Czy dostępność toalet przy górskich szlakach jest wystarczająca i spełnia potrzeby turystów? Aby poznać zdanie miłośników wycieczek po górach powstała ankieta, której wyniki są jednoznaczne – nie jest dobrze. Toalety nie spełniają oczekiwań użytkowników zarówno pod względem higienicznym, jak i praktycznym – do tego stopnia, że niemal 65 proc. ankietowanych po prostu rezygnuje z korzystania z nich i szuka innych rozwiązań. Niemal 80 proc. respondentów ocenia stan toalet negatywnie – ich czystość, braki w wyposażeniu, brak przystosowania toalet do potrzeb osób ze szczególnymi potrzebami czy opiekunów z dziećmi.
Czytaj więcej
Na razie problem środowiskowy związany z komercyjnymi lotami w kosmos jest niewielki choćby w porównaniu ze emisjami wynikającymi m.in. z transportu lotniczego. Już dziś widać jednak, że upowszechnienie tego rodzaju turystyki może znacząco wpływać na stan planety.
Anonimowa ankieta została przeprowadzona na przełomie lipca i sierpnia. Większość respondentów stanowiły kobiety (77,6 proc.), a najliczniej reprezentowaną grupa wiekową byli ankietowani w wieku 35-50 lat (49,5 proc.). Zdecydowana większość (89,3 proc.) odwiedza góry minimum raz w roku lub częściej. Ponad 60 proc. ankietowanych przyznała, że miała trudności
z dostępnością toalety podczas podróży. Pokrywa się to z twierdzeniem, że na szlakach górskich powinno być więcej toalet, z którym zgodziło się ponad 75 proc. odpowiadających. Ponad połowa respondentów przyznała, że korzysta z toalet publicznych rzadko lub nigdy (53,5 proc.), tylko kilka procent mniej (46,5 proc.) odpowiedziało, że z toalet publicznych korzysta często. W ankiecie padły pytania o toalety typu toi-toi, z których od jakiegoś czasu Tatrzański Park Narodowy sukcesywnie się wycofuje. Aż 64,7 proc. respondentów przyznało, że z nich korzysta, tylko nieco ponad 35 proc. odpowiedziało „nie” lub „zdecydowanie nie”. Powody, z których turyści nie decydują się skorzystać z toalety typu toi-toi to m.in. brzydki zapach, brak papieru toaletowego i brak możliwości umycia rąk. W sytuacji, gdy w pobliżu nie ma toalety ponad połowa respondentów przyznała, że załatwia potrzebę „na dziko”. Tylko 17 proc. odpowiedziało, że nie dopuszcza do takiej sytuacji i wcześniej sprawdza miejsce podróży pod względem dostępności toalet.
Zmiany są niezbędne
Głównym wydźwiękiem przeprowadzonej ankiety jest ogólne niezadowolenie ze stanu sanitarnego na szlakach górskich. Ponad połowa turystów zdefiniowała go jako „słaby” lub „bardzo słaby”. Negatywnie zostało ocenione również przystosowanie toalet dla osób ze szczególnymi potrzebami (osób z niepełnosprawnością lub seniorów) – prawie 76 proc. oddało odpowiedź „słaby” lub „bardzo słaby”. Jako główne problemy, które świadczą o niskim standardzie toalety, ankietowani wskazywali najczęściej stan czystości, brzydki zapach, mała dostępność na szlakach, brak papieru toaletowego lub kolejki (zwłaszcza w sezonie turystycznym). A co według respondentów powinno się w takiej toalecie znaleźć? Większość wskazała przestrzeń do odłożenia plecaka czy kurtki, a także bezdotykowe sprzęty.
Ponad jedna trzecia ankietowanych przyznała, że podróżuje z dziećmi. Aż 59 proc. respondentów odpowiedziało, że korzystanie z toalet publicznych z dziećmi nie jest łatwe. Trudności, które zostały przytoczone, to niewystarczająca przestrzeń, brak ciepłej wody, niehigieniczne warunki, kolejki i brak środków higienicznych. Innymi niedogodnościami okazały się również brak przewijaka oraz brak miejsca na odłożenie plecaka lub kurtki.
Czy turyści szanują środowisko naturalne?
W Tatrzańskim Parku Narodowym na szlakach nie ma koszy na śmieci – wynika to z ryzyka, że resztki jedzenia i inne odpadki zwabią dzikie zwierzęta. Może to być bardzo niebezpieczne w skutkach zarówno dla samych zwierząt, jak i dla turystów. Dlatego w ankiecie pojawiło się pytanie, co miłośnicy górskich szlaków robią ze śmieciami, takimi jak papier toaletowy, podpaski czy tampony, a także opakowania po żywności i napojach. Ponad 70 proc. deklaruje, że zabiera śmieci ze sobą, 26,5 proc. szuka koszy i wyrzuca we wskazane miejsca (np. w schroniskach), kilka procent respondentów przyznało, że śmieci zakopuje, a nawet wyrzuca na szlaku. Nieco ponad 1,5 proc. respondentów przyznało, że odpady higieniczne zakopują w ziemi, natomiast szkło, plastik itp. wynoszą ze sobą i wyrzucają w najbliższym wskazanym miejscu. Jednocześnie, jako najbardziej nieekologiczne zachowania w górach respondenci wskazali śmiecenie (94 proc.), palenie papierosów (58,7 proc.) czy załatwianie potrzeb na szlaku (31 proc.), wśród popularnych odpowiedzi pojawiły się też hałasowanie, picie alkoholu, niszczenie przyrody, straszenie zwierząt, wychodzenie poza szlak czy mycie się w strumieniach.
Wyzwanie dla architektów
Ankieta stworzona i przeprowadzona przez firmę Geberit to wskazówka i forma wsparcia dla uczestników konkursu KOŁO „Projekt Łazienki 2021” – zadaniem jest zaprojektowanie toalety w Tatrzańskim Parku Narodowym, a więc w otoczeniu zupełnie odmiennym, niż do tej pory, jednak również nastawionym na intensywną eksploatację. Wyniki pokazują, że komfortowa, dostosowana do potrzeb wszystkich turystów, czysta i odpowiednio wyposażona toaleta publiczna to element, którego turystom zdecydowanie brakuje. Dlatego właśnie Tatrzański Park Narodowy został Partnerem tegorocznej edycji konkursu. Przed architektami nie lada zadanie – czy uda im się połączyć w całość wymagania i wytyczne TPN oraz potrzeby przyszłych użytkowników z poszanowaniem miejsca, natury i estetyką wpisującą się w otoczenie? Przekonamy się już w październiku, kiedy rozpocznie się głosowanie Internautów. Werdykt jurorów poznamy w listopadzie.
