy ton śmieci w jednej osadzie
Jamalsko-Nieniecki Okręg Autonomiczny planuje rozszerzyć zakres prac w ramach projektu, aby przyciągnąć wolontariuszy. Do 1 kwietnia zostanie utworzony program, a sprzątanie środowiska przez wolontariuszy rozpocznie się latem. W lipcu - sierpniu planowane jest oczyszczenie terenu stacji polarnej Marresal o łącznej powierzchni 5 hektarów.
W Jakucji w sprzątanie środowiska zaangażowane są przedsiębiorstwa działające w strefie arktycznej - m.in. Alrosa drugi dostawca diamentów na świecie, Polymetal i Janzoloto (wydobycie złota i innych cennych kruszców). Od tego roku w projektach aktywnie uczestniczy też armator żeglugi rzecznej na największej rzece rosyjskiej północy - Lenie - Lenskoye United River Shipping Company. Do 2023 roku planowane jest usunięcie około 40 tysięcy ton śmieci z osady Tiksi i sąsiednich terytoriów.
W Nienieckim Okręgu Autonomicznym w 2022 r. planuje się wyeliminowanie nielegalnych składowisk odpadów i oczyszczenie terytoriów z nagromadzonych szkód środowiskowych z udziałem firm-użytkowników tych terenów.
W mieście Naryan-Mar i wiosce Seekers uporządkowany ma być teren opuszczonej fermy futerkowej o powierzchni 2 ha, znajdujący się bezpośrednio przy domach mieszkalnych. Od lat jest to jedno wielkie wysypisko śmieci, składowisko złomu. Planowane są też działania mające na celu uporządkowanie pasa nadmorskiego o długości ponad 70 km.
Czytaj więcej
Kreml nie posiada wiarygodnych informacji o stanie ponad 80 procent lasów na swoim terytorium. Poza kontrolą państwa pozostają lasy, w których królują mafie i nielegalny wyręb. Ich powierzchnia jest porównywalna z terytorium Brazylii, a wartość z zasobami ropy.
Ferma drobiu straszy Murmańsk
Republika Karelii zamierza zaangażować około 300 wolontariuszy w projekty środowiskowe w ramach „Czystej Arktyki”. Latem i jesienią 2022 r odbędą się prace porządkowe na terenie Parku Petroglify Morza Białego, który w 2021 r roku uzyskał status miejsca Światowego Dziedzictwa UNESCO. W regionie Archangielska kontynuowane będzie oczyszczenie terytorium byłej bazy wojskowej Nowodwińsk.
W Czukotce zgromadzono już ponad 80 tys. ton odpadów żelaznych związanych z działalnością przedsiębiorstw górniczych. Zebrano i wywieziono ponad 17 tys. ton złomu. A to zaledwie 17 proc. całości żelastwa zalegającego odległy półwysep.
W latach 2022-2023 kontynuowane będzie oczyszczania Czukotki ze złomu, odpadów komunalnych i budowlanych, porzuconych wokół opustoszałych osad i zakładów. W Kraju Krasnojarskim odkryto 57 nielegalnych składowisk odpadów i tworzona jest lista terytoriów, które mają zostać uwzględnione w projekcie.
W obwodzie murmańskim trwają prace nad rekultywacją niebezpiecznych obiektów, wśród priorytetowych zadań jest oczyszczenie terytoriów nieczynnej fermy drobiu Snieżnaja. To największe i najbardziej niebezpieczne ze śmietnisk na terytoriach rosyjskiej Arktyki.
Magazyny obornika tej fermy drobiu stwarzają bezpośrednie zagrożenie dla ludności regionu. W przypadku przebicia tamy, która oddziela tysiące ton obornika od reszty terytorium, toksyczny spływ może dostać się do rzeki Kola, poniżej której znajduje się ujęcie wody pitnej na potrzeby miasta Murmańska i regionu kolskiego. Wtedy wielkie miasto i cały region pozostaną bez wody.
Zagrożenie to wymaga starannej rekultywacji terenu. Każdy błąd może być śmiertelny dla ludzi i środowiska. Koszt rekultywacji ma równowartość 40 mln zł.
