Po ponad 16 godzinach negocjacji ministrowie środowiska UE osiągnęli porozumienie w sprawie proponowanych przepisów dotyczących ograniczania wpływu transportu drogowego na klimat. Od 2035 roku emisja CO2 wszystkich nowych samochodów osobowych i dostawczych sprzedawanych w Europie będzie musiała być ograniczona do zera. To w praktyce oznacza koniec silników spalinowych w Europie.
Po głosowaniu Parlamentu Europejskiego wcześniej w tym miesiącu to porozumienie osiągnięte przez ministrów środowiska przesądza o przejściu na pojazdy o zerowej emisji. Organizacja Transport&Environment twierdzi, że decyzja ta przełamuje kontrolę przemysłu naftowego nad transportem i zwiększa szanse Europy na dekarbonizację przed rokiem 2050.
- Rządy europejskie podjęły historyczną decyzję o zakończeniu sprzedaży zanieczyszczających środowisko samochodów. Transport jest największym źródłem emisji, a samochody osobowe stanowią największą część tego problemu. Dzisiejszy dzień to ogromny krok naprzód w walce z kryzysem klimatycznym i zanieczyszczeniem powietrza, a także walce o zwiększenie dostępności pojazdów elektrycznych - mówi Julia Poliscanova, starsza dyrektorka ds. pojazdów i e-mobilności w T&E.
Ministrowie zgodzili się, że producenci nie powinni otrzymywać kredytów na poczet swoich celów w zakresie emisji CO2 za samochody napędzane paliwami syntetycznymi, jednak stwierdzili także, że Komisja powinna przedstawić propozycje nowych regulacji, które umożliwiłyby stosowanie takich paliw w przyszłości. Samochody zasilane e-paliwami w ciągu całego cyklu życia emitują znacznie więcej CO2 niż pojazdy elektryczne bateryjne i tyle samo toksycznych NOx, co pojazdy benzynowe. Są również droższe dla kierowców i znacznie mniej efektywne w wykorzystaniu odnawialnej energii elektrycznej niż bezpośrednia elektryfikacja. Dlatego T&E wezwało już eurodeputowanych do zamknięcia wszelkich możliwości wprowadzenia do regulacji luki prawnej odnośnie paliw syntetycznych.
- Decyzja o końcu silnika spalinowego to wspaniała wiadomość dla klimatu. Ale nowe propozycje dotyczące paliw to odwrócenie uwagi. Nie traćmy więcej czasu na e-paliwa, a zamiast tego skupmy się na upowszechnieniu infrastruktury do ładowania, przekwalifikowaniu pracowników przemysłu motoryzacyjnego na potrzeby transformacji elektrycznej transportu drogowego i odpowiedzialnym pozyskiwaniu surowców potrzebnych do produkcji baterii - wskazuje Julia Poliscanova.
Rządy UE rozpoczną teraz negocjacje z Parlamentem Europejskim w sprawie ostatecznej wersji rozporządzenia. T&E wezwało nadchodzącą czeską prezydencję w Radzie UE do nadania priorytetu bezzwłocznemu osiągnięciu porozumienia w tej sprawie.
- Musimy walczyć z kryzysem klimatycznym, odchodzić od wykorzystania paliw kopalnych i ograniczać zanieczyszczenie powietrza, a perspektywa do 2035 roku jest wystarczająco długa, by przeprowadzić sprawiedliwą transformacje branży motoryzacyjnej. Pamiętajmy, że w naszym kraju już rozwija się produkcja baterii i ładowarek. Powinniśmy też zająć się recyklingiem baterii - komentuje Urszula Stefanowicz z Polskiego Klubu Ekologicznego Okręgu Mazowieckiego.
- Opóźnianie decyzji o dążeniu do zerowej emisji byłoby nieodpowiedzialne, bo zostawiałoby nam mniej czasu na wprowadzenie zmian. Ponadto regulacja dotyczy tylko nowych aut. Nie obejmuje rynku wtórnego ani nie usuwa już użytkowanych samochodów z dróg. Jakaś część Europejczyków pewnie będzie dalej jeździć dieslami i autami na benzynę po 2035, ale faktycznym celem jest to, by cały transport był bezemisyjny przed rokiem 2050, a samochód użytkujemy średnio kilkanaście lat. Z tej perspektywy 2035 rok to ostatni moment na zakończenie produkcji samochodów spalinowych – dodaje Stefanowicz.
Kolejnym, trudniejszym, wyzwaniem dla europejskich decydentów będzie wzmocnienie regulacji dotyczących pojazdów ciężarowych i wprowadzenie dla nich także terminu dojścia do zerowej emisji. Dla większości ciężarówek powinien to być także rok 2035. Dla pojazdów najcięższych wykorzystywanych na najdłuższych dystansach oraz specjalistycznych zero emisji powinno być osiągnięte najpóźniej do roku 2040. Rewizja standardów emisji dla pojazdów ciężarowych jest planowana na koniec 2022 roku.
