Trzeba edukować w zakresie elektroodpadów

Przy obecnych technologiach niemal 100 proc. odzyskanych z elektroodpadów surowców można wykorzystać ponownie – podkreśla Grzegorz Skrzypczak, prezes zarządu ElektroEko.

Publikacja: 28.09.2023 21:00

Trzeba edukować w zakresie elektroodpadów

Foto: materiały prasowe

Materiał partnera programu: ElektroEko

Czym zajmuje się ElektroEko Organizacja Odzysku Sprzętu Elektrycznego i Elektronicznego?

Organizacje odzysku elektroodpadów skupiają producentów sprzętu, w których imieniu realizują obowiązek odzysku nieużywanych elektrosprzętów z rynku i ich recykling lub utylizację. ElektroEko skupia największe w Polsce firmy z branży sprzętów elektrycznych i elektronicznych (wprowadzające na rynek sprzęty) i wspiera je także w realizacji obowiązków edukacyjnych w zakresie wyzwania, jakim są elektrośmieci. Już ponad 17 lat zapewniamy wykonanie tych usług w sposób efektywny, sprawny, bezpieczny i zgodny z prawem. Współpracujemy w tym zakresie m.in. z samorządami, firmami zajmującymi się zbiórką sprzętu, zakładami przetwarzania.

Jakie są najważniejsze wyzwania stojące obecnie przed branżą elektroodpadową?

Według danych ONZ w 2023 r. każda osoba na świecie wygeneruje średnio 8 kg elektrośmieci, co oznacza, że na całym świecie zostanie ich wytworzonych aż 61 mln ton. W Polsce również stale wzrasta ilość urządzeń elektrycznych i elektronicznych w naszych domach i firmach – przez ostatnią dekadę było ich niemal o połowę mniej niż obecnie. Ponadto, nadal niewystarczająca jest świadomość konieczności oddawania niepotrzebnych, zepsutych czy nieużywanych sprzętów pozostających w gospodarstwach domowych. Powoduje to trudności z wywiązaniem się przez producentów z osiąganiem wymaganych przez prawo poziomów zbiórki elektroodpadów, a tym samym przywracania cennych surowców do obiegu. Zwłaszcza że pod uwagę trzeba wziąć także cykl użytkowania sprzętów. Przed laty wprowadzano ich na rynek znacznie mniej niż dzisiaj, a są to sprzęty często o kilkunasto- lub kilkudziesięcioletniej przydatności do użytkowania. Dlatego mierzenie wymaganych poziomów recyklingu dzisiejszymi danymi dotyczącymi ich sprzedawania i odnoszenie obowiązków do współczesnych danych sprzedażowych jest nieadekwatnym rozwiązaniem. Ponadto, w sytuacji obecnego kryzysu gospodarczego i inflacji oraz wzrostu cen energii realnym jest problem wzrostu kosztów energochłonnego procesu recyklingu.

Jakich działań legislacyjnych wymaga obecna sytuacja?

Ważną kwestią jest dywersyfikacja przepisów w odniesieniu do różnych grup elektroodpadów. Istotne jest także wprowadzanie nowych legislacji w sposób umożliwiający prowadzenie planowania w biznesie, dostosowanie działania firm i procesów technologicznych do rosnących wymagań. Systematycznie pojawiają się też nowe grupy produktów i przygotowanie się do ich odbioru z rynku wymaga perspektywy wieloletniej.

Konieczne jest ponadto zwiększenie skuteczności nadzoru nad organizacjami odzysku. Powinny być one podmiotami zaufania publicznego, a zakładać je mogą jedynie producenci sprzętów. Ogromne znaczenie ma współpraca biznesu, ustawodawcy i administracji – zwłaszcza administracji centralnej. Dlatego aktywnie współpracujemy przy wypracowywaniu nowych rozwiązań systemowych, promowaniu najnowszych trendów technologicznych i konsumpcyjnych.

Jaka jest obecnie rola i znaczenie edukacji, by radzić sobie z tymi wyzwaniami?

ElektroEko prowadzi systematyczne, kompleksowo zakrojone działania edukacyjne i promuje pożądane postawy konsumenckie, nowości technologiczne i organizacyjne w zakresie produkcji i gospodarki o obiegu zamkniętym w branży sprzętów elektronicznych i elektrycznych. Jest inicjatorem największej, ciągłej akcji w Polsce „Moje miasto bez elektrośmieci”, na którą składa się program edukacyjny dla przedszkoli i szkół, a także odbioru elektroodpadów – w wyznaczonych punktach odbioru oraz bezpośredni z domów konsumentów (w przypadku elektrośmieci wielkogabarytowych).

ElektroEko uruchomiło również w Warszawie Centrum ElektroEkologii. W ramach tej inicjatywy prowadzi zajęcia przede wszystkim dla młodzieży, realizując projekty promujące cele zrównoważonego rozwoju ONZ.

Przykładamy ogromną wagę do edukacji różnych pokoleń konsumentów, tak aby działania były efektywne i skuteczne, budowały świadomość, która już przynosi pierwsze efekty w postaci zwiększania ilości elektrośmieci oddawanych z prywatnych gospodarstw domowych. Biorąc pod uwagę, że przy obecnych technologiach niemal 100 proc. odzyskanych z takich elektroodpadów surowców można wykorzystać ponownie, ma to kluczowe znaczenie dla budowania circular economy w tej gałęzi gospodarki.

Niebagatelną rolę ma także edukacja innych grup interesariuszy – w tym przedstawicieli administracji publicznej (rządowej i samorządowej) oraz kadry menedżerskiej firm. Dlatego aktywnie angażujemy się w debaty publiczne i inicjujemy je. W tym roku rozwijamy także nasze plany edukacji skierowane do kadry zarządzającej firm z naszego sektora. Wierzymy, że budowanie platformy wymiany wiedzy, doświadczeń i współpracy to klucz do sukcesu w tej dziedzinie, dlatego dołączając do grona firm uczestniczących w programie Climate Leadership,właśnie edukację partnerów biznesowych uczyniliśmy motywem przewodnim naszego zobowiązania podejmowanego w ramach tego programu na ten rok.

Aby sprostać tym wszystkim wyzwaniom, niezwykle istotna jest otwartość i dobra współpraca także z samorządami. Przykładem dobrej praktyki w tym zakresie mogą być rozwiązania wypracowane w Warszawie, gdzie poza aktywną edukacją funkcjonuje znakomicie rozwinięta infrastruktura dla odbioru elektroodpadów (punkty zbiórki) oraz system odbioru ZSEE bezpośrednio z domów klientów.

Jesteśmy przekonani, że łącznie te wszystkie wysiłki – edukowanie różnych grup interesariuszy, budowanie platformy współpracy z partnerami i wymiany wiedzy i dobrych praktyk – to klucz do radzenia sobie z wyzwaniami, przed jakimi stoimy.

Materiał partnera programu: ElektroEko

Materiał partnera programu: ElektroEko

Czym zajmuje się ElektroEko Organizacja Odzysku Sprzętu Elektrycznego i Elektronicznego?

Pozostało 98% artykułu
Klimat
„Szokująca skala”: woda pitna w Europie pełna „wiecznych chemikaliów”
Materiał partnera
Małe zmiany przynoszą wielkie korzyści
Klimat
Znamy tegorocznych liderów zrównoważonego rozwoju
Klimat
Gospodarcze skutki zmian klimatu dużo większe niż szacowano. „Jak podczas wojny”
Materiał Promocyjny
Mity i fakty – Samochody elektryczne nie są ekologiczne
Klimat
Meksyk: Pod drzewami znaleziono 80 martwych małp